نسخه ۲۰۱۵ نابودی دایناسورها در ۶۶ میلیون سال پیش
مطالعه درباره دایناسورها همواره جذاب بوده و زمانی که مشخص میشود این جانوران به احتمال زیاد در نتیجه دو رویداد بزرگ از بین رفتهاند هیجان به اوج خود میرسد.
در جدیدترین گزارش منتشر شده در نشریه نیوساینتیست درباره دایناسورها و انقراض نسل این جانوران آمده است: درخصوص اینکه دایناسورها چگونه از بین رفتند دو واقعیت متوالی وجود دارد. سیارک معروفی در دورهیی بحرانی از تغییرات جوی به زمین برخورد کرد.
اما نکته مهم اینجاست که همزمانی این اتفاق با فورانهای عظیم آتشفشانی زمینه از بین رفتن دایناسورها را فراهم کرد. تحولات آن دوران که به عنوان تغییرات جوی شناخته میشود در پی تداوم فعالیتهای آتشفشانی گسترده شده بود و این گونههای مختلف گیاهی و جانوری و ازجمله دایناسورها بودند که به شدت تحت تاثیر این روند قرار گرفته و چرخه نابودی آنها آغاز شد. نیوساینتیست در ادامه این گزارش آورده: