استانداردهايي كه سطح شفافيت اقتصادي را ارتقا ميدهد
در ايران كار تخصصي و حرفهاي درباره ابعاد و زواياي گوناگون fatf صورت نگرفته و افراد انگشتشماري هستند كه در اين زمينه كار تخصصي صورت دهند. در شرايطي كه دولت چهاردهم برنامهريزيهاي عملياتي براي اجرا و پيوستن به اين سند مهم مالي و نظارتي را آغاز كرده لازم است، فعالان اقتصادي و افكار عمومي با ابعاد و زواياي گوناگون اين كنوانسيون آشنا شوند. گروه ويژه اقدام مالي يك نهاد بين دولتي با 34 عضو است كه هدف آن توسعه و ترويج سياستها در سطح ملي و بينالمللي براي مبارزه با پولشويي و تامين مالي تروريسم است.
در ايران كار تخصصي و حرفهاي درباره ابعاد و زواياي گوناگون fatf صورت نگرفته و افراد انگشتشماري هستند كه در اين زمينه كار تخصصي صورت دهند. در شرايطي كه دولت چهاردهم برنامهريزيهاي عملياتي براي اجرا و پيوستن به اين سند مهم مالي و نظارتي را آغاز كرده لازم است، فعالان اقتصادي و افكار عمومي با ابعاد و زواياي گوناگون اين كنوانسيون آشنا شوند. گروه ويژه اقدام مالي يك نهاد بين دولتي با 34 عضو است كه هدف آن توسعه و ترويج سياستها در سطح ملي و بينالمللي براي مبارزه با پولشويي و تامين مالي تروريسم است. FATF توسط اجلاس سران جي-7 در سال 1989 براي مبارزه با تهديد پولشويي كه سيستم بانكي و موسسات مالي را تهديد ميكند، تاسيس شد. در اكتبر 2001، ماموريت آن به منظور تركيب تلاشها براي مبارزه با تامين مالي تروريسم گسترش يافت و اخيرا كارهاي بيشتري در مورد تامين مالي غيرقانوني بهطور كلي انجام شده است. از زمان تاسيس، FATF كار خود را بر سه فعاليت اصلي متمركز كرده است:
1) تنظيم استاندارد: يكي از وظايف اصلي FATF تعيين استانداردهاي بينالمللي براي مبارزه با پولشويي و (از سال 2001) براي مبارزه با تامين مالي تروريسم (AML/CFT) بوده است. توصيههاي 9+40 مجموعه كاملي از اقدامات متقابل را ارايه ميكنند كه سيستم عدالت كيفري و اجراي قانون، سيستم مالي و مقررات آن، مشاغل و حرفههاي خاص تعيين شده و همكاري بينالمللي را پوشش ميدهد. توصيههاي FATF توسط بسياري از نهادهاي بينالمللي از جمله صندوق بينالمللي پول، بانك جهاني و سازمان ملل به رسميت شناخته، تاييد و تصويب شده است (مثلا قطعنامه 1617) . همانطور كه در ماموريت وزير بازنگري شده FATF براي سالهاي 12-2008 آمده است، FATF به بازنگري و شفافسازي توصيههاي 40+9 خود در صورت لزوم ادامه خواهد داد.
2) تضمين انطباق موثر جهاني با استانداردها: اجراي كامل و موثر توصيههاي 9+40 در همه كشورها يكي از اهداف اساسي FATF است. كشورهاي عضو FATF به شدت به نظم نظارت چندجانبه و بازبيني همتايان متعهد هستند. در اين زمينه، FATF فرآيندي از ارزيابيهاي متقابل دارد كه هدف آن نظارت بر پيشرفتهاي حاصل شده توسط دولتهاي عضو در اجراي توصيههاي FATF و تشويق آنهاست. گزارشهاي ارزيابي متقابل نه تنها ارزيابي فني دقيقي از ميزان اجراي يك سيستم موثر مبارزه با پولشويي/CFT توسط كشور مورد ارزيابي ارايه ميدهد، بلكه منتشر و از طريق مكانيسم فشار همتايان اجرا ميشود. در حال حاضر، FATF بيش از دوسوم از دور سوم ارزيابيهاي متقابل خود را طي كرده است. گروه ويژه اقدام مالي براي گسترش و تقويت اين فرآيند بررسي همتايان از طريق شبكه بدنه منطقهاي به سبك FATF كار كرده است كه مكانيسم بسيار مهمي براي ترويج اجراي به موقع و موثر توصيههاي FATF در سطح جهاني و براي كمك به ايجاد زمينه بازي برابر در سراسر عضويت و فراتر از آن است.
3) شناسايي تهديدات پولشويي و تامين مالي تروريسم: اين سند بهطور منحصربهفردي براي تجزيه و تحليل و جلب توجه بينالمللي به آسيبپذيريهاي نوظهور پولشويي و تامين مالي تروريسم قرار دارد و روند خود را براي شناسايي تهديدات پولشويي و تامين مالي تروريسم بهطور قابل توجهي ارتقا داده است (فرآيند گونهشناسي) . به عنوان مثال، در حال حاضر، FATF در حال انجام يك تمرين گونهشناسي براي شناسايي روندها و هر گونه تهديد جديد در بخش اوراق بهادار است. توليد و انتشار مطالعات گونهشناسي عميق در كار اين كنوانسيون نقش اساسي دارد و پايه محكمي براي توسعه سياستهاي مستمر در سطوح ملي و بينالمللي فراهم ميكند. در پيگيري اين كار، FATF به همكاريهاي گسترده خود با FSRB و ساير نهادهاي بينالمللي ادامه خواهد داد و همچنين از تجربه و تخصص بخش خصوصي كه ميتواند در اين فرآيند به ارمغان بياورد، استفاده خواهد كرد.
4) به دنبال همين هدف، FATF فرآيند نظارت بر مخاطرات سيستماتيك جنايي و تامين مالي تروريسم را آغاز كرده است تا توانايي خود را در جهت شناسايي، اولويتبندي و اقدام در برابر تهديدات سيستمي افزايش دهد. در اين زمينه و با تكيه بر مشاركت اعضا، بخش خصوصي و FSRB، از توسعه ارزيابي تهديدات ملي از طريق راهنمايي بهترين عملكرد حمايت كرده و مكانيسمهاي قويتر و منظمتري براي اشتراكگذاري اطلاعات در مورد خطرات و آسيبپذيريها ايجاد ميكند. گروه ويژه اقدام مالي به عنوان تنظيمكننده استاندارد جهاني مبارزه با پولشويي و تامين مالي تروريسم، ظرفيت خود را براي ايجاد استانداردهاي جديد و ايجاد تغييرات به موقع در سياستها نشان داده است كه به شيوههاي در حال تحول پولشويي و تامينكنندگان مالي تروريسم پاسخ ميدهد. توصيههاي FATF در سطح جهاني به رسميت شناخته شده و مورد تاييد است و همچنين توسط بسياري از نهادهاي بينالمللي پذيرفته شده است.