از لغو تحريم‌ها تا حل FATF

همزمان با سفر رييس‌جمهور و هيات همراه به نيويورك براي حضور در نشست سالانه سازمان ملل، سخنگوي دولت نيز در نشست خبري خود به جزيياتي از برنامه‌هاي كوتاه‌مدت براي بهبود اوضاع و البته برنامه‌ريزي براي كاهش مشكلات در حوزه‌هاي كلان پرداخت، فضايي كه نشان مي‌دهد دولت جديد به دنبال گشايش در تمامي بخش‌هايي است كه مي‌تواند بر روي زندگي مردم تاثير بگذارد .

رييس‌جمهور در روزهاي گذشته ديدارهاي مختلفي با مقامات كشورهاي مختلف داشته و در اين ميان ديدار با يكي از مقامات ارشد اتحاديه اروپا، احتمالا مي‌تواند پيام‌هاي مهم دولت جديد ايران را مخابره كند. مسعود پزشكيان در ديدار «شارل ميشل» رييس شوراي اروپا با تاكيد بر اينكه امروز دنيا بيشتر از هر زمان ديگري به گفت‌وگو و تعامل نياز دارد تا زبان زور و تهديد، تصريح كرد: دوري و عدم تعامل ذهنيت‌هايي ايجاد مي‌كند كه بستر سوءتفاهم‌ها و تشديد اختلافات مي‌شوند، اما گفت‌وگوي بي‌واسطه و تعامل بهتر مي‌تواند مطالب را منعكس و منتقل كند.

رييس‌جمهور با بيان اينكه دولت چهاردهم جمهوري اسلامي ايران هم در داخل كشور و هم در عرصه منطقه‌اي و بين‌المللي به دنبال گسترش تفاهم، همدلي و همكاري است، افزود: البته عبور از حصار انديشه‌ها و باورها كار ساده‌اي نيست و نياز به زمان دارد، اما ما به دنبال رسيدن به يك زبان و نگاه مشترك براي همكاري با ديگر كشورها در عرصه‌هاي مختلف در جهت پيشرفت متقابل هستيم و گفت‌وگو و تفاهم تنها راه رسيدن به اين نگاه و زبان مشترك است .پزشكيان در بخش ديگري از سخنانش تداوم و تشديد جنايات رژيم صهيونيستي را جدي‌ترين نگراني امروز منطقه و جهان دانست و اظهار كرد: در حالي كه بنده با شعار وفاق و همدلي و تعامل با جهان مورد اقبال مردم ايران قرار گرفتم و به رياست‌جمهوري رسيدم، رژيم صهيونيستي تلاش كرد با ترور مهمان عزيز ما «شهيد هنيه» در روز تحليف بنده، جمهوري اسلامي ايران را به معركه جنگ بكشاند .

رييس‌جمهور با تشريح علل وقوع عمليات توفان الاقصي در هفتم اكتبر از جمله ۷۰ سال اشغالگري و جنايات صهيونيست‌ها عليه مردم فلسطين گفت: كدام قاعده و چارچوب حقوقي بين‌المللي به يك رژيم به صرف برخورداري از زور اجازه داده كه زنان و كودكان و مردم بي‌گناه و بي‌دفاع را در بيمارستان، مدرسه و پناهگاه‌ها بمباران كند! دنيا با كدام توجيه نظاره‌گر اين جنايات است و اقدامي عملي و موثر براي توقف اين جنايات انجام نمي‌دهد؟ پزشكيان در ادامه با بيان اينكه جمهوري اسلامي ايران هرگز موشك بالستيك به روسيه نداده و در جنگ ميان روسيه و اوكراين نيز صرفا به دنبال توقف درگيري‌ها و برقراري صلح است، تصريح كرد: در زمينه مساله هسته‌اي نيز جمهوري اسلامي ايران اراده خود را براي حل مساله نشان داده و امروز نيز آماده مذاكره و تلاش براي حل مساله هستيم. ايران به هيچ‌وجه به دنبال سلاح هسته‌اي نبوده و نيست و از هر اقدامي در راستاي ايجاد و تقويت صلح و امنيت در منطقه و جهان استقبال و حمايت مي‌كند.

