امكان انتقال 6 ميليون تن بار
چندي پيش خبرهايي مبني بر افزايش ترانزيت از طريق راه‌آهن خواف-هرات رسانه‌اي شد و حالا معاون بازرگاني راه آهن با اشاره به افزايش همكاري‌هاي ريلي ايران و افغاستان گفت: در حال حاضر، ميزان جابه‌جايي بار از اين مسير ۱۰ هزار تن در ماه است، اما پيش‌بيني مي‌شود كه اين مقدار حداقل به ۱۰۰ هزار تن در ماه افزايش يابد. ظرفيت كلي اين خط، جابه‌جايي ۶ ميليون تن بار و يك ميليون مسافر در سال در نظر گرفته شده است.
چندي پيش خبرهايي مبني بر افزايش ترانزيت از طريق راه‌آهن خواف-هرات رسانه‌اي شد و حالا معاون بازرگاني راه آهن با اشاره به افزايش همكاري‌هاي ريلي ايران و افغاستان گفت: در حال حاضر، ميزان جابه‌جايي بار از اين مسير ۱۰ هزار تن در ماه است، اما پيش‌بيني مي‌شود كه اين مقدار حداقل به ۱۰۰ هزار تن در ماه افزايش يابد. ظرفيت كلي اين خط، جابه‌جايي ۶ ميليون تن بار و يك ميليون مسافر در سال در نظر گرفته شده است. به گزارش ايلنا، مرتضي جعفري، درباره سطح همكاري‌ها و تبادلات ريلي بين ايران و افغانستان، افغانستان و فعالان حوزه توسعه خط آهن بين دو كشور، اظهاركرد: در جريان سفر به افغانستان، جلساتي با والي هرات، اتاق صنايع و معادن و تجار اين ولايت برگزار شد. هدف اصلي اين نشست‌ها، توسعه صادرات به افغانستان و تسهيل ترانزيت بار از طريق ايران و ديگر كشورهاي همسايه، به‌ويژه از مرز شمتيغ، بود. جعفري ادامه داد: يكي از موضوعات مهم اين مذاكرات، بررسي بخش چهارم الف خط آهن خواف-هرات بود كه ۴۳ كيلومتر طول داشته و امكان جابه‌جايي ماهانه ۱۰ هزار تن بار را فراهم كرده است كه قابل افزايش هزار ۱۰۰ تن ظرفيت است. او اظهار كرد: يكي از توافقات مهم در اين ديدارها، حمل‌ونقل بارهاي تركيه به افغانستان و بالعكس از طريق شبكه ريلي ايران بود. معاون بازرگاني راه آهن درباره چگونگي روند فني و هماهنگي‌هاي لازم براي استفاده از خط آهن ايران توسط تاجران افغانستان توضيح داد: ابتدا شركت‌هاي تجاري بايد با فورواردرهاي ايراني هماهنگي‌هاي لازم را انجام دهند. سپس فورواردرهاي ايران هماهنگي‌هاي خود را با كنسرسيوم ريلي افغانستان انجام داده و بار به سمت اين كشور ارسال مي‌شود. به گفته او، اين فرآيند شامل بارهايي است كه چه به‌صورت صادرات و چه به‌صورت ترانزيت از ايران به افغانستان منتقل مي‌شوند. همچنين تجاري كه قصد دارند بار را از افغانستان به ايران يا ساير كشورها صادر كنند، بايد با كنسرسيوم ريلي افغانستان كه بهره‌برداري از خط را بر عهده دارد، هماهنگي‌هاي لازم را انجام دهند.
جعفري تصريح كرد: اين روند زمان بسيار كمي مي‌برد و مي‌توان محموله‌ها را از ايستگاه روزنك افغانستان تا ايستگاه رازي در ايران در كمتر از ۱۰ روز جابه‌جا كرد.
