دل مجمع تشخيص با افايتياف صاف نميشود!
هرچند مسوولان دولتي در هفتههاي گذشته بارها از اين گفتهاند كه چه شرايط براي كنار زدن تحريمها فراهم بشود و چه نشود، با تمام توان براي پيگيري وضعيت اقتصادي مردم و كاهش فشارها بر آنها اقدام خواهند كرد اما در اين ترديدي وجود ندارد تا زماني كه مقدمات داخلي براي استفاده حداكثري از ظرفيتها فراهم نشود، نميتوان انتظار داشت كه بهترين كارنامه ممكن در اين حوزه به ثبت برسد.
هرچند مسوولان دولتي در هفتههاي گذشته بارها از اين گفتهاند كه چه شرايط براي كنار زدن تحريمها فراهم بشود و چه نشود، با تمام توان براي پيگيري وضعيت اقتصادي مردم و كاهش فشارها بر آنها اقدام خواهند كرد اما در اين ترديدي وجود ندارد تا زماني كه مقدمات داخلي براي استفاده حداكثري از ظرفيتها فراهم نشود، نميتوان انتظار داشت كه بهترين كارنامه ممكن در اين حوزه به ثبت برسد.
رييسجمهور چه در دوره انتخابات و چه در دوره آغاز به كار بارها گفته كه مسائلي مانند افايتياف تا زماني كه تصويب نشوند، نميتوان ايدههايي مانند رشد 8 درصدي را اجرايي كرد. پزشكيان در پاسخ به پرسشي در نشست خبري خود مبني بر اينكه دولت چهاردهم چطور ميتواند با رفع ناترازيها به رفع فقر و بهبود اقتصاد كمك كند، پاسخ داد: چارهاي جز حل بحث افايتياف نداريم. حتما در اين باره نامهاي به مجمع تشخيص مينويسم تا اين مساله دوباره در دستور كار اين مجمع قرار بگيرد تا بتوانيم حلش كنيم و بايد حلش كنيم. ادامه روند امروز كه ناترازي در برق و گاز و بنزين است وضعيت را روز به روز بدتر ميكند. بايد به حل ناترازيها عمل كنيم و نبايد بگوييم كه اگر در اينجا به ناترازي دست بزنيم صدا بلند ميشود. در اين زمينه رسانهها بايد به ما كمك كنند و ايده بدهند تا بتوانيم مشكلات را حل كنيم. حالا طرف مقابل شما كه توانمند است نبايد از توانمندياش استفاده كنيم. پس معناي وفاق چيست و چطور ميتوانيم با هم وحدت كنيم. يك ضربالمثل انگليسي ميگويد انساني كه ۴۰۰ سال كار كند و اشتباه نكند يك «مجسمه» است. نميشود كه انسان كار كند و اشكال نداشته باشد. ما در چارچوب سياستهاي مقام معظم رهبري و برنامه عمل ميكنيم. شما ميدانيد كه بنده را براي نمايندگي مجلس رد كردند چون مدعي شده بودند كه بنده التزام عملي به اسلام ندارم. خدا وكيلي من به نظام و دين التزام عملي نداشتهام؟ در طول زندگيام به ياد ندارم كه در چارچوب دين و قانون عمل نبوده باشم حتي در طول سالهاي خدمتم به ياد ندارم كه يك هفته هم مرخصي رفته باشم.
او در اين صحبتها نيز تاكيد كرده بود كه بايد با كنار گذاشتن اختلاف نظرها، تلاش كرد كه بهترين گزينهها براي فعاليت فراهم شده و كمترين اختلافات سياسي در مسائلي مربوط به زندگي مردم مشاهده شود. در چنين چارچوبي، دولت نيز تلاش كرده كه با تمام توان مشكلات اقتصادي ماههاي گذشته را برطرف كرده و در حاشيه نشست روز گذشته هيات وزيران نيز بار ديگر بر اين مساله تاكيد شد. عبدالناصر همتي در حاشيه جلسه هيات دولت در جمع خبرنگاران، گفت: وام ازدواج در شبكه بانكي در حال پرداخت است.
