«سامان-۱» با سيمرغ در مدار آرام گرفت

بلوك انتقال مداري سامان ۱ توسط ماهواره‌بر سيمرغ با موفقيت در مدار تزريق شد. به گزارش ايسنا، روز گذشته بلوك انتقال مداري سامان ۱ به همراه دو محموله جانبي ديگر كه شامل يك كيوب ست و يك محموله تحقيقاتي توسط ماهواره بر سيمرغ از پايگاه امام خميني پرتاب شد. اين پرتاب با موفقيت همراه بوده و بلوك انتقال مداري در مدار بيضوي با ارتفاع اوج ۴۱۰ كيلومتر و حضيض ۳۰۰ كيلومتر، تزريق شد. ماهواره‌بر سيمرغ، ماهواره‌بر سوخت مايع دو مرحله‌اي است كه توسط وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح طراحي و ساخته شده است و در هشتمين پرتاب خود توانست با تزريق موفق چندگانه بلوك انتقال مداري سامان ۱ و دو محموله تحقيقاتي ديگر با مجموع وزن حدود ۳۰۰ كيلوگرم، ركورد جديدي در وزن محموله‌هاي قابل پرتاب كشور رقم بزند. بلوك انتقال مداري سامان۱ يك گام عملياتي براي انتقال ماهواره به مدارهاي ارتفاع بالا خواهد بود.

جزييات ركوردزني وزن محموله‌هاي قابل پرتاب در تزريق سامان-۱ به مدار ژئو

بلوك انتقال مداري سامان ۱ دستاورد جديد مهندسان فضايي كشور است كه با پرتاب آن دو محموله تحقيقاتي ديگر با مجموع وزن حدود ۳۰۰ كيلوگرم، ركورد جديدي در وزن محموله‌هاي قابل پرتاب كشور را رقم زد. به گزارش ايسنا، بلنداي آسمان‌ها ديگر جايي فقط براي قدرتمندان فضايي نيست و امروز ايران، با قدم‌هايي استوار، در جاده‌اي گام مي‌زند كه تنها معدودي از كشورهاي جهان توانايي پيمودن آن را دارند. بلوك انتقال مداري سامان ۱، دستاورد جديدي از مهندسان ايراني است و داستاني از پيشرفت علمي است كه راه را براي رسيدن به ستارگان براي كشور هموارتر مي‌كند. روز گذشته جمعه، ۱۶ آذر ماهواره بر سيمرغ، بلوك انتقال مداري سامان ۱ را در مدار تزريق كرد. سامانه بلوك انتقال مداري، سامانه واسطي براي قراردادن ماهواره‌ها در مدارهاي بالا است كه با هدف كاهش هزينه و اجتناب از ساخت حامل‌هاي غول‌پيكر و مصرف سوخت بسيار بالا مورد استفاده قرار مي‌گيرد و اكنون ايران با پرتاب «بلوك انتقال مداري سامان» به اين دانش فني فضايي دست يافته است. روش تزريق مداري مبتني بر اين فناوري به اين صورت است كه حامل، بلوك انتقال مداري و ماهواره متصل به آن را در مدار اوليه به نام «مدار پارك» قرار مي‌دهد و بلوك انتقال مداري، ماهواره را از مدار اوليه به مدار نهايي منتقل مي‌كند. اين سامانه قابليت اصلاح مداري را نيز دارد و مي‌تواند دقت تزريق و همچنين قابليت اطمينان آن را افزايش دهد. از اين رو بلوك انتقال مداري يكي از ابزارها مورد نياز براي انجام ماموريت‌هاي فضايي در حوزه‌هاي ماهواره‌ها به‌منظور قرار دادن ماهواره‌هاي مخابراتي در مدار و اكتشافات فضايي براي انجام ماموريت‌هاي اعماق فضا مانند ماه‌نشين و مريخ‌نورد است. در اين راستا محققان پژوهشگاه فضايي طراحي و ساخت بلوك انتقال مداري سامان را در دستور كار خود قرار دادند. بلوك انتقال مداري سامان ۱ به عنوان يك سيستم انتقال ماهواره، به‌ويژه براي انتقال ماهواره‌هاي كوچك و متوسط به مدارهاي مختلف، طراحي شده است. اين سيستم با استفاده از موتورهاي پيشرفته و سوخت‌هاي بهينه، توانايي انجام عمليات‌هاي مختلف از جمله تغيير مدار، انجام ماموريت‌هاي مختلف در فضا و افزايش عمر مفيد ماهواره‌ها را دارد. به گفته حسن سالاريه، رييس سازمان فضايي و سرپرست پژوهشگاه فضايي، برنامه توسعه بلوك انتقال مداري در پژوهشگاه فضايي در مسير توسعه فناوري ارتباطات مخابراتي به منظور دستيابي به ماهواره مخابراتي مدار ژئو تعريف شد. هدف از اين امر افزايش ارتفاع مداري ماهواره از مدار ايستايي به مدار عملياتي و در نتيجه تسريع و تسهيل فرآيند حصول نقطه مداري همگام با زمين است.

