واكنش مقطعي بورس به ريسك‌هاي سيستماتيك
بازار سرمايه در شرايط كنوني به دلايل ريسك‌هاي سياسي وارد روندي نزولي شده است. هرچند موقعيت بازار از نظر تكنيكال به گونه‌اي بود كه بايد يك استراحت كوتاه‌مدت را تجربه مي‌كرد. به همين دليل هنوز به نقطه پولبك نرسيده است. به عبارت ديگر با دامنه محدود مثبت و منفي يك فعلا چند روز منفي خواهد بود تا به سطح حمايت برسد.
بازار سرمايه در شرايط كنوني به دلايل ريسك‌هاي سياسي وارد روندي نزولي شده است. هرچند موقعيت بازار از نظر تكنيكال به گونه‌اي بود كه بايد يك استراحت كوتاه‌مدت را تجربه مي‌كرد. به همين دليل هنوز به نقطه پولبك نرسيده است. به عبارت ديگر با دامنه محدود مثبت و منفي يك فعلا چند روز منفي خواهد بود تا به سطح حمايت برسد. بازار مسير خوبي را در اين مدت طي كرده بود نياز به كمي دست به دست شدن و استراحت داشت. حتي بدون اتفاق جنگ و شهادت هم اين جو نه با اين شدت منفي ولي وجود داشت. ماهيت اين روزهاي منفي اين است كه كساني كه در سود بودند فروختند در روزهاي منفي هم كم كم با فروكش كردن ريسك، دوباره قيمت‌ها به شكل و نقاطي رسيده كه جذابيت ويژه‌اي براي بازار خواهد داشت و مي‌تواند عاملي براي ورود باشد. اتفاقات اخير مي‌تواند رالي‌هاي بعدي صعود بورس را قوي‌تر و مستمر و مستحكم‌تر نمايد و جريان پول بيشتري را هم وارد بازار كند. شهير محمدنيا معتقد است كه در شرايط كنوني بايد بازار را به‌طور كامل رصد كرد. چراكه بسياري از عوامل قابل پيش بيني نيست. نكته مهم ديگر اينكه هرگونه ريزشي در بازار به دلايل سياسي ابدا جاي نگراني ندارد. به محض بازگشت ثبات نه تنها به نقطه قبلي مي‌رسد. بلكه بالاتر هم ميرود چون ريشه ريسك سياسي از بين ميرود و بورس دوباره با افزايش تقاضا روبرو مي‌شود
اين كارشناس بازار سرمايه به بازار درباره تحليل ريسك‌هاي سياسي و اثر آن در بازار سهام گفت: در مرحله نخست بايد توجه داشت كه در شرايط كنوني بايد بازار را به‌طور كامل رصد كرد. چراكه بسياري از عوامل قابل پيش بيني نيست. نكته مهم ديگر اينكه هرگونه ريزشي در بازار به دلايل سياسي ابدا جاي نگراني ندارد. به محض بازگشت ثبات نه تنها به نقطه قبلي مي‌رسد. بلكه بالاتر هم ميرود چون ريشه ريسك سياسي از بين مي رود و بورس دوباره با افزايش تقاضا روبرو مي‌شود.
او افزود: ايران برخلاف ميلش ممكن است وارد جنگي شود كه احتمالش خيلي كم است، از طرف ديگر براي غرب و امريكا نيز ورود به جنگ گسترده منافعي ندارند. چراكه اين مساله مي‌تواند اقتصاد اين كشورها و بازارهاي مالي را به هم بريزد. به همين دليل ايران پاسخي قاطع و بازدارند به صورت غير مستقيم خواهد داد. چراكه به‌طور قطع به دليل اينكه جنگ مي‌تواند به زيرساخت‌هاي كشورها آسيب وارد مي‌كند خبر منفي براي بورس و اقتصاد خواهد بود و در مقابل طلا صعودي مي‌شود.
