
ذخيره ۱،۹ ميليارد دلار طلا در خزانههاي بورسي
سيد جواد جهرمي، در نشستي خبري با عنوان «نگاهي بر عملكرد و دستاوردهاي بورس كالا» در بورس كالا برگزار شد، در پاسخ سوالي درباره اقدامات قانوني مرتبط با اوراق بهادار و معاملات طلا افزود: اوراق بهادارسازي از كالا و طلا بر عهده سازمان بورس و بورس كالا است و اين اقدام پلتفرمها غيرقانوني است.
سيد جواد جهرمي، در نشستي خبري با عنوان «نگاهي بر عملكرد و دستاوردهاي بورس كالا» در بورس كالا برگزار شد، در پاسخ سوالي درباره اقدامات قانوني مرتبط با اوراق بهادار و معاملات طلا افزود: اوراق بهادارسازي از كالا و طلا بر عهده سازمان بورس و بورس كالا است و اين اقدام پلتفرمها غيرقانوني است.
جهرمي تاكيد كرد: اگرچه فروش مصنوعات طلا، مانند گردنبند و توزيع آن توسط پلتفرمها قانوني است اما فروشهاي اعتباري طلا در پلتفرمها ماهيت اوراق بهادار دارند و اين اقدام غيرقانوني است. مديرعامل بورس كالا گفت: بر اساس قانون نظام صنفي فروش مصنوعات طلا از جنس توليد و توزيع است، اما سرمايهگذاري در طلاي آب شده كه ماهيتي سرمايهگذاري دارد، در تضاد با قانون نظام صنفي كشور قرار ميگيرد. بنابراين، شرايط احراز و نهاد متولي براي اين فرآيند مشخص و تعريف شده است. مديرعامل بورس كالا تأكيد كرد: اوراق بهادار مبتني بر طلا بايد صرفا در بازار سرمايه معامله شود. سازمان بورس و بورس كالا نيز اين موضوع را بهطور رسمي اعلام كردهاند و موارد قانوني را در حوزه صدور مجوزها و فعاليت اين پلتفرمها صورت گرفته است. جهرمي در عين حال اعلام كرد: در اعتراض به فعاليت غيرقانوني پلتفرمها، به دادستاني و ديگر مراجع ذيربط شكايت كردهايم. او، درباره معاملات طلاي آبشده نيز توضيح داد: اين كالا به دليل نبود همگني، قابليت استانداردسازي و اوراق بهادارسازي را ندارد. اينكه كدام نوع طلاي آبشده براي اين فرآيند انتخاب شود، مسالهاي چالشي است و احتمال تخلفات را افزايش ميدهد. جهرمي همچنين در پرسش ديگر سنا در خصوص ۲۴ ساعته شدن معاملات گواهيهاي سپرده كالايي و اوراق گفت: زيرساختهاي اين كار در حوزه فني و تسويه معاملات به مرور در حال فراهم شدن است. بحثهاي نظارتي و كارشناسي آن در حال پيگيري است. به گفته او، استقبال از اين ابزارها خوب بوده و روند توسعه آنها گامبهگام پيش خواهد رفت. جهرمي در عين حال پيشبيني كرد؛ احتمالا افزايش زمان معاملات گام به گام خواهد بود، به عنوان مثال در گام نخست ساعات پاياني معاملات از ۵ به ۷ عصر افزايش يابد و به مرور بيشتر شود. او تأكيد كرد: هرگونه توسعه در اين حوزه بايد با در نظر گرفتن ملاحظات بانك مركزي و ساير نهادهاي اقتصادي انجام شود تا از ايجاد مشكلات احتمالي جلوگيري شود. در اين مسير، مذاكرات و بررسيهاي كارشناسي ادامه خواهد داشت تا تصميمگيري نهايي بر اساس يك جمعبندي دقيق صورت گيرد.
روند معاملات بورس كالا
جهرمي در خصوص روند معاملات بورس كالا گفت: از ابتداي سال جاري، ارزش معاملات بورس كالا به ۲۰۰۰ همت رسيد و تا ۱۹ بهمنماه اين هدف محقق شد. در حوزه بازار مالي و مشتقه نيز رشد قابل توجهي داشتيم، بهطوريكه از ۱۴۲ همت در سال گذشته به ۴۲۰ همت در سال جاري رسيدهايم. مديرعامل بورس كالا با اشاره به توسعه ابزارهاي مالي و پذيرش كالاهاي جديد گفت: بورس كالا در مسير بلوغ قرار گرفته و كالاهاي متنوعي در بخش فيزيكي پذيرش شده است. به جز محصولات كشاورزي و خودرو، بسياري از كالاهاي صنعتي و معدني به اين بازار اضافه شدهاند يا در حال مذاكره براي ورود آنها هستيم. او افزود: سهم بازار مالي از كل معاملات بورس كالا به ۲۱ درصد رسيده و انتظار ميرود اين رقم در سال آينده افزايش يابد. مديرعامل كالا گفت: با حمايتهاي وزير اقتصاد از توسعه ابزارهاي مالي، مسير بورس كالا براي گسترش ابزارهاي نوين هموار شده و برنامه اساسي بورس كالا توسعه بازارهاي مالي و افزايش سهم بورس كالا در بازار مالي است.