بلوكي با قابليت‌هاي منحصر به فرد

بلوك انتقال مداري سامان كار خود را در مدار دايروي با شيب ۵۵ درجه آغاز خواهد كرد و ماهواره را در مدار بيضوي ۴۰۰ تا ۷۰۰۰ كيلومتري با شيب ۵۸ درجه تحويل خواهد داد. بخش زميني پروژه بلوك انتقال مداري سامان شامل ايستگاه‌هاي ارسال و دريافت تله‌كامند و تله‌متري در باندهاي UHFNHF است كه با توجه به TRL بالاي اين فناوري در كشور اميد است اين قسمت به‌خوبي وظيفه خود را انجام دهد. ايستگاه‌هاي زميني چهارگانه درنظرگرفته‌شده براي اين ماموريت در تبريز، مشهد، ماهشهر و قشم واقع شده‌اند كه فرايند ساخت و تجهيز آنها رو به تكميل است. سامان -۱ از موتور سوخت جامد آرش-۲۴ به عنوان سامانه اصلي پيشرانه خود استفاده مي‌كند. آرش-۲۴ قادر است ۱،۳ تن نيروي رانش محركه را در ۴۰ ثانيه زمان سوختن خود، توليد كند. جرم آرش-۲۴ بدون سوخت ۵۵ كيلوگرم و بعد از سوختگيري ۲۴۰ كيلوگرم است. سامان-۱ براي اولين ماموريت خود وظيفه دارد يك ماهواره ۱۰۰ كيلوگرمي را از مدار پاركينگ دايروي با ارتفاع ۴۰۰ كيلومتري به يك مدار بيضوي با اوج ۷۰۰ كيلومتري و حضيض ۴۰۰ كيلومتري ارتقاء دهد. در پرتاب صبحگاهي روز گذشته، بلوك انتقال مداري سامان ۱ به همراه دو محموله جانبي ديگر كه شامل يك كيوب ست و يك محموله تحقيقاتي است توسط ماهواره بر سيمرغ از پايگاه امام خميني (ره) پرتاب شد. اين پرتاب با موفقيت همراه بوده و بلوك انتقال مداري در مدار بيضوي با ارتفاع اوج ۴۱۰ كيلومتر و حضيض ۳۰۰ كيلومتر، تزريق شد. تزريق موفق چندگانه بلوك انتقال مداري سامان ۱ و دو محموله تحقيقاتي ديگر با مجموع وزن حدود ۳۰۰ كيلوگرم، توانست ركورد جديدي در وزن محموله‌هاي قابل پرتاب كشور رقم بزند. بلوك انتقال مداري سامان۱ يك گام عملياتي براي انتقال ماهواره به مدارهاي ارتفاع بالا خواهد بود.

راه‌اندازي و موفقيت‌هاي قابل توجه

سامان ۱ كه توسط متخصصان ايراني طراحي و ساخته شده است، به عنوان يكي از دستاوردهاي برجسته در حوزه فناوري فضايي شناخته مي‌شود. اين بلوك انتقال مداري پس از چندين ماه برنامه‌ريزي و آزمايش‌هاي پيچيده، در نهايت توانست موفقيت‌آميز به مدار زمين منتقل شود و جايگاه خود را به عنوان يكي از ابزارهاي كليدي در پروژه‌هاي فضايي كشور پيدا كند. اين پروژه به‌ويژه در توسعه ارتباطات ماهواره‌اي، تصويربرداري از زمين و تحقيقاتي كه به داده‌هاي ماهواره‌اي نياز دارند، اهميت ويژه‌اي دارد. به‌طور خاص، بلوك انتقال مداري سامان ۱ مي‌تواند در ماموريت‌هاي فضايي مختلف از جمله ارسال ماهواره‌هاي ارتباطي، مخابراتي و سنجشي به مدارهاي بالا كاربرد داشته باشد.

چشم‌انداز آينده و تاثيرات اقتصادي

اين دستاورد بزرگ نه‌تنها در راستاي پيشرفت علمي و فناوري كشور است، بلكه مي‌تواند به ايجاد زيرساخت‌هاي اقتصادي در حوزه فضايي و كسب‌وكارهاي نوآورانه نيز منجر شود. صنعت فضايي يكي از حوزه‌هاي اقتصادي است كه به‌طور مستقيم و غيرمستقيم مي‌تواند تأثيرات زيادي بر روي بخش‌هاي مختلف اقتصاد كشور داشته باشد؛ از جمله اشتغال‌زايي، توسعه فناوري‌هاي نوين و تقويت قابليت‌هاي تحقيقاتي. همچنين، اين بلوك انتقال مداري به عنوان يك ابزار مهم در برنامه‌هاي بلندمدت ايران براي توسعه فضا و استفاده از قابليت‌هاي فضايي در جهت بهبود كيفيت زندگي و اقتصاد كشور، نقش حياتي ايفا خواهد كرد. بلوك انتقال مداري سامان ۱، نه‌تنها نشان‌دهنده توانمندي‌هاي فني متخصصان ايراني در صنعت فضايي است، بلكه نمادي از پيشرفت روزافزون كشور در دستيابي به فناوري‌هاي پيشرفته در عرصه فضا است. با تحقق چنين پروژه‌هايي، ايران قادر خواهد بود در آينده‌اي نه چندان دور، نقش مهم‌تري در عرصه فضايي جهان ايفا كند و به دستاوردهاي بزرگ‌تري در اين زمينه دست يابد.