تبادل تجربيات ايران و تاجيكستان در حوزه آبياري و زهكشي

دبير و اعضاي كميته ملي آبياري و زهكشي ايران با نايب‌رييس كميسيون بين‌المللي آبياري و زهكشي و مديركل موسسه آبياري و احياي اراضي تاجيكستان ديدار و بر استفاده از تجربيات ايران در زمينه آبياري و زهكشي تأكيد شد.
به گزارش ايلنا از وزارت نيرو، در اين ديدار كه مديركل توسعه شبكه‌هاي آبياري و زهكشي وزارت جهاد كشاورزي و برخي از اعضاي كميته ملي آبياري و زهكشي ايران نيز حضور داشتند، مهرزاد احساني دبير كميته ملي آبياري و زهكشي ايران به معرفي و نقش اين كميته پرداخت و اظهار داشت: علاوه بر برگزاري حداقل ۵۰ جلسه ذيل كميته ملي آبياري و زهكشي ايران در هر سال، اين كميته با كميته‌هاي ملي آبياري و زهكشي كشورهاي تركيه، اندونزي، آلمان و مصر تفاهم‌نامه همكاري امضا كرده كه به جز مصر، ساير تفاهم‌نامه‌ها به اجرا درآمده است.
وي با بيان اينكه ذيل اين تفاهم‌نامه‌ها هيات‌هايي از كشورهاي مذكور از تأسيسات، امكانات و ظرفيت‌هاي يكديگر بازديد كردند، خاطرنشان كرد: اميد است كه ديدار امروز با مديران ارشد موسسه آبياري و احياي اراضي تاجيكستان نيز به انعقاد تفاهم‌نامه همكاري منجر شود. دبير كميته ملي آبياري و زهكشي ايران در اين ديدار با اشاره به عملكرد اين كميته طي سال‌هاي متمادي فعاليت بيان داشت: كميته ايران در سه دوره به عنوان بهترين كميته ملي در عرصه بين‌الملل انتخاب شده و در سال‌هاي ۲۰۲۰، ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ در زمينه فناوري، مديريت، جوانان و كشاورزي جوايزي را كسب كرده است. احساني افزود: برگزاري ۱۲ همايش سالانه بزرگ و ملي، برگزاري ۸۰ كارگاه فني، ميزباني از ۶ رويداد بين‌المللي، انجام ۶۰ بازديد ميداني از ديگر فعاليت‌هاي اين كميته بوده است. وي با اشاره به فعاليت‌هاي كميته ملي آبياري و زهكشي ايران در زمينه انتشار كتاب نيز بيان داشت: اين كميته تاكنون موفق به انتشار ۶۰ عنوان كتاب در زمينه‌هاي مختلف شده است؛ همچنين ۶۲ كتاب ترجمه، ۶۵ مجموعه مقالات، ۶ نرم‌افزار، ۱۶۱ خبرنامه فصلي به اضافه انتشار نشريات كميته‌هاي منطقه‌اي از ديگر اقدامات در اين زمينه بوده است.
احساني در اين خصوص خاطرنشان كرد: كتاب‌هاي كميته ملي آبياري و زهكشي ايران با عناوين و موضوعات مختلفي به چاپ رسيده كه به‌طور مثال مي‌توان به انتشار ۲۱ كتاب در زمينه زهكشي، ۱۴ كتاب در زمينه تاريخ آبياري، ۱۴ كتاب در زمينه روش‌هاي آبياري، ۷ كتاب با موضوع بهره‌‍‌برداري و نگهداري، ۶ كتاب در زمينه مديريت آبياري و ۵ كتاب نيز با موضوع مديريت سيلاب اشاره كرد. دبير كميته ملي آبياري و زهكشي ايران برخي اقدامات كميته ملي ايران در مسائل علمي را جزو اولين اقدام‌كنندگان در ايران خواند و گفت: مشاركت كشاورزان در مديريت آبياري، ارزيابي عملكرد طرح‌هاي آبياري، دستورالعمل اثرات زيست‌محيطي طرح‌هاي آبياري، بهره‌برداري و نگهداري شبكه‌هاي آبياري، جنبه‌هاي غيرسازه‌اي مديريت سيلاب، كم آبياري، بهره‌وري آب كشاورزي، آب مجازي و زهكشي كنترل شده از جمله اين موارد است. وي اظهار داشت: طي سال‌هاي گذشته تجربيات علمي و فني بسياري در ايران انباشته شده كه از تنوع زيادي برخوردار است.آثار باشكوهي از تاريخ آب و آبياري در ايران وجود دارد كه مي‌توان زمينه مناسبي براي تبادل تجربيات و دانش بين دو كشور ايران و تاجيكستان باشد. احساني تأكيد كرد: پيشينه فرهنگي و تاريخي مشترك دو كشور مي‌تواند بستر گفت‌وگوهاي سازنده در زمينه آب و كشاورزي باشد.