افزايش خشونت خانوادگی و سكوت معنادار قانونگذاران
برخي اخبار تكان‌دهنده‌اند و دليلي مي‌شوند براي پرداختن به موضوعاتي كه شايد بارها و بارها به آن پرداخته شده اما بررسي نتيجه اين پرداختن‌ها و تاثير آن بر كاهش بروز چنين اتفاقات تلخي هر چند كار راحتي به نظر نمي‌رسد اما شواهد موجود در جامعه مي‌توان به خوبي به اين نتيجه رسيد كه افزايش خشونت خانوادگی در كشور در سايه سكوت معنادار قانونگذاران اتفاق مي‌افتد و برخلاف تمام وعده‌هايي كه در مورد قوانين منع خشونت عليه زنان و... به گوش مي‌رسد اتفاق عملي براي ممانعت از بروز اين نوع بزه‌ها صورت نمي‌گيرد.
گلي ماندگار|
برخي اخبار تكان‌دهنده‌اند و دليلي مي‌شوند براي پرداختن به موضوعاتي كه شايد بارها و بارها به آن پرداخته شده اما بررسي نتيجه اين پرداختن‌ها و تاثير آن بر كاهش بروز چنين اتفاقات تلخي هر چند كار راحتي به نظر نمي‌رسد اما شواهد موجود در جامعه مي‌توان به خوبي به اين نتيجه رسيد كه افزايش خشونت خانوادگی در كشور در سايه سكوت معنادار قانونگذاران اتفاق مي‌افتد و برخلاف تمام وعده‌هايي كه در مورد قوانين منع خشونت عليه زنان و... به گوش مي‌رسد اتفاق عملي براي ممانعت از بروز اين نوع بزه‌ها صورت نمي‌گيرد.
انتشار خبر كشته شدن خبرنگار ايرنا به دست همسرش كه از قضا وكيل دادگستري هم بوده يكي ديگر از همان اخبار تكان‌دهنده‌اي بود كه بهانه پرداختن به اين موضوع شد. اما نكته غم انگيزتر ديگري هم در اين ماجرا وجود دارد كه پرداختن به آن هم مي‌تواند به نوعي بيان‌كننده نوع نگاه رسانه‌ها به خصوص رسانه‌هاي دولتي به آسيب‌ها و مشكلات اجتماعي باشد.
خبرگزاري ايرنا هيچ خبري از قتل خبرنگار خود را منتشر نكرده و به راحتي از كنار اين مساله گذشته است. يعني حتي به عنوان يك خبر حوادث هم به آن نگاه نكرده‌اند. اما برخي از خبرگزاري‌هاي ديگر بدون پرداختن به زواياي پنهان اين قتل خبري كوتاه به نقل از سرپرست دادسراي جنايي منتشر كرده‌اند.
جزييات قتل خبرنگار ايرنا
به دست همسرش
سرپرست دادسراي جنايي تهران از «قتل منصوره قديري جاويد» خبرنگار ايرنا به دست همسرش خبر داد. قاضي محمد شهرياري به ايسنا گفت: اين قتل به پليس گزارش شد و بلافاصله ماموران به محل وقوع جرم اعزام شدند. او افزود: تيم جنايي به محض ورود به خانه موردنظر با جسد زن جواني مواجه شدند كه از ضربات دمبل و چاقو به قتل رسيده بود. شهرياري گفت: متهم كه همسر مقتول است خودش را معرفي كرده و دليل قتل، اختلافات خانوادگي عنوان شده است. او در پايان گفت: تحقيقات در اين زمينه ادامه دارد.
جزييات بيشتري از جنايت
قوه قضاييه نيز در اين باره اعلام كرد: يك خانم كه سابقه خبرنگاري در يكي از رسانه‌هاي كشور را داشت در درگيري و مشاجره با همسرش و با ۴ ضربه چاقو و دو ضربه دمبل ورزشي به قتل رسيد.
