جادهسازي نفت ۶۰ دلاري براي فرود نرم اقتصاد جهاني
اگر پيشبينيها درباره كاهش قيمت نفت درست از آب دربيايد، اقتصادهاي توسعه يافته جهان شايد دليل جديدي براي اميدواري به رشد اقتصادي قويتر در سال آينده داشته باشند.
اگر پيشبينيها درباره كاهش قيمت نفت درست از آب دربيايد، اقتصادهاي توسعه يافته جهان شايد دليل جديدي براي اميدواري به رشد اقتصادي قويتر در سال آينده داشته باشند.
نفت برنت سه شنبه هفته جاري، براي نخستينبار از اواخر سال ۲۰۲۱، به زير ۷۰ دلار در هر بشكه سقوط كرد. نفت خام، بخش كليدي از شوك انرژي بود كه محرك بدترين بحران تورم در يك نسل گذشته شد و قيمت آن اكنون به سطحي رسيده كه به سياستگذاران براي كاهش نرخ بهره، چراغ سبز نشان بدهد.
اما چشمانداز سقوط نفت به ۶۰ دلار در هر بشكه در سال ۲۰۲۵ كه بانكها و شركتهاي بازرگاني كالا از سيتي گروپ و جي پي مورگان تا گانوور و ترافيگورا پيشبيني كردهاند، ميتواند به امريكا و اقتصادهاي بزرگ ديگر امكان دهد پيامد هزينههاي استقراض بالا را بدون يك ركود خسارت بار، تحمل كنند.
تيم دراي سون، مدير اقتصاد در شركت مديريت سرمايهگذاري «لِگالاند جنرال»، به بلومبرگ گفت: احتمال فرود نرم اقتصاد براي اروپا و امريكا افزايش خواهد يافت.
كاهش اخير قيمت نفت زمينه را براي تسهيل سياست پولي بانكهاي مركزي كه در ماه جاري قصد كاهش نرخ بهره را دارند، مساعدتر كرده است.
مقامات بانك مركزي اروپا قرار است روز پنجشنبه دومين كاهش نرخ بهره را تصويب كنند وانتظار ميرود فدرال رزرو امريكا كمتر از يك هفته ديگر، چرخه كاهش نرخ خود را آغاز كند.
وعده نفت ۶۰ دلاري، حداقل براي كساني كه سرمايهگذاران و سياستگذاران به آنها باور دارند، اين پتانسيل را دارد كه نرخ تورم اصلي را بيشتر كاهش دهد و درآمد قابل تصرف مصرفكنندگان را افزايش دهد. اين يك نقطه روشن نادر در دنياي مملو از ريسكهايي شامل جنگهاي تجاري احتمالي و پيامد تورم منفي چين بر تقاضاي جهاني است.
كريستف روهل، تحليلگر ارشد مركز سياست انرژي جهاني دانشگاه كلمبيا، گفت: كاهش قيمت نفت به خصوص براي بانكهاي مركزي بسيار مفيد است. كاهش قيمت نفت از فشار تورم كم ميكند كه بانكهاي مركزي اكنون به آن نياز دارند. قيمت نفت تطبيق يافته با تورم، اكنون در سطح مشابه دو دهه قبل قرار دارد كه رونق كالاهاي پكن تازه شروع شده بود. تحليلگران جيپي مورگان و سيتيگروپ انتظار دارند كه قيمتها در سال آينده كاهش بيشتري پيدا كند، زيرا رشد كم تقاضا، تحت الشعاع سيل عرضه جديد قرار گرفته است.
بن لوكاك، مدير جهاني نفت در شركت ترافيگورا در كنفرانس نفت آسيا پاسيفيك (APPEC) اظهار كرد: قيمت نفت ممكن است به زودي، به كانال ۶۰ دلار سقوط كند. شركت بازرگاني گانوور هم هشدار داد وضعيت بازارهاي نفت به زودي بدتر خواهد شد. تقاضاي ضعيف، بخشي از اين معادله است زيرا اقتصاد امريكا سرعت رشد آهستهتري پيدا كرده و پس زمينه تورم منفي چين، آشكارتر ميشود.
در حالي كه اقتصاد امريكا، نشانههايي از ضعف را نشان ميدهد، صنعت نفت اين كشور همچنان در وضعيت قوي قرار دارد. طبق گزارش آژانس بينالمللي انرژي (IEA)، توليد نفت جهان، امسال و سال آينده، به ميزان ۱.۵ ميليون بشكه در روز رشد خواهد كرد و حدود ۵۰ درصد فراتر از رشد تقاضاي جهاني براي نفت، خواهد بود. افزايش عرضه، علت پايين ماندن قيمت نفت با وجود محدوديت عرضه عربستان سعودي و همپيمانانش در اوپك پلاس است.
اهميت قيمت نفت در قيمتهاي مصرفكننده جهاني به حدي است كه نزول به ۶۰ دلار در هر بشكه كه كاهش حدود ۲۰ دلاري از ژوئيه نشان ميدهد، تفاوت محسوسي خواهد داشت.
مدل «شوك» طراحي بلومبرگ اكونوميكس نشان ميدهد كه اين ميزان كاهش قيمت نفت، ۰.۴ درصد از نرخ تورم در امريكا و اروپا در اواخر سال ۲۰۲۴ و اوايل سال ۲۰۲۵ كم خواهد كرد. براي چين، اين كاهش، نصف رقم مذكور خواهد بود.
اما تاثير فوري كاهش قيمت نفت بر رشد اقتصادي، ممكن است ملايمتر از تاثيري باشد كه بر قيمت مصرفكننده دارد.
نفت ارزانتر، يك تاثير اتوماتيكي بر پيشبينيهاي سه ماهه داشته است. مقامات آخرين بار در ژوئن، قيمت نفت در سال ۲۰۲۵ را ۷۸ دلار در هر بشكه فرض گرفته بودند كه نشان ميدهد نفت ۶۰ دلار، تاثير قابل ملاحظهاي بر دورنماي تورم خواهد داشت.
در اين بين، جانت يلن، وزير خزانه داري امريكا، روز شنبه اعلام كرد وضعيت در آنجا، چيزي است كه «اكثر مردم، فرود نرم ميخوانند». اما نگراني نسبت به يك اقتصاد رو به وخامت است كه باعث شده است سياستگذاران امريكايي به تسهيل نرخ بهره در ۱۸ سپتامبر متمايل شوند.
بر اساس گزارش بلومبرگ، فريا بيميش، اقتصاددان ارشد تي اس لومبارد كه سناريوي «فرود نرم» را براي اقتصاد امريكا پيش بيني كرده بود، ميگويد ميتوان راحت گفت كه هزينه پايينتر نفت خام، محرك بيشتري فراهم خواهد كرد.