سهم 15 بانك، صفر است

اگرچه ۳ سال از اجراي قانون جهش توليد مسكن مي‌گذرد اما همچنان ۱۵ بانك تمايلي به اجراي اين قانون نشان نداده و به روايت آمار رسمي بانك مركزي تا پايان شهريورماه امسال، حتي يك ريال هم در نهضت ملي مسكن وام نداده‌اند. براساس گزارش جديد بانك مركزي از عملكرد بانك‌ها در قانون جهش توليد مسكن تا پايان شهريورماه امسال، جمع تسهيلات مسكن پرداخت‌‌شده تا 31 شهريورماه امسال توسط 25 بانك 2.542.258 ميليارد ريال بوده است. اين آمار مربوط به تسهيلات پرداختي در تسهيلات خودمالكي، نهضت ملي مسكن، مسكن شهري، مسكن روستايي، وديعه مسكن و حوادث غيرمترقبه مي‌باشد. سهم صفر اين 15 بانك در پرداخت تسهيلات نهضت ملي مسكن درحالي است كه طبق قانون جهش توليد مسكن، بانك‌ها مكلف به پرداخت 20 درصد از تسهيلات پرداختي خود به ساخت مسكن هستند و اگر اين بند از قانون اجرايي نشود، بانك‌ها مشمول پرداخت جريمه به دولت مي‌شوند. در واقع، اگر بانك‌ها اين قانون را اجرايي نكنند، بايد معادل يك‌پنجم سهميه تكليفي انجام‌نشده را به صورت جريمه به سازمان امور مالياتي پرداخت كنند.

به گزارش تسنيم، طي سه سال گذشته از اجراي قانون جهش توليد مسكن تا پايان شهريورماه امسال، بانك‌ها جمعا 813.845 ميليارد ريال تسهيلات در نهضت ملي مسكن پرداخت كرده‌اند.

جمع تسهيلات مسكن شهري پرداخت‌شده توسط بانك‌ها 1.331.026 ميليارد ريال بوده است؛ مجموع تسهيلات پرداختي در مسكن روستايي توسط بانك‌ها 594.525 ميليارد ريال بوده است و مجموع تسهيلات وديعه مسكن پرداختي توسط بانك‌ها تا پايان شهريورماه سال جاري هم 535.967 ميليارد ريال بوده است.

آمار بانك مركزي درباره عملكرد 26 بانك دولتي و خصوصي در حوزه مسكن است ولي نكته جالب ماجرا اينجاست كه عملكرد بانك سرمايه در تمام بخش‌ها صفر بوده است. البته بانك سرمايه مدعي شده كه اين بانك طي سال‌هاي اخير به دليل عدم تعادل منابع و مصارف از اعطاي كليه تسهيلات تكليفي و بودجه‌اي ازجمله قرض‌الحسنه ازدواج، فرزندآوري و جهش توليد مسكن دوره سوم مستثني شده است.

همكاري برخي بانك‌ها با نهضت ملي مسكن در ماه‌هاي اخير

طي يكي، دو ماه اخير از تعداد بانك‌هايي كه حتي يك ريال هم به نهضت ملي مسكن وام نداده بودند كاسته شده است تا قبل از انتشار گزارش عملكرد تيرماه، سهم 18 بانك در تسهيلات پرداختي اين بخش صفر بود كه در گزارش مربوط به عملكرد بانك‌ها در تيرماه اين تعداد به 17 كاهش يافته بود و در گزارشي كه اخيرا از عملكرد بانك‌ها منتشر شده اين آمار به 15 بانك كاهش يافته است.

عملكرد بانك‌هاي اقتصاد نوين، ايران‌زمين، گردشگري، موسسه ملل، كارآفرين، شهر، سامان، پست ايران، پاسارگاد، آينده، توسعه تعاون، دي، كشاورزي، خاورميانه و سرمايه در مشاركت نهضت ملي مسكن كه مربوط به زمين‌هاي دولتي است به ‌روايت تازه‌ترين آمار بانك مركزي صفر بوده است.