وي در واكنش به سوال خبرنگاران درباره تعامل با بريكس، پيشرفت در افايتیاف و موضوع هوشمندسازي، تصريح كرد: معلوم است امروز سوال نداريد، سوالاتتان الكي است. وزير اقتصاد همچنين با اشاره به كنترل قيمت ارز و سكه، گفت: بانك مركزي در قضيه كنترل نرخ ارز و دلار خوب عمل كرد. سكه به خاطر انس جهاني كه ۲۰۰ دلار كاهش قيمت داشت، نزولي شد. قيمت سكه در ايران هم به دليل افزايش اونس جهاني بود كه با كاهشي شدن آن، نرخ سكه در ايران نيز كاهش يافت. وزير اقتصاد با اشاره به وضعيت آرد و نان گفت: قضيه آرد و نان خيلي مهم است. اول اينكه وضعيت آرد كنترل شد. از سال ۱۳۹۸ ميزان مصرف خيلي بالا نرفته با اينكه ورودي مهاجران هم داشتيم. اما از نظر قيمتي، موفق نبوده است. مشكل اساسي اين است كه هر وقت سوبسيد نان در ابتداي كار پرداخت شد با مشكل روبهرو شديم.
همتي ادامه داد: قيمت آرد نانواييها يك بيست و چهارم قيمت گندم خريداري شده توسط دولت است. دولت امسال ۲۲۰ همت گندم خريد. بايد ساز و كار بهتري داشته باشيم و يارانه به مردم پرداخت شود چون قيمت نان در بازار مرتب افزايش مييابد اما دولت همچنان آرد را به قيمت يك بيست و چهارم قيمت گندم در اختيار نانواييها ميگذارد. سيستمي كه در گذشته به اجرا درآمد از نظر كنترل مصرف آرد خوب است اما بايد معايب آن رفع شود. وزير اقتصاد از دنبال كردن مساله افاي تي اف سخن گفت و افزود: از طريق مجاري قانوني موضوع را دنبال ميكنيم. به نفع كشور است كه اين مساله حل شود. در عين حال از مسير ديگري هم در حال دنبال كردن مساله هستيم. همتي با اشاره به اتصال شبكه بانكي ايران و روسيه، گفت: بانك مركزي در حال رايزني با ساير كشورها براي برقراري ارتباط بانكي نظير ارتباط بانكي ايران و روسيه است. دولت از هر اقدامي كه موجب روانتر شدن روابط بانكي كشور شود، حمايت ميكند.
همچنين محمدرضا فرزين در حاشيه جلسه هيات دولت در جمع خبرنگاران، بيان كرد: طبق آخرين توافقي كه با وزير راه و شهرسازي داشتيم، ما تعهد داديم تا ۱۵ همت به حساب بانك مسكن واريز كنيم. تا اينكه بانك مسكن به تعهدات قبلي خود در حوزه مسكن عمل كند. در حال مذاكره هستيم و مشكلي وجود ندارد. بانكهايي كه تسهيلات را پرداخت نميكنند، قانون تكليف آنان را مشخص كرده است. وي در ادامه در پاسخ به پرسشي در خصوص پيش بيني از رشد نقدينگي تا پايان امسال، بيان كرد: در مورد رشد نقدينگي ما اعلام كرديم در كانال ۲۵ درصد نقدينگي را حفظ ميكنيم. در ابتداي سال نيز در همين محدوده بوديم. اما چون تنگناي نقدينگي ايجاد شد، سعي كرديم مقداري نقدينگي را افزايش بدهيم. اكنون نقدينگي حدود ۲۸ درصد است. رييس كل بانك مركزي در ادامه در پاسخ به پرسشي در خصوص اينكه گفته ميشود قطع پرداخت يارها اقدام غيرقانوني بوده است، بيان كرد: اينگونه نيست. هيچ پرداخت ياري قطع نشده است. ما مقررات داريم و در چارچوب مقررات گام بر ميداريم. وي در ادامه در پاسخ به پرسشي تصريح كرد: سيستم كارتي ما شتاب است. سيستم كارتي روسيه نيز سيمز است. ما اين دو سيستم را به هم وصل كرديم. از لحاظ فني به هم وصل شدهاند. كارت هر ايراني در ايران قابل استفاده در بانكهاي روسيه خواهد بود. اين مرحله اول است. مرحله دوم ان شاءالله چند ماه ديگر محقق ميشود، كارتهاي روسيه ايها نيز در ايتيامهاي ايران قابل استفاده خواهد بود. مرحله سوم نيز كه سال آينده خواهد بود كارتها روي پوزها هم قابل استفاده خواهد بود.