از همه مهم‌تر اينكه علاقه مشتركي بين ايران و تاجيكستان براي تبادل تجربه وجود دارد و ظرفيت اين تشريك مساعي و توسعه همكاري بين دو كشور وجود دارد. در ادامه اين نشست، رحمان غفورزاده مديركل آژانس آبياري و احياي اراضي تاجيكستان، ايران را داراي دانش و فناوري گسترده‌اي در زمينه آبياري و زهكشي دانست و گفت: ايران يكي از كشورهاي فعال در كميته بين‌المللي آبياري و زهكشي است كه از توان علمي زيادي در اين زمينه برخوردار است. وي افزود: تاجيكستان عضو جوان اين كميته بوده و حدود ۱۰ سال است كه به عضويت كميته درآمده، اما ايران ۳۰ سال سابقه فعاليت در كميته بين‌المللي آبياري و زهكشي دارد و ما نياز داريم كه از سوابق و تجربيات ايران در اين زمينه بهره‌مند شويم و از آن بياموزيم. غفورزاده با بيان اينكه ۹۳ درصد تاجيكستان كوهستاني است، ادامه داد: پتانسيل كشاورزي در تاجيكستان يك و نيم ميليون هكتار است كه اكنون حدود ۷۵۰ هزار هكتار آن زير كشت رفته و بخش زيادي از آبياري اين اراضي، با آب‌هاي سطحي صورت مي‌گيرد. مديركل موسسه آبياري و احياي اراضي تاجيكستان وضعيت زهكشي اراضي كشاورزي اين كشور را نامطلوب خواند و گفت: تاجيكستان هر ۵ سال يك برنامه براي بهبود زهكشي اراضي كشاورزي به اجرا مي‌گذارد و تاكنون ۱۰ هزار هكتار از اين اراضي بهبود يافته است.

ولي اين يك برنامه بلندمدت است؛ چرا كه لوله‌گذاري اراضي كشاورزي مربوط به دوران شوروي است كه همگي فرسوده شده و نياز به بازآفريني دارد. غفورزاده بيان داشت: يكصد هزار هكتار از اراضي كشاورزي تاجيكستان تحت آبياري قطره‌اي قرار دارد، چرا كه اين كشور از وضعيت بارشي مناسبي برخوردار است و قيمت آب در اين كشور ارزان است.هرچند كه طي سال‌هاي گذشته در اثر تغييرات اقليم تاجيكستان نيز دچار كم بارشي شده و از اين پديده تاثيرپذيرفته است. وي با اشاره به تلاش تاجيكستان براي ايجاد يك مركز منطقه‌اي اظهار داشت: درصدد هستيم تا كميته منطقه آسياي ميانه را با مشاركت كشورهاي اين منطقه ايجاد كنيم. سعيد ني‌ريزي رييس سابق كميسيون بين‌المللي آبياري و زهكشي ايران نيز در اين ديدار اظهار داشت: حضور كميته ملي تاجيكستان مي‌تواند سرآغاز فصل جديد همكاري منطقه‌اي بين دو كشور باشد. وي افزود: ما علاقه‌مند هستم ميان ايران، افغانستان، تاجيكستان و ازبكستان يك تشكل واحد در زمينه آبياري و زهكشي و منابع آب و غذا شكل گيرد تا برنامه‌هاي مشتركي در اين زمينه به اجرا درآيد. ني‌ريزي خاطرنشان كرد: در اين زمينه، كميسيون بين‌المللي آبياري و زهكشي مي‌تواند بستر مناسبي براي ايجاد اين همكاري مشترك باشد و به هر طريقي كه نياز به كمك باشد، اين آمادگي از سوي ما وجود دارد. بنابراين گزارش، در اين جلسه از سوي اعضاي حاضر پيشنهاداتي مطرح شد كه مورد استقبال موسسه آبياري و احياي اراضي تاجيكستان قرار گرفت.در اين ميان برگزاري دوره‌هاي آموزشي بين دو كشور از جمله اين پيشنهادات بود.با توجه به زبان مشترك ميان ايران و تاجيكستان، امر آموزش مي‌تواند زمينه توسعه ظرفيت در بخش دانشگاهي بين دو كشور را فراهم مي‌كند.
همچنين پيشنهاد شد كه از كشور تاجيكستان براي بهره‌مندي از ظرفيت شركت‌هاي دانش‌بنيان ايراني در زمينه مديريت آبياري و زهكشي دعوت شود.