«شارل ميشل» نيز در اين ديدار با سازنده توصيف كردن گفت‌وگوي تلفني خود با پزشكيان گفت: انتخاب جناب‌عالي به رياست‌جمهوري را پنجره و فرصت جديدي براي احياي گفت‌وگوها با اتحاديه اروپا مي‌دانيم. ما ديدگاه‌هاي شما را به دقت بررسي كرده و معتقديم مي‌توانيم روحيه و اصول مورد تاكيد جنابعالي را به ويژه در مساله احترام به تنوع افكار، تساهل و رواداري، مبناي تعاملاتي سازنده قرار دهيم. رييس شوراي اروپا با اشاره به وضعيت امروز منطقه و جهان، درخواست اصلي اتحاديه اروپا از جمهوري اسلامي ايران را گفت‌وگوهاي جدي درباره مسائل فيمابين عنوان كرد و افزود: ما خواهان نقش‌آفريني سازنده جمهوري اسلامي ايران در مساله فلسطين، درگيري‌هاي اوكراين و حصول توافق درباره مساله هسته‌اي هستيم. اتحاديه اروپا بر برقراري آتش‌بس فوري در غزه تاكيد داشته و مواضع روشني درباره استيفاي حقوق فلسطينيان براي تشكيل يك دولت مستقل دارد. وي با بيان اينكه ما همواره آماده همكاري و گفت‌وگو براي يافتن راه‌حل‌هاي مشترك در مسائل مختلف هستيم، ابراز اميدواري كرد كه گفت‌وگوها و تعاملات ميان دو طرف استمرار داشته باشد.

حضور پررنگ مقامات ايراني در كنار رييس‌جمهور كه جزو مذاكره كنندگان ارشد برجام بوده‌اند به خوبي پيام ايران براي بهبود روابط را مخابره كرده است، موضوعي كه در رسانه‌هاي بزرگ دنيا نيز انعكاس داشته است. «لورا روزن» خبرنگار ارشد امريكايي در يادداشتي درباره سفر هيات بلندپايه ايران به نيويورك براي شركت در نشست مجمع عمومي سازمان ملل، نوشت كه حضور «محمد جواد ظريف» ديپلمات كارآزموده و مذاكره‌كنندگان هسته‌اي پيشين در كنار «مسعود پزشكيان» رييس‌جمهوري اسلامي ايران در اين سفر به مقر سازمان ملل نشان مي‌دهد كه ايران در حال آماده شدن براي مذاكره است. در اين يادداشت كه در پايگاه خبري ديپلماتيك منتشر شده، آمده است: شايد مهم‌ترين موضوع از سفر اول مسعود پزشكيان، رييس‌جمهور جديد ايران به نيويورك براي شركت در نشست مجمع عمومي سازمان ملل در اين هفته، هياتي است كه او به همراه خود آورده بود. اين هيات، به‌ويژه، شامل «محمدجواد ظريف» ديپلمات كارآزموده و وزير امور خارجه پيشين ايران است كه مشاور پزشكيان است، همچنين معاونان پيشين ظريف نيز در اين هيات حضور دارند كه نقش مهمي در مذاكرات هسته‌اي ۲۰۱۶ داشتند، از جمله «عباس عراقچي» وزير امور خارجه فعلي ايران و «مجيد تخت‌روانچي» معاون سياسي عراقچي. تمامي آنها در جلسه پزشكيان با خبرنگاران در نيويورك حاضر بودند.