قاتل پس از دستگيري در رابطه با علت قتل همسرش گفته است كه از صبح روز حادثه به دليل اختلافات خانوادگي، درگيري و مشاجره با همسرم شروع شد كه با چاقو و يك دمبل كه براي ورزش در خانه وجود داشت ضرباتي به وي زدم كه منجر به فوت او شد. در بررسي‌ها و تحقيقات انجام شده، همسايگان اين خانواده اعلام كردند كه صداي درگيري اين زوج را حدود ۸ تا ۹ صبح شنيده‌اند كه بعد از گذشت مدتي صداي درگيري آنها تمام مي‌شود. پس از آن همسايه‌ها متوجه خروج مردي با كيسه‌هاي زباله از خانه مي‌شوند كه اين امر باعث مي‌شود به موضوع شك كنند. اما در نهايت حوالي عصر برادر قاتل به منزل آنها مراجعه مي‌كند كه متوجه قتل مي‌شود و موضوع را به پليس گزارش مي‌كند. در تحقيقات قاتل اعلام كرده كه قصد داشته اواخر شب جسد را از منزل خارج كند كه موفق به اين كار نشده است.اين خانواده داراي يك فرزند ۱۵ ساله است كه در زمان قتل در خانه حضور داشت و پدر خانواده با دادن حدود ۱۰ قرص خواب‌آور قصد داشت فرزند خود را نيز به قتل برساند كه موفق به اين كار نشد.همچنين در بازرسي منزل تعدادي زيادي قرص خواب‌آور كشف شده است. قاتل داراي پروانه وكالت است، اما اقدامي به تمديد آن نكرده است. در حال حاضر قاتل دستگير شده و تحقيقات در رابطه با اين موضوع درحال انجام است.
قوانين روي كاغذ به كار نمي‌آيند
نوشين عضدي، پژوهشگر امور اجتماعي و جامعه شناس در اين باره به «تعادل» مي‌گويد: متاسفانه قوانين وقتي تنها روي كاغذ هستند و هيچ اراده و ابزاري براي اجرايي شدن آنها وجود ندارد به كار نمي‌آيند. مساله قانون منع خشونت عليه زنان هم همين است. اين قانون تنها روي كاغذ آمده و البته هيچ مسوول مستقيم يا غير مستقيمي را پيدا نمي‌كنيد كه براي اجرايي كردن آن تلاشي كرده باشد.
او مي‌افزايد: اين همه آمار قتل زنان توسط نزديك‌ترين افراد خانواده مانند پدر، برادر، همسر، عمو، دايي و... منتشر مي‌شود. نهايت مجازاتي كه براي اين افراد در نظر مي‌گيرند از جنبه عمومي جرم است چرا كه اغلب اوليا دم بنا به هر دليلي رضايت مي‌دهند و به اين ترتيب افراد مي‌توانند به راحتي از زير بار جرمي كه مرتكب شده‌اند بدون اينكه مجازات درستي در انتظارشان باشد، شانه خالي كنند.
اين پژوهشگر اجتماعي در ادامه اظهار مي‌دارد: مساله كشته شدن زنان به دست مردان خانواده سال‌هاست كه به يكي از معضلات جامعه ما تبديل شده است. مصونيتي كه اين مردان به عنوان ولي يا همسر و ... دارند باعث مي‌شود تا كاهش آمار چنين اتفاقاتي چندان اميدوار‌كننده نباشد. تا زماني كه قوانين بازدارنده نباشند و فرهنگسازي درست در اين زمينه انجام نشود نمي‌توانيم انتظار داشته باشيم آمار چنين اتفاقات تلخي كاهش پيدا كند.
حالا ديگر مساله
فقط قتل‌هاي ناموسي نيست
بروز نيك نژاد، جامعه شناس نيز در اين باره به «تعادل» مي‌گويد: شرايط حاكم بر جامعه باعث شده تا اتفاقاتي از اين دست تنها منحصر به مسائل ناموسي نباشد. در برخي از موارد تنها يك عصبانيت و بگو مگوهاي خانوادگي باعث بروز چنين اتفاقاتي مي‌شود. طي همين چند روز گذشته اخباري در همين رابطه منتشر شد.
او مي‌افزايد: به‌طور مثال مردي كه با ضربات كلنگ همسرش را به قتل رسانده بود انگيزه ناموسي نداشت. اختلافاتي كه بين زن و شوهرها به وجود مي‌آيد كه متاسفانه اغلب هم ريشه مالي و اقتصادي دارد باعث بروز چنين اتفاقات تلخي مي‌شود. چه بسا همين قتل خانم خبرنگار به دست همسرش هم ريشه در چنين مسائلي داشته باشد.
اين جامعه شناس خاطرنشان مي‌كند: مساله فقر مي‌تواند عامل بروز بسياري از بزه‌هاي اجتماعي از جمله قتل باشد. حالا برخي از اين قتل‌ها به صورت خانوادگي و درون خانواده رخ مي‌دهد و برخي ديگر با انگيزه‌هاي مالي و بين افرادي اتفاق مي‌افتد كه هيچ نسبت خوني با هم ندارند. متاسفانه كوتاهي قانونگذاران در رابطه با قتل زنان توسط مردان خانواده باعث شده تا اين امر در جامعه ما طي سال‌هاي اخير روند فزاينده‌اي داشته باشد.
همسركشي و تاثير مخرب آن
بر امنيت رواني جامعه
امان‌الله قرايي، جامعه شناس نيز در اين باره مي‌گويد: خشونت خانگی مساله‌اي فردي، خانوادگي و اجتماعي است كه تأثير مخرب و نابودكننده اي بر امنيت و سلامت عمومي جامعه به جاي مي‌گذارد. قتل‌هاي خانوادگي، به خصوص خشونت خانگی، برخلاف قتل‌هاي ديگر، خشونتي تصادفي و نامحتمل نيست، بلكه ماجراي غم‌انگيزي از انواع خشونت خانوادگي، فشارها و پيامدهاي زيانبار فردي و اجتماعي را در خود پنهان دارد.
او مي‌افزايد: زماني چنين اتفاقاتي تنها در خانواده‌هايي كه در حاشيه شهرها و مناطق سنتي زندگي مي‌كردند اتفاق مي‌افتاد اما امروز ما با بروز اين اتفاقات در دل شهرهاي بزرگ هم مواجه مي‌شويم. اينكه يك زن خبرنگار به دست همسر خود به قتل مي‌رسد، زنگ خطري است براي مسوولان و البته تمامي افرادي كه در اين زمينه‌ها دستي بر آتش دارند.
اين جامعه شناس مي‌گويد: افزايش خشونت در جامعه روي ديگر خشونت‌هاي خانگي است. خشونت‌هاي خانگي كه عمدتا از سوي مرد به زن تحميل مي‌شود. مردان خانواده از پدر و برادر تا همسر و ديگر وابستگان درجه يك چون حس مالكيت بر زنان را دارند به خود اجازه مي‌دهند تا چنين رفتارهايي را در پيش بگيرند و از آنجايي كه مجازات سختي هم در انتظارشان نيست پس راحت‌تر عمل مي‌كنند.
قرايي در بخش ديگري از سخنان خود يك بار ديگر به مساله تاثيرات اين اتفاقات بر امنيت رواني جامعه تاكيد مي‌كند و مي‌افزايد: بروز چنين اتفاقاتي تاثيري مستقيم بر به خطر افتادن امنيت رواني جامعه دارد. اين بدان معني نيست كه بايد از انتشار اخبار جلوگيري كرد؛ بلكه بايد راهكاري مناسب براي جلوگيري از بروز اين اتفاقات در نظر گرفت.
او ادامه مي‌دهد: قبل از هر چيز مساله مهم ميزان بازدارندگي قوانين است. اگر قوانين بازدارنده نباشند كنترل و كاهش چنين اتفاقاتي در جامعه غير ممكن است. از طرف ديگر عواملي كه باعث بروز مي‌شوند هم بايد از بين بروند. مساله‌اي مانند مشكلات اقتصادي يكي از همان مسائلي است كه به راحتي مي‌تواند باعث بروز چنين حوادث تلخي در جامعه باشد.
اين جامعه شناس در پايان اظهار مي‌دارد: ناديده گرفتن تاثيرات فقر در بروز بزه‌هاي اجتماعي خطاي بزرگي است كه رخ داده. متاسفانه با اينكه در تمام اين سال‌ها كارشناسان حوزه‌هاي اجتماعي تلاش كرده‌اند تا نقش پر رنگ فقر و مشكلات اقتصادي در بزه‌هاي اجتماعي را برجسته كنند اما باز هم اين مورد از ديد دولتمردان و مسوولان كوچك انگاري مي‌شود و اين مساله خود دليلي است بر افزايش بروز چنين بزه‌هايي در جامعه.