محمدنيا با تاكيد بر اينكه ايران در قبال اقدامات رژيم صهيونيستي واكنش نشان خواهد داد، افزود: حجم و شدت اين واكنش تعيين مي‌كند كه بازارها به چه سمتي خواهد داد. به‌طور قطع رژيم صهيونيستي به دنبال پاسخ برخواهد آمد. در اين موقعيت به‌طور قطع غرب مداخله خواهد كرد تا رژيم صهيونيستي آنها را درگير جنگ نكند. اين مساله براي مدتي بازارها ملتهب خواهد شد. در اين موقعيت حباب در بازار طلا افزايش مي‌يابد. در ادامه بعد از اينكه اقتصاد به ثبات برسد حباب خواهد تركيد.
اين كارشناس اقتصادي با تاكيد بر اينكه محدوده دامنه نوساني منجر به كنترل بازار مي‌شود، اظهار كرد: در چند وقت پيش اگر سرمايه‌گذاران در هج كردن پرتفوي خود به گونه‌اي عمل كرده باشند كه ۳۰ درصد طلا، بخشي صندوق درآمد ثابت و بخشي نيز سهام چيده باشند. در اين حالت ريسك سبد آنها خيلي كم خواهد بود. در مقطع كنوني نيز اگر كسي پرتفوي خود را نچيده باشد مي‌توانند بعد از پايان منفي‌ها پرتفوي بدون ريسكي را بچينند.
او افزود: با توجه به اينكه تنش در خاورميانه منجر به رشد اونس مي‌شود به همين دليل اونس طلا نيز دچار حباب خواهد شد. بنابراين در موقعيت كنوني توصيه به خريد طلا نمي‌شود. شرايط فعلي فرصت طلايي است براي كساني كه خريد نكرده بودند. تنوع دهي اصولي به سبدها مانع از منفي شدن سبد مي‌شود. با توجه به اينكه گزارش‌هاي ماهانه خيلي خوبي شركت‌ها داشتند و اين گزارشات پيش زمينه گزارشات فصلي خوب است. به همين دليل نمادهاي ارزنده در كشور زياد هستند. از طرف ديگه تمامي سياست‌گذاري‌هاي كلان اقتصادي به نفع بازار سرمايه پيش ميرود. به همين دليل به محض برگشت ثبات بازار يك رشد عالي در انتظار نمادهاي ارزنده خواهد بود.
تأثيرگذاري تنش ها بر پيش‌بيني معاملات
بازار با ريسك سيستماتيك جديدي روبرو شده است تحولات لبنان بسيار مهم هست و قطعا مي‌تواند مستقيما روي بازار ايران تاثيرگذار باشد. سطح تاثيرگذاري اين تنش بر بازار مي‌تواند با توجه به اخبار دقيق‌تر به زودي مشخص شود. برخي ريسك‌هاي سيستماتيك به ويژه در منطقه خاورميانه نه قابل پيش‌بيني و نه قابل كنترل است.
به گفته حسن كاظم‌زاده در اين موقعيت سرمايه‌گذاران سبد پرتفوي خود را با نمادهايي كه رشد درآمد و سودآوري دارند بچينند. در طرف ديگر تجربه نشان داده در روزهاي هيجاني منفي، نمادهاي پرتراكنش هر چه رشد كرده‌اند را از دست مي‌دهند. بنابراين فعلا تا كاهش ريسك سياسي در كشور نمادي بنيادي قوي دارند و رشد كمتري داشته‌اند در محدوده ارزنده‌تري قرار دارند
بورس منفي و با صف فروش دسته جمعي شروع شد و تا پايان بازار نيز كماكان اكثر نمادها صف فروش بودند. همزمان با هيجان منفي در سهام، شاهد هيجان مثبت در صندوق‌هاي طلا بوديم و برخي صندوق‌ها حتي مثبت ۶ درصد نيز تجربه كردند. البته با فرصت ايجاد شده براي بازارگردان‌ها شاهد افزايش فروش توسط آنها بوديم و هيجان مثبت ايجاد شده با افزايش عرضه از بين رفت. البته دلار كمي صعودي شده و همين مساله سيگنال منفي به سرمايه‌گذاران داده است. اما اين هيجان‌هاي مثبت اصلا قابل مقايسه با هيجان مثبت اوايل سال يا بعد از ترور هنيه نيست و نسبت به آنها بسيار ضعيف‌تر است. بنابراين به نظر مي‌رسد اثر ريسك‌هاي سيستماتيك در اقتصاد كشور اگرچه هنوز وجود دارد. اما خيلي كمتر از گذشته شده است.