رشد معاملات گواهي سپرده شمش و طلا
جهرمي درباره نقش گواهي سپرده شمش و طلا در بازارهاي مالي گفت: حجم معاملات اين حوزه رشد چشمگيري داشته است. در اسفندماه سال گذشته حجم معاملات شمش طلا ۸۴۰ كيلوگرم بود، درحالي كه در مرداد و مهرماه از يك تن عبور كرد و در آذرماه به ۲ تن رسيد. اگر اين روند حفظ شود، ركورد جديدي در معاملات طلا ثبت خواهيم كرد. او، همچنين به ذخاير طلا در بورس كالا اشاره كرد و گفت: در حال حاضر ۱.۹ ميليارد دلار شمش و سكه در بورس كالا ذخيره شده و ارزش كل داراييهاي صندوقهاي طلا حدود ۱۲۰ هزار ميليارد تومان برآورد ميشود. همچنين تنها ۳۵۹ قطعه شمش طلا تحويل داده شده كه نشاندهنده افزايش اعتماد سرمايهگذاران به اين بازار است.
برنامههاي آينده بورسكالا
مديرعامل بورس كالا در ادامه به برنامههاي آينده اين بازار اشاره كرد و گفت: توسعه گواهي سپرده روي فلزات گرانبها از جمله برنامههاي كليدي خواهد بود. از اين رو، تأمين مالي معادن بر مبناي اين ابزار نيز در دستور كار قرار گرفته است. او، همچنين بر اهميت توسعه زيرساختهاي بازار مشتقه تأكيد كرد و افزود: استفاده از كدهاي PRX و ايجاد سازوكارهاي تأمين مالي بر پايه اوراق خريد دين كالايي در حال بررسي و طراحي است. جهرمي با اشاره به برنامههاي جديد براي بازار سرمايه اعلام كرد: راهاندازي صندوقهاي چندكالايي و مولتي NAV، همراه با بهبود زيرساختهاي تسويه معاملات، از جمله اقدامات مهم سال آينده خواهد بود. به گفته او، راهاندازي معاملات حق امتياز و مجوزهاي واردات خودرو و معادن نيز در دستور كار قرار دارد كه ميتواند به كاهش رانت و افزايش شفافيت در اين حوزه كمك كند. جهرمي همچنين از توسعه بازار مشتقه بر روي كالاهاي استراتژيك نظير مس، سرب، روي و پلاتين خبر داد و تأكيد كرد: مذاكرات در اين زمينه در حال انجام است و بزودي اجرايي خواهد شد. به گفته او، علاوه بر اين، گواهي سپرده خودرو نيز به عنوان يك ابزار جديد سرمايهگذاري در بورس كالا عرضه خواهد شد كه به سرمايهگذاران اين امكان را ميدهد تا با خريد اين گواهيها، در زمان مناسب درخواست تحويل خودرو از كارخانه را ارايه دهند. براساس اعلام مديرعامل بورس كالا، براي سرمايهگذاري در حوزه خودرو ابزاري به اسم گواهي سپرده خودرو بهزودي عرضه ميشود و از اين طريق متقاضيان ميتوانند بهصورت تدريجي پول خود را جمع و گواهي سپرده را خريداري كنند و هنگامي كه پول كامل شد كالا را تحويل بگيرند. مديرعامل بورس كالا به موضوع ماليات اوراق بهادار مبتني بر كالا نيز پرداخت و گفت: اين ابزارها بر اساس قوانين سازمان بورس و ماليات عايدي سرمايه، از ماليات ارزش افزوده معاف خواهند بود. او، ابراز اميدواري كرد؛ اين اقدامات بتواند نقش مهمي در توسعه بازارهاي مالي، تسهيل تأمين مالي صنايع و بهبود شرايط سرمايهگذاري ايفا كند. جهرمي از راهاندازي بازار توكنهاي كالايي با پشتوانه گواهي سپرده كالايي زعفران خبر داد و توضيح داد: اين پروژه بر بستر بلاكچين در حال عملياتي شدن است. اين مسوول بيان كرد: بورس كالا با تمركز بر نوآوري و توسعه ابزارهاي مالي، در مسير رشد پايدار و افزايش شفافيت بازارهاي مالي گام برميدارد. جهرمي همچنين با بيان اينكه بازار هوشمند است و كسي نميتواند جلوي بازار بايستد، گفت: تجربيات مدون ميگويد؛ هر كس مقابل بازار بايستد، بازار بعد از مدتي از روي او رد خواهد شد. بازار را عرضه و تقاضا تعيين ميكند.