معاون بازرگاني راه آهن همچنين درباره نقش كنسرسيوم ريلي افغانستان گفت: اين كنسرسيوم بهره‌برداري از خط ۶۲ كيلومتري داخل افغانستان، در محدوده بين شمتيغ تا روزنك را بر عهده داشته و علاوه بر اين، مسووليت هماهنگي‌هاي فورواردرها در داخل افغانستان را نيز انجام مي‌دهد. او در ادامه به ورود اولين قطار از چين به افغانستان از طريق ايران اشاره كرد و گفت: حدود يك ماه قبل، نخستين محموله از چين كه شامل ورق‌هاي فولادي بود، از طريق دريا به بندرعباس رسيد و سپس از مسير ريلي ايران و مرز شمتيغ به سمت افغانستان منتقل شد. در حال حاضر، تلاش‌هايي در جريان است تا امكان انتقال بارهاي ساير كشورها مانند چين، هند و ديگر كشورهاي منطقه نيز از همين مسير فراهم شود. جعفري درباره وضعيت ناوگان ريلي ايران نيز توضيح داد: ايران نزديك به ۳۱ هزار واگن باري از انواع مختلف دارد كه براي حمل محموله‌هاي متنوع مورد استفاده قرار مي‌گيرند. به گفته معاون بازرگاني راه آهن، شركت‌هاي حمل‌ونقل كه مالك اين واگن‌ها هستند، آمادگي خود را اعلام كرده‌اند و در حال حاضر هيچ مشكلي در تأمين واگن وجود ندارد. به‌طوركلي، از نظر ناوگان شامل واگن باري و لوكوموتيو، هيچ مانعي براي جابه‌جايي بار بين دو كشور وجود ندارد. او بيان كرد: از نظر زيرساختي نيز شرايط مناسبي فراهم است، البته برخي اقدامات تكميلي در دست اجراست كه با اضافه شدن بخش ۴۳ كيلومتري تا ايستگاه پريان، فاصله تا شهر هرات كاهش خواهد يافت. اين امر مورد استقبال تجار قرار خواهد گرفت. جعفري با اشاره به ظرفيت‌هاي حمل‌ونقل ريلي گفت: در حال حاضر، ميزان جابه‌جايي بار از اين مسير ۱۰ هزار تن در ماه است، اما پيش‌بيني مي‌شود كه اين مقدار حداقل به ۱۰۰ هزار تن در ماه افزايش يابد.
ظرفيت جابه‌جايي يك ميليون مسافر
معاون بازرگاني راه آهن ادامه داد: ظرفيت كلي اين خط، جابه‌جايي ۶ ميليون تن بار و يك ميليون مسافر در سال در نظر گرفته شده است و انتظار مي‌رود با افزايش حجم تجارت بين دو كشور و ميزان كالاهاي ترانزيتي، اين ظرفيت به‌تدريج به حداكثر خود برسد. جعفري همچنين خبر از اتصال اين مسير ريلي به بندر چابهار در آينده داد و گفت: در حال حاضر، مسير فعال ما از طريق بندرعباس است، اما تكميل پروژه خط آهن چابهار در دستور كار قرار دارد. با بهره‌برداري از اين مسير، تاجران مي‌توانند از بندر چابهار براي حمل محموله‌هاي خود به افغانستان و بالعكس استفاده كنند. او به ديگر مسيرهاي ريلي ايران اشاره كرد و افزود: مرزهاي ريلي سرخس و اينچه‌برون كه از تركمنستان وارد ايران مي‌شوند، براي حمل بار به كشورهاي مستقل مشترك‌المنافع (CIS) و روسيه مورد استفاده قرار مي‌گيرند. همچنين، ايستگاه رازي مسير اتصال ريلي ايران به تركيه و اروپا است. در مورد عراق، ايران تا نقطه صفر مرزي شلمچه اتصال ريلي دارد، اما هنوز يك فاصله ۳۰ كيلومتري در اين مسير تكميل نشده است. با اين حال، تجار مي‌توانند بار خود را تا مرز ارسال كرده و از آنجا به‌صورت تركيبي (ريلي و جاده‌اي) حمل كنند. جعفري درباره ظرفيت بنادر شمالي ايران گفت: بنادر اميرآباد و كاسپين در درياي خزر مي‌توانند براي حمل كالاهاي افغانستان به كشورهاي CIS و روسيه مورد استفاده قرار گيرند. همچنين، تجار افغانستان امكان استفاده از مسير ريلي ايران از طريق آذربايجان را نيز دارند.
معاون بازرگاني راه آهن در پايان به مذاكرات انجام‌شده براي توسعه اتصالات كريدوري در منطقه اشاره كرد و گفت: يكي از مهم‌ترين مذاكرات مربوط به اتصال ريلي چين به افغانستان بوده كه در اين زمينه توافقات اوليه انجام شده است. مسير پيشنهادي واخان مي‌تواند بدون دخالت كشور ثالث، چين را به افغانستان و ايران متصل كند. او افزود: البته گزينه‌هاي ديگري از طريق تاجيكستان و ازبكستان نيز مطرح شده است، اما مهم‌ترين هدف، ايجاد يك مسير ترانزيتي پايدار براي عبور بارهاي چين به سمت غرب و اروپا از طريق افغانستان است. اميدواريم با همكاري سه‌جانبه بين ايران، افغانستان و چين، اين كريدور مهم هرچه زودتر عملياتي شود.