اين كارشناس بازارسرمايه گفت: بازار سهام در يك سال گذشته و حتي در شش ماه گذشته نشان داد هر كس به دنبال نمادهاي با رشد سودآوري و درآمد برود حتي در بدترين شرايط سود مي‌كند. در روزهايي كه اينچنين هيجان منفي به وجود مي‌آيد. بهتر است در اين موقعيت سرمايه‌گذاران سبد پرتفوي خود را با نمادهايي كه رشد درآمد و سودآوري دارند بچينند. در طرف ديگر تجربه نشان داده در روزهاي هيجاني منفي، نمادهاي پرتراكنش هر چه رشد كرده‌اند را از دست مي‌دهند. بنابراين فعلا تا كاهش ريسك سياسي در كشور نمادي بنيادي قوي دارند و رشد كمتري داشته‌اند در محدوده ارزنده‌تري قرار دارند.
پس موقعيت فعلي را به عنوان يك ريسك مهم براي بازار بايد در نظر گرفت. هرچند درايت و سياستي كه تا به اين لحظه ايران را از جنگ دور نگه داشته همچنان وجود خواهد داشت و ادامه مي‌دهد. صندوق‌هاي تثبيت و توسعه و كمك حقوقي‌ها ابزارهاي در اختيار سازمان بورس براي حمايت از بازار است. به نظر كم هزينه‌ترين آن دامنه نوسان بود كه وقتي ۱ اعلام شد صريح و شفاف نشان مي‌دهد سياست‌گذار ريسك پيش رو را فهميده و در پي جلوگيري از افت قيمت‌هاي ناشي از اين رويداد است. نتيجه اتفاقات و تحولات گذشته كه بازار چند بار آن را لمس كرده است نشان داد كه طبيعي بود كه در چنين مواقعي چنين واكنشي را داشته باشد به خصوص اينكه حالا در سود خوبي هم در بسياري از نمادها بوده و بازار رشدي داشته و نياز به اصلاح است.
چشم‌انداز گزارش‌هاي شش ماهه و سالانه، دو نتيجه‌گيري خاص و ويژه را پيش روي سرمايه‌گذاران قرار مي‌دهد؛ اول اينكه مقطع نيمه مرداد يا بهتر بگوييم بعد از ترور هنيه كف تاريخي بازار بوده كه با توجه به چشم‌انداز سود و اتفاقات مالي شركت‌ها قيمت‌هاي ارزنده‌اي بود. بسياري از بازيگران اصلي بازار و حتي حقيقي‌ها و حقوقي‌ها در آن مقطع بيشتر فروشنده بازار بودند يا تماشاچي. حالا هم احتمالا دوباره همان دسته كه در صف بودند در صف فروش هستند. نكته دوم اينكه بسياري از سهم‌ها نه همه در اين مدت صعودي بوده‌اند با يك اصلاح موقت دوباره جذابيت‌هاي لازم براي رشد را پيدا خواهند كرد. در واقع اتفاقات اخير فرصتي براي اصلاح آنها و حركت مجدد قوي‌تر است و به نظر فرصتي است كه جريان پول تقويت شود. جمع‌بندي دو مورد بالا اين را نشان مي‌دهد كه بازار نيازمند اصلاح بود و اتفاقات اخير كمي فراتر از انتظار بازار بود تا اين اصلاح صورت گيرد.