
حركت دست به عصاي بازار سرمايه
شاخصهاي بازار سرمايه بالاخره توانستند تا حدودي تغيير مسير بدهند و سبزپوش شوند. معاملات بازار سهام اين روزها تبديل به پازل پيچيدهای شده و پيشبيني معاملات روزانه بازار سخت و حتي غيرممكن است؛ اين درحالي است كه بازارهاي موازي شرايط بهتري را رقم ميزنند و روند صعوديسازي خود را همچنان ادامه ميدهند.
شاخصهاي بازار سرمايه بالاخره توانستند تا حدودي تغيير مسير بدهند و سبزپوش شوند. معاملات بازار سهام اين روزها تبديل به پازل پيچيدهای شده و پيشبيني معاملات روزانه بازار سخت و حتي غيرممكن است؛ اين درحالي است كه بازارهاي موازي شرايط بهتري را رقم ميزنند و روند صعوديسازي خود را همچنان ادامه ميدهند.
شاخص كل بورس تهران هفته گذشته در يك قدمي شاخص 3 ميليوني قرار گرفته بود؛ اما به واسطه شرايط شاخص عقبنشيني كرد و به نوعي نسبت به ورود شاخص به تراز 3 ميليوني واكنش نشان داد. اگر بخواهيم منطقي به معاملات بازار سهام نگاه كنيم، مقاومت شاخص در محدودههاي خاص داراي مقاومت است و به همين دليل نبايد انتظار داشت كه بازار يك روند صعودي قوي داشته باشد، بازار سهام در هر يك از روندهاي صعودي بايد تا حدودي استراحت داشته باشد تا مجدد بتواند رو به بالا بگيرد.
به گفته كارشناسان، سرمايهگذاران بورسي همچنان ترس گذشته را دارند و عقيده دارند ممكن است بازار مجدد روند نزولي به خود بگيرد و شرايط بدي رقم بزند. به گفته نويد سالك انباشت تجارب شكل گرفته فعالان، خصوصا در سالهاي 97، 98 و 99 و نگراني از رشدهاي سريع بازارسرمايه ميتواند عاملي براي دست به عصا حركت كردن آنها باشد، اما از طرف ديگر تثبيت نسبي قيمت دلار بازار آزاد و طلا پس از رشدهاي قيمتي قابل توجه چند وقت اخير، انتشار اخبار مثبت از سوي مجلس و مجمع تشخيص مصلحت نظام پيرامون لوايح مرتبط با FATF و حفظ رشد مستمر قيمت دلار نيمايي (توافقي) ولو با سرعت كمتر نسبت به قبل و بهبود وضعيت سودآوري برخي از صنايع بزرگ كشور در ماههاي اخير ميتواند از عوامل مثبت شدن بازارسرمايه در روز دوشنبه باشد. اين نكته نيز قابل توجه است كه سياستگذاران اقتصادي دولت همچنان به دنبال رونق بازارسرمايه براي رفع تنگناهاي بودجهاي خود هستند و حداقل تاكنون تلاش داشتند از طرق مختلف به روند افزايشي شاخص كل كمك كنند. نكته ديگر نيز دو عرضه اوليه در بازار روز اخير بود كه بر اساس رويههاي پيشين، نهاد تنظيمگر بازار تلاش ميكند در روزهاي عرضه اوليه بازار سبزرنگ باشد.
چرا شاخص 3 ميليوني نميشود؟
بورس تهران با نوسانات و چالشهاي متعددي روبهرو بوده است. بسياري از سرمايهگذاران و تحليلگران به دنبال دلايل عدم رسيدن شاخص بورس به مرز 3 ميليون واحد هستند. به گفته كارشناسان يكي از اصليترين دلايل عدم رشد شاخص بورس، عدم ثبات اقتصادي در كشور است. نوسانات نرخ ارز، تورم بالا و عدم پيشبينيپذيري شرايط اقتصادي، باعث شده تا سرمايهگذاران با احتياط بيشتري عمل كنند. در شرايطي كه اقتصاد كشور با چالشهاي جدي مواجه است، سرمايهگذاران تمايل دارند تا از ريسكهاي غيرضروري دوري كنند و اين موضوع بهطور مستقيم بر بازار بورس تأثير ميگذارد.
