تاثير تعطيلي روز شنبه بر رشد GDP
«اقتصاد هرگز اولويت اصلي تصميم‌سازي‌ها در ايران نبوده است!» اين جمله‌اي است كه بسياري از فعالان اقتصادي و اقتصاددان‌ها از آن استفاده مي‌كنند تا ريشه بسياري از مشكلات اقتصادي را شرح دهند. چرا اين تصور همگاني ميان اهالي اقتصاد وجود دارد؟ چون در بزنگاه تصميم‌سازي‌هاي مهم و راهبردي، ضرورت‌هاي اقتصادي معمولا مورد توجه تصميم‌سازان و سياستگذاران قرار نمي‌گيرند. نمونه عيني چنين فقدان توجهي را در ماجراي تعطيلي شنبه‌ها به عينه مي‌توان مشاهده كرد.
«اقتصاد هرگز اولويت اصلي تصميم‌سازي‌ها در ايران نبوده است!» اين جمله‌اي است كه بسياري از فعالان اقتصادي و اقتصاددان‌ها از آن استفاده مي‌كنند تا ريشه بسياري از مشكلات اقتصادي را شرح دهند. چرا اين تصور همگاني ميان اهالي اقتصاد وجود دارد؟ چون در بزنگاه تصميم‌سازي‌هاي مهم و راهبردي، ضرورت‌هاي اقتصادي معمولا مورد توجه تصميم‌سازان و سياستگذاران قرار نمي‌گيرند. نمونه عيني چنين فقدان توجهي را در ماجراي تعطيلي شنبه‌ها به عينه مي‌توان مشاهده كرد. موضوعي كه 4تن از مراجع عظام ديني آن را تاييد كرده و 2نفر هم در رد آن صحبت كرده‌اند. مساله‌اي كه از جنبه‌هاي مختلف اجتماعي، سياسي، ديني و...مورد ارزيابي قرار گرفته، اما كسي توجهي به اين واقعيت ندارد كه چنين تصميم مهمي تا چه اندازه براي اقتصاد و معيشت و رفاه ايرانيان مهم است؟ كمتر اظهارنظري را از سوي مسوولان شنيده‌ام كه در آن در خصوص تاثير اين تصميم بر توليد ناخالص داخلي و رونق بازارها صحبت كرده باشد. اين در حالي است كه در هنگام اتخاذ چنين تصميمات مهمي، اگر اقتصاد يا حداقل جزو اولويت‌هاي اصلي باشد، تصميمات بايد از جنبه‌هاي اقتصادي هم مورد بررسي قرار بگيرند. موضوع مهم براي ايران، بهبود وضعيت اقتصادي مردم است. براي بهبود وضعيت اقتصادي مردم بايد ظرفيت‌هاي توليدي و صادراتي كشور افزايش يابد. براي افزايش توليد و صادرات بايد مناسبات ارتباطي ايران با جهان پيراموني بهتر شود. يك بخش مهم از بهبود ارتباطات اقتصادي با جهان، ريشه در همين تعطيلات دارد. اقتصاد ايران 4روز از 7روز هفته با اقتصاد جهاني ارتباط ندارد. يكشنبه و شنبه كشورهاي مختلف جهاني تعطيلند، پنجشنبه و جمعه هم ايران در وضعيت تعطيل و نيمه تعطيل قرار دارد. وقتي فعالان اقتصادي اين استدلال‌ها را مطرح مي‌كنند، در جواب گفته مي‌شود ايران تحريم است و به دليل نپيوستن به FATF نمي‌تواند مراودات مالي با جهان برقرار كند. موضوع فقط مبادلات بانكي نيست، ايران به توسعه روابط اقتصادي و تجاري با جهان نياز دارد. اهميت تعطيلي شنبه در آن است كه يك روز ارتباط ايران را با ساير كشورها تقويت مي‌كند. امروز حتي كشورهاي عربي مانند عربستان، مالزي، اندونزي، امارات و...هم خود را با اقتصاد جهاني تطبيق داده‌اند. عربستان حتي تاريخ هجري را در مناسبات اقتصادي حذف كرده و از تاريخ ميلادي استفاده مي‌كند. روز جمعه روز رسمي تعطيلات اسلامي است و براي روز دوم هم موضوع مهم بايد منافع كلان كشور باشد. مراجع عظامي چون جوادي‌آملي كه در ضرورت تعطيل اعلام كردن روز شنبه موضوع‌گيري كرده‌اند، نام خود را در تاريخ ثبت كرده‌اند. در تمام احاديث و نهج‌البلاغه و ساير متون ديني بر ضرورت رفع فقر و بهبود وضعيت معيشتي مسلمانان تاكيد شده است. تاثير اين تصميم به‌طور مستقيم در توليد ناخالص ملي ايران، نمود خواهد يافت. تحريم‌ها، مشكلات داخلي و افزايش تعطيلات، كيك اقتصادي ايران را كوچك كرده است. طي يك دهه اخير كيك اقتصادي ايران به نصف كاهش پيدا كرده است. اين روند قدرت خريد مردم را كاهش مي‌دهد. فقر را گسترش داده و مشكلات معيشتي را بيشتر مي‌كند. دولت چهاردهم بايد راهبردهايي را تدارك ببيند كه به اين وضع پايان دهد يا حداقل بهبود بخشد. ايران بايد صادرات خود را افزايش دهد و ارز بيشتري وارد كشور كند. براي اين منظور بايد رابطه اقتصادي كشور با ساير كشورها افزون‌تر شود. يك بعد اين توسعه روابط، احياي برجام و پايان دادن به تحريم‌هاي اقتصادي است كه بايد در دستور كار قرار گيرد. راهكارهاي بعدي هم ايجاد هماهنگي بيشتر با بازارهاي بين‌المللي است. تعطيلي روز شنبه، راهكاري است كه مي‌تواند ارتباط اقتصاد ايران با بازارهاي جهاني را افزايش دهد. فعالان اقتصادي و اتاق‌هاي بازرگاني در زمان طرح اين موضوع، بيانيه‌هايي صادر كرده و از تصميم مجلس و دولت براي تعطيل اعلام كردن روز شنبه دفاع كردند، با طرح دوباره موضوع به نظرم لازم است، ابعاد موضوع بيشتر در رسانه‌ها مورد بررسي قرار بگيرد تا بزرگان كشور و سياستگذاران متوجه شوند، اتخاذ تصميم درست در اين زمينه تا چه اندازه مي‌تواند به بهبود روابط اقتصادي كشورمان كمك كند.