آيا تركيه در كم‌بارشي‌هاي ايران نقش دارد؟
براساس آمار و اطلاعات سازمان هواشناسي بارش‌ها در كشور ۴۵.۸ درصد كاهش يافته است، يكي از دلايل اين كاهش كه طي سال‌هاي گذشته چندين بار مطرح شده، نقش تركيه در كم آبي ايران است.
براساس آمار و اطلاعات سازمان هواشناسي بارش‌ها در كشور ۴۵.۸ درصد كاهش يافته است، يكي از دلايل اين كاهش كه طي سال‌هاي گذشته چندين بار مطرح شده، نقش تركيه در كم آبي ايران است. سال گذشته، رييس پژوهشگاه هواشناسي و علوم جو كشور با بيان اينكه ارتفاعات تركيه در مرز مانع عبور بارش و جريان ابر مي‌شود، گفت: بارورسازي ابرها در ايران نتيجه‌بخش نيست كه رييس سازمان هواشناسي توضيحاتي را درباره تاثيرگذاري تركيه در كم‌بارشي ايران ارايه كرد. البته بايد در نظر داشت كه ارتفاعات سمت تركيه بلندتر از ارتفاعات سمت ايران است و اين ارتفاعات مانع عبور بارش و جريان‌هاي آب و هوايي كوچك مقياس و محلي مي‌شود. نمونه بارز داخلي آن رشته كوه‌هاي البرز است كه مانع نفوذ رطوبت به دامنه‌هاي جنوبي البرز شده و تفاوت ميزان بارش و نوع پوشش گياهي در دو سوي البرز را باعث شده است. تفاوت بارش در دو سوي مرز ايران و تركيه تنها به دليل شرايط متفاوت توپوگرافي و تطبيق مرز سياسي بر مرز طبيعي است. حالا سحر تاجبخش مسلمان در گفت‌وگو با تسنيم در خصوص اينكه مقصر كم‌بارشي‌ها در ايران، ارتفاعات تركيه است، اظهار كرد: اين ادعا اساساً نادرست بوده و چندين عامل در رخداد بارش‌ها موثر است. او ادامه داد: براي اينكه بارش در جايي اتفاق بيفتد، بايد عواملي وجود داشته باشد كه باعث صعود و متراكم شدن هوا شود؛ وقتي هوا متراكم مي‌شود به‌صورت برف يا باران ريزش پيدا مي‌كند. تاجبخش افزود: اين عوامل مي‌تواند سيستم‌هاي جوي باشند، مانند سيستمي كه در حال حاضر در منطقه ما فعال است، يا مي‌تواند عوامل توپوگرافي باشد. مرز بين ايران و تركيه بخش‌هايي از رشته‌كوه آناتولي را در بر مي‌گيرد و همين عامل باعث مي‌شود كه بارش در بخش‌هاي جنوبي بيشتر از بخش‌هاي شرقي باشد. رييس سازمان هواشناسي بيان كرد: از طرف ديگر، ارتفاع مناطق در سمت ايران، در بخش‌هاي شرقي آناتولي، پايين‌تر از ارتفاع در سمت غربي است و همين امر باعث مي‌شود كه بارش در مناطق مرتفع‌تر معمولاً بيشتر باشد. تاجبخش در اين باره به مثالي اشاره كرد و گفت: به عنوان نمونه، ارتفاع درياچه وان و درياچه اروميه با هم قابل مقايسه نيستند. همچنين درياچه سوان در ارمنستان هم از ارتفاع بيشتري برخوردار است. بنابراين آن مناطق بارش‌هاي بيشتري نسبت به ايران دارند.
متوسط بارش در تركيه، 3 برابر ايران
رييس سازمان هواشناسي اضافه كرد: به‌طور متوسط، بارش ايران حدود 200 تا 250 ميلي‌متر است، در حالي كه در تركيه اين مقدار 500 تا 600 ميلي‌متر است كه بخش زيادي از اين تفاوت مربوط به توپوگرافي تركيه است. تاجبخش تاكيد كرد: سيستم‌هاي جوي معمولاً از غرب به شرق حركت مي‌كنند و وقتي به رشته‌كوه‌هاي آناتولي برخورد مي‌كنند، جريان هوا صعود كرده و متراكم شده و همين باعث بارش در سمت كوه مي‌شود. در واقع، هميشه همين‌طور بوده است و رشته‌كوه آناتولي به عنوان يك عامل مهم براي بارش شناخته مي‌شود. او ادامه داد: اما اين بدين معنا نيست كه بارش در سمت ما هميشه كم بوده است. ما تصاويري از سال‌هاي گذشته از جمله 2003 ميلادي داريم كه شرايط مشابهي با سال گذشته را در آن زمان تجربه كرده‌ايم. بر اساس داده‌ها و جدول اطلاعات پهنه‌اي بارش سازمان هواشناسي، از ابتداي سال آبي جاري تا 5 دي‌ماه 1403، بارش‌ها در 30 استان كشور نسبت به دوره بلندمدت كاهش يافته است. بارش‌ها در كشور نسبت به دوره بلندمدت 45.8 درصد كاهش پيدا كرده است. در دوره بلندمدت، 63.2 ميلي‌متر بارش در كشور ثبت شده كه در بازه زماني اشاره‌شده به 34.3 ميلي‌متر كاهش يافته است. بيشترين كاهش بارش‌ها با 93.5 درصد مربوط به استان سيستان و بلوچستان است. استان هرمزگان با كاهش 84.4 درصد در رتبه دوم كم‌بارش‌ترين استان كشور قرار دارد.