اقتصاد ايران و مدل ايراني
وقتي ما وارد يك فروشگاه در شهري مانند دوبي مي‌شويم، مي‌بينيم كه محصولات كشاورزي و توليدي در قفسه‌ها وجود دارد كه بسياري از آنها توليد كشورهاي مختلف است.
وقتي ما وارد يك فروشگاه در شهري مانند دوبي مي‌شويم، مي‌بينيم كه محصولات كشاورزي و توليدي در قفسه‌ها وجود دارد كه بسياري از آنها توليد كشورهاي مختلف است. ما بايد اين سوال را بپرسيم كه اساسا چه مقدماتي به وجود آمده كه يك محصول وارد قفسه فروشگاهي يك كشور خارجي شده است؟ نحوه آغاز مذاكره، حضور در مناقصه‌ها، تامين حقوق شركت‌هاي ايراني، معرفي و تبليغ برندهاي ايراني و تامين حقوق آنها در كشورهاي خارجي همگي نياز به يك متولي رسمي دارد. امروز بازار جهاني يك ماركتينگ پيچيده را تجربه مي‌كند و ما نمي‌توانيم انتظار داشته باشيم كه بدون يك برنامه‌ريزي دقيق و همه‌جانبه كالاهاي ايراني به كشورهاي مختلف سرازير شود. در رابطه با تجربه‌هاي خارجي نيز بايد مورد به مورد بررسي كنيم. براي مثال كشوري مانند ژاپن چند وزارت اقتصادي خود را در يك ساختمان جا داده، اما كشورهاي ديگر به وزارت بازرگاني خود اهميت ويژه‌اي مي‌دهد. ما بايد بپرسيم كه آيا اقتصاد ما از كشورهايي مانند چين، هند و امريكا قدرتمندتر بوده كه تصميم گرفته‌ايم وزارت بازرگاني را كنار بزنيم؟ از سوي ديگر بايد توجه كرد كه امروز دولت ايران خود شركت‌داري و بنگاه‌داري مي‌كند و بخش مهمي از اقتصاد را در اختيار همين شركت‌ها قرار داده است.
از اين‌رو نمي‌توان وضعيت اقتصادي و حوزه بازرگاني ايران را با كشورهايي مقايسه كرد كه دولت در آنها صرفا وظيفه حكمراني و نظارت دارد و به مسائل اجرايي ورود نمي‌كند. متاسفانه ما در طول دهه‌هاي گذشته بسياري از تصميمات و برنامه‌ريزي‌هاي خود را با شيوه سعي و خطا گرفته‌ايم. هر چند اين تصميمات نتايج مثبت داشته و در برخي حوزه‌ها كارگشا بوده است اما قطعا به دليل خطاها ما هزينه‌هايي را نيز تجربه كرديم. امروز لااقل بايد از اين تصميمات غلط به درستي استفاده شود تا ديگر براي كشور هزينه‌اي ايجاد نكند. فرض كنيد كه يك تصميم ۲۰ ميليارد دلاري ۱۰ درصد شانس خطا داشته اين يعني ما براي اجراي يك موضوع دو ميليارد دلار هزينه خطا داده‌ايم. جمع‌بندي اين موضوع نشان مي‌دهد كه از اين طريق خسارت‌ها بالا بوده، اما لااقل امروز بايد تلاش كنيم كه از اين خسارت‌ها درس بگيريم و براي تصميمات فعلي از آنها استفاده كنيم.نگاهي به تجربه بيش از ۴۰ ساله ما نشان مي‌دهد كه ما در بخش‌هايي عملكرد موفقيت‌آميز خيره‌كننده‌اي داشته‌ايم، اما در برخي حوزه‌ها نيز عملكردمان قابل دفاع نبوده است. يكي از اصلي‌ترين موضوعاتي كه ما بايد به آن توجه كنيم، دشمني قدرت‌هاي استكباري با ايران بوده است. در وزارت خزانه‌داري امريكا يك بخش به‌طور ويژه مسووليت بررسي وضعيت اقتصادي ايران را دارد و به دنبال آن است كه به ما ضربه بزند همين كه ما در طول ۴۰ سال گذشته در مقابل تمام اين فشارها تاب آورده‌ايم، نشان مي‌دهد كه عملكردمان موفقيت‌آميز بوده، اما متاسفانه وقتي به اقتصاد مي‌رسيم كارنامه نهايي چندان قابل دفاع نيست.