پيش از اين بانك‌هاي پارسيان و رفاه كارگران جزو بانك‌هايي بودند كه يك ريال هم به نهضت ملي مسكن وام نداده بودند اما در گزارش مربوط به پايان شهريورماه اين بانك‌ها سهمي در پرداخت تسهيلات نهضت ملي مسكن داشتند.

در اين ميان و بنا بر اصرار و تاكيد وزارت راه مبني بر عدم همكاري و همراهي نظام بانكي در قانون جهش توليد مسكن، بانكدارها معتقدند طبق آنچه به آنها ابلاغ شده عمل كرده‌اند و اگر آمار تسهيلات پرداختي كم است به‌دليل نقص سامانه و تاخير در ابلاغ قانون است و ساير موارد خارج از عهده بانك‌ها مي‌باشد.

بانك‌ها در اين باره متفق‌القول هستند و مي‌گويند: اول اينكه وزارت راه و شهرسازي شش ماه قانون را دير ابلاغ كرد اين قانون 6 ماه بعد از تصويب توسط وزارت راه و شهرسازي ابلاغ شد ضمن اينكه 6 ماه هم نرم‌افزار زيرساخت و سامانه tem آماده نبود، بنابراين يك سال تمام بانك‌ها حتي اگر مي‌خواستند هم نمي‌توانستند تسهيلات نهضت ملي مسكن را پرداخت كنند، چراكه هيچ زيرساختي مهيا نبود.

بهانه بانك‌ها اين است كه علي‌رغم تعيين سهميه از سوي وزارت راه، هيچ درخواستي در سامانه براي اين بانك وجود نداشت، چطور بانك مي‌تواند به درخواستي كه ثبت نشده است، تسهيلات پرداخت كند؟

با اين حال، وزارت راه توجيهات بانك‌ها را در اين زمينه قبول نمي‌كند و زير بار ضعف سامانه تم نمي‌رود و مي‌گويد بانك‌ها مي‌توانستند از روش‌هاي ديگر متقاضيان واجد شرايط را شناسايي كنند.

محمدرضا مهديار اسماعيلي، مديرعامل صندوق ملي مسكن معتقد است بانك‌ها از روش‌هاي ديگر مي‌توانستند افراد را شناسايي كنند كه اين كار را نكردند و انفعال به‌خرج دادند، بانك‌ها به قانوني تكيه كرده‌اند كه مي‌گويد وزارت راه و شهرسازي بايد به آنها اعلام مي‌كرد.

اين درحالي است كه مديرعامل بانك پاسارگاد در توضيحاتش درباره كم كاري در پرداخت تسهيلات به نهضت ملي مسكن گفت: در خصوص اجراي سريع و صحيح تسهيلات احداث و نوسازي مسكن موضوع ماده (4) قانون جهش مسكن، مشكلات و ناهماهنگي‌هايي وجود دارد كه به تنهايي توسط شبكه بانكي قابل رفع نبود و سامان بخشيدن به اين مهم خارج از يد اين بانك مي‌باشد.

باوجود كم‌كاري 15 بانك در پرداخت تسهيلات نهضت ملي مسكن؛ بانك‌هاي مسكن، سينا، پارسيان، سپه، رفاه كارگران، ملي، تجارت، ملت، صادرات، صنعت و معدن و توسعه صادرات در تاريخ منتهي به 31 شهريورماه امسال جمعا 813.845 ميليارد ريال تسهيلات در نهضت ملي مسكن پرداخت كرده‌اند.

در اين ميان عملكرد بانك مسكن در مشاركت نهضت ملي مسكن در تاريخ مورد گزارش، 652.845 ميليارد ريال، سينا، 1.528 ميليارد ريال، پارسيان، 264 ميليارد ريال، بانك سپه 25.738 ميليارد ريال، رفاه كارگران، 83 ميليارد ريال، بانك ملي 44.058 ميليارد ريال، تجارت، 27.930 ميليارد ريال، ملت 58.941 ميليارد ريال، صادرات 188 ميليارد ريال، صنعت و معدن 750 ميليارد ريال و توسعه صادرات ايران 1.520 ميليارد ريال بوده است.