روزن در اين يادداشت مطرح كرد: پيامي كه همراهان هيات ايراني فرستاد اين بود كه ايران در حال به كار بستن نهايت تلاش خود به منظور آماده شدن براي ازسرگيري ديپلماسي با غرب، در صورت آماده بودن ۶ كشور ديگر (عضو توافق هسته‌اي) است. احتمال مي‌رود همراهان فرصتي براي صحبت كردن با كارشناسان و شايد برخي مقامات رسمي پيشين براي ارايه توضيحات تازه درباره ديدگاه‌هاي خود و ايجاد زمينه‌اي براي مذاكرات آتي پس از روي كار آمدن رييس‌جمهور جديد امريكا بيابند. در ادامه اين يادداشت با اشاره به اظهارات پزشكيان در نشست با مديران رسانه‌هاي امريكايي آمده است: پزشكيان تاكيد كرد كه ايران اميدوار است به ميز مذاكرات بازگردد و به دنبال بي‌ثباتي نيست. ما درباره برجام (توافق هسته‌اي) ۱۰۰ بار گفته‌ايم كه آماده پايبندي به تعهدات و توافقات خودمان هستيم. اميدواريم پاي ميز برويم و مذاكره كنيم تا به ارتقاي صلح و امنيت در جهان كمك كنيم.

همچنين «جوزپ بورل» مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا در يك كنفرانس خبري پس از ديدار غير رسمي وزيران امورخارجه اين اتحاديه در حاشيه مجمع عمومي سازمان ملل در نيويورك تاكيد كرد اتحاديه اروپا بايد خطوط ارتباطي با ايران را باز نگه دارد، حتي اگر با سياست‌هاي اين كشور مخالف باشد. وي خاطرنشان كرد: بايد خطوط ارتباطي با ايران را هر زمان كه فكر مي‌كنيم كارها به درستي انجام نمي‌شود، باز نگه داريم. رييس‌جمهور جديدي در ايران روي كار آمده و او با رييس شوراي اتحاديه اروپا ديدار كرده است. ما بايد خطوط ارتباطي با ايران را حفظ كنيم.

به اين ترتيب حضور در نيويورك احتمالا گامي مهم در مسير بازسازي بازگشت به ميز مذاكرات خواهد بود. به شكل همزمان دولت براي مسائل داخلي نيز مذاكرات و پيگيري‌هاي خود را آغاز كرده است. آن طور كه سخنگوي دولت گفته پيگيري تصويب اف‌اي تي اف يكي از اصلي‌ترين موضوعاتي است كه در هفته‌هاي گذشته پيگيري شده است. در ابتداي اولين نشست خبري فاطمه مهاجراني با تاكيد بر اينكه دولت جمهوري اسلامي ايران با ابراز تأسف عميق از حادثه دلخراش طبس اين واقعه را به خانواده جانباختگان و ملت ايران تسليت مي‌گويد، يادآور شد: دولت با جديت براي بهبود شرايط كاري و ضوابط ايمني تلاش مي‌كند تا از تكرار اين فجايع جلوگيري شود.
وي افزود: همچنين گزارشي از سوي هيات دولت در اين زمينه تهيه و به مردم ارايه خواهد شد.

سخنگوي دولت تأكيد كرد: اين فاجعه نه تنها قلب خانواده‌هاي جان‌باختگان را جريحه‌دار كرد، بلكه بار ديگر ضرورت بازنگري و اصلاح قوانين و رويه‌هاي مرتبط با ايمني محيط كار را نمايان ساخت. همچنين در پي دستور وزير كار، مقرر شد كه كميته‌اي تخصصي به منظور بررسي استانداردهاي ايمني معادن در ايران و بازنگري موارد غيركارآمد تشكيل شود. مهاجراني با اشاره به سفر رييس‌جمهوري به نيويورك تاكيد كرد: دكتر پزشكيان و هيات همراه در سفر به نيويورك براي شركت در مجمع عمومي سازمان ملل متحد در دوراني كه يك نسل‌كشي تمام‌عيار در غزه و توأم با رفتارهاي منزجركننده و ديوانه‌وار يك رژيم نژادپرست و تداوم اين حملات در لبنان، ملت‌هاي منطقه را در آستانه تهديد و جنگ قرار داده، حامل پيام صلح پايدار و منصفانه براي همه ملت‌هاست.