اين آمارها و اقدامات با اين اميد از سوي دولت دنبال شده تا ديگر نهادها نيز براي همراهي اقدامات لازم را در دستور كار قرار دهند. يكي از مهمترين موضوعات در اين حوزه به نظر نهايي مجمع تشخيص مصلحت نظام درباره لوايح افاي تي اف باز ميگردد. تصميمي كه با توجه به نهايي نشدن آن در تمام سالهاي گذشته، ايران را در ليست سياه اين گروه قرار داده و جديدترين صحبتهاي رييس مجمع نيز نشان ميدهد كه هنوز راه تا نهايي شدن تصويب آنها باقي مانده است. رييس مجمع تشخيص مصلحت نظام اعلام كرد: ۴۰ بند FATF در كشور در حال اجراست. آيتالله صادق آملي لاريجاني در جمع فعالان اقتصادي بخش خصوصي با بيان اينكه ما مسائلي شكلي در طرح موضوعات در مجمع تشخيص مصلحت نظام داريم، اظهار كرد: يعني اين پرسش پيش ميآيد كه آيا پس از دورهاي كه از بررسي موضوعي گذشته است ما ميتوانيم دوباره آن را طرح كنيم يا نه؟ آملي لاريجاني يادآور شد: افايتياف بيش از ۴۰ مورد را شامل ميشود و يك قرارداد هم نيست يك كار اقدام مشترك است. ما همه قوانين آن را نداريم و از ۴۲ مورد ۴۰ مورد آن در كشور در حال انجام است. رييس مجمع تشخيص مصلحت نظام يادآور شد: آنان چهار قانون مادر از ما ميخواستند كه دو مورد داخلي شد و دو مورد پالرمو و سيافتي داخلي نشد. در اين زمينه خودم كار كردم و با تصويب پالرمو موافق بودم. به دوستان هم گفتم.به لحاظ فني معتقد بودم ما حق تحفظ داريم، چون به لحاظ كنوانسيونهاي بينالمللي ما حق تحفظ ميتوانيم داشته باشيم در جايي كه مخالف ماهيت قرارداد نباشد.
وي تصريح كرد: به نظرم ما در پالرمو حق تحفظ ميتونستيم داشته باشيم چون مواردي كه ميخواستيم تحفظ كنيم مخالفتي نداشت، ولي در مورد سيافتي من خودم هم مقداري تأمل دارم چون عناويني در آن هست كه ممكن است نهادهاي بينالمللي عليه ما بخواهند به كار ببرند كه آن هم بايد قابلحل باشد. آملي لاريجاني ادامه داد: بايد دستگاههاي ديگر مثل شوراي عالي امنيت ملي و ديگران روي آن كار كنند. به نظر من شدني است، منتها به لحاظ شكلي اينكه مجمع الان ميتواند ورود كند يا نه قابل بحث است. وي افزود: با آقاي دكتر پزشكيان هم صحبت اجمالي شده تا ببينيم راه برونرفت براي آن پيدا ميشود يا نه. ولي نكته مهمي اين است كه FATF در فضاي تحريم آنقدر اثرگذار است يا نه؟ رييس مجمع تشخيص مصلحت نظام تاكيد كرد: حالا شما مساله FATF را درست كنيد، سوئيفت هم حل شود، ولي وقتي دلار را براي شما تحريم كنند چه چيزي را ميخواهيد نقل و انتقال بدهيد؟ سوئيفت همان فضاي بازشده براي نقل و انتقال است، ولي اگر ممنوع كنند، كما اينكه الان انجام دادهاند با اينكه اصل تحريمها براي حاكميت و دولت بود. اما بخش خصوصي كه همكاري با دولت ميكند را معمولاً تحت فشار ميبرند و از مبداء تهديد و تطميعشان ميكنند و به آنان اجازه نميدهند. وي ادامه داد: بحث مهم الان در موضوع FATF، در بستر تحريم مطرح است كه آيا FATF ميتواند در اين بستر به ما كمك چنداني كند يا نه؟
به اين ترتيب به نظر ميرسد كه دولت همچنان بايد در مذاكرات داخلي نيز خواستههاي ابتدايي خود را دنبال كند و اميدوار باشد تا با فراهم شدن مقدمات داخلي، امكان تعامل با جهان و كنار زدن محدوديتها از اقتصاد كشور فراهم شود.