همچنين تحريمهاي اقتصادي و فشارهاي بينالمللي بر اقتصاد ايران تأثير منفي گذاشته و اين موضوع باعث كاهش اعتماد سرمايهگذاران به بازار بورس شده است. بسياري از شركتها به دليل محدوديتهاي تجاري و مالي، نتوانستهاند به رشد مطلوب دست يابند. اين تحريمها نه تنها بر صادرات و واردات تأثير ميگذارد، بلكه باعث افزايش هزينههاي توليد و كاهش سودآوري شركتها نيز ميشود.
از سوي ديگر حمايتهاي دولتي از بازار سرمايه در شرايط كنوني كافي نيست. نبود برنامههاي حمايتي و مشوقهاي مالي براي سرمايهگذاران، باعث شده تا بسياري از افراد از ورود به بازار بورس خودداري كنند. در حالي كه در بسياري از كشورها، دولتها با ارائه تسهيلات و مشوقهاي مالي به حمايت از بازار سرمايه ميپردازند، در ايران اين حمايتها به وضوح احساس نميشود. نكته قابل توجه اينجاست كه نوسانات بازارهاي جهاني و تغييرات قيمت نفت نيز بر بورس ايران تأثيرگذار است. هرگونه تغيير در قيمتهاي جهاني ميتواند به سرعت بر روي بازار داخلي اثر بگذارد و مانع از رشد شاخص بورس شود. به عنوان مثال، كاهش قيمت نفت در بازارهاي جهاني ميتواند به كاهش درآمدهاي ارزي كشور و در نتيجه كاهش سرمايهگذاريها در بورس منجر شود. از سوي ديگر سرمايهگذاران به دليل تجربيات منفي گذشته، از ورود به بازار بورس و سرمايهگذاري در آن ترس دارند. اين ترس باعث كاهش حجم معاملات و عدم رشد شاخص بورس ميشود. بسياري از سرمايهگذاران به ياد دارند كه در سالهاي گذشته، بازار بورس با نوسانات شديد و افتهاي ناگهاني مواجه شده و اين موضوع باعث شده تا اعتماد آنها به بازار كاهش يابد.
يكي ديگر از چالشهاي موجود در بورس، عدم شفافيت اطلاعات و گزارشهاي مالي شركتها است. سرمايهگذاران براي اتخاذ تصميمات صحيح نياز به اطلاعات دقيق و بهروز دارند. در شرايطي كه اطلاعات بهطور كامل و شفاف در دسترس نيست، سرمايهگذاران نميتوانند به درستي ارزيابي كنند كه آيا سرمايهگذاري در يك شركت خاص به صرفه است يا خير؟
بازار از دريچه معاملات
بورس تهران در اين هفته با يك روز تعطيلي مواجه بود و آخرين معاملات مربوط به روز دوشنبه 24 دي 1403 است. در اين روز شاخص كل بورس نسبت به روزهاي گذشته شرايط بهتري را پشت سر گذاشت و شاخص با افزايش 9 هزار و 344 واحدي برابر با 0.33 درصدي به تراز 2 ميليون و 866 هزار واحدي رسيد. همچنين شاخص كل هم وزن با افزايش يك هزار و 861 واحدي روبهرو شد و در تراز 902 هزار و 990 واحدي ايستاد. در سوي ديگر معاملات نيز شاخص كل فرابورس 92 واحد افزايش را ثبت كرد و به عدد 26 هزار و 943 واحدي رسيد. تابلوی بورس اوراق بهادار تهران، حجم معاملات خرد را 19.6 ميليارد برگه سهم و ارزش معاملات خرد (سهام، حق تقدم و صندوقهاي سهامي) را 13 هزار و 205 ميليارد تومان نشان ميدهد. همچنين 444 ميليارد تومان پول حقيقي وارد بازار سهام شد. در اين از ميان 657 نماد بازار سرمايه 311 نماد مثبت و 256 نماد منفي بودند. همچنين 155 نماد معادل 23 درصد در صف خريد و 82 نماد معادل 12 درصد در صف فروش قرار داشتند. طي روز مذكور صنايع پيمانكاري صنعتي، ماشينآلات، حفاري، وسايل خانگي، چوب، بنادر و كشتيراني، بانكها و موسسات اعتباري، هتل و رستوران، سيمان، آهك و گچ، لاستيك و پلاستيك، آهن و فولاد، محصولات كشاورزي، ماشينآلات الكترونيكي، ليزينگ، مخابرات، كاشي و سراميك، تجهيزات صنعتي، تامين سرمايه و حمل و نقل بار زميني در اين بازدهي مثبت داشتند.