وي ادامه داد: در اين سفر رييس‌جمهور در سخنراني اصلي و ديدارهاي جانبي تلاش خواهد كرد كه نماينده‌اي درخور براي بازتاب شأن، جايگاه و ديدگاه مردم كشورمان در مخالفت با خشونت، نارواداري، جنگ‌طلبي، زورگويي و زياده‌خواهي باشد و در همان حال، اشتياق بي‌پايان مردم عزيزمان براي بهره‌مندي از يك زندگي زيبنده، مترقي و همكاري‌جويانه را به ملت‌هاي دنيا يادآوري كند. سخنگوي دولت گفت: اين سفر نه تنها از جهت مقارن شدن با آغاز دولت جديد و لزوم رساندن پيام روشن مردم ما به جهان بلكه به دليل تقارن زماني با بي‌ثباتي‌هاي بين‌المللي اهميت دارد. براي دكتر پزشكيان وفاق ملي سكوي پرتابي براي ترويج وحدت و همدلي ميان ملت‌هاي مسلمان و همسايه در منطقه و فراسوي آن است و آغازي است براي صلح و همكاري به جاي جنگ و عداوت. مهاجراني يادآور شد: در اين سفر براي رييس‌جمهور، سياست خارجي امتداد سياست داخلي است و بايد گوياي انتخاب‌ها و گرايش‌هاي مردم كشورمان باشد.
وي همچنين با اشاره به برخي از رخدادهاي روزهاي اخير، اظهار كرد: از انتصاب اولين استاندار اهل تسنن كه به بدنه دولت اضافه شد تا انتصاب بانوان شايسته در مناصب اداري را در روزهاي اخير تجربه كرديم. اميدواريم شاهد حضور بيشتر و پررنگ آنان در ادامه فعاليت دولت چهاردهم باشيم. سخنگوي دولت با اشاره به موافقت مقام معظم رهبري با عفو، تخفيف و تبديل مجازات حدود سه هزار نفر از محكومان دادگاه‌هاي عمومي و انقلاب، گفت: جا دارد از اين اقدام در آغاز هفته وحدت كه در راستاي افزايش وفاق ملي است تشكر و قدرداني كنيم. مهاجراني تاكيد كرد: بازگشت دانشجويان محروم از تحصيل به دانشگاه‌ها و مختومه كردن پرونده‌ برخي محكوميت‌ها كه با پيگيري رييس‌جمهوري و همراهي دستگاه قضايي رخ داد هم از ديگر اخبار خوبي بود كه جا دارد از رييس اين قوه براي حركت در راستاي وفاق ملي تشكر و قدرداني كنيم.

مهاجراني در پاسخ به پرسشي درباره بررسي مجدد اف‌اي‌تي‌اف در مجمع تشخيص مصلحت نظام، اظهار كرد: موضوع با هماهنگي مجمع تشخيص مصلحت نظام و با رعايت منافع ملي در حال پيگيري است. سخنگوي دولت، همچنين در پاسخ به پرسشي درباره نظر دولت نسبت به تعطيلي روز پنجشنبه، گفت: آنچه در دولت مطرح شد، بازگشت به لايحه ارسالي در دولت سيزدهم است. مهاجراني در پاسخ به پرسشي مبني بر برنامه دولت براي استفاده بيشتر از برق هسته‌اي، اظهار كرد: همانطور كه از ابتدا تاكيد كرديم دولت به دنبال اجراي برنامه هفتم توسعه است. اجراي احكام قانوني وظيفه دولت است و در همين راستا گام خواهد برداشت و با استفاده از تمام ظرفيت‌ها از جمله دانش‌بنيان‌ها تلاش مي‌كند تا ظرفيت برق هسته‌اي را از هزار مگاوات به سه هزار مگاوات افزايش دهد.

به اين ترتيب مي‌توان انتظار داشت كه نخستين گشايش‌ها در اين حوزه به زودي خود را نشان دهند، گشايش‌هايي كه مي‌توانند به شكل همزمان در داخل و در فضاي بين المللي خود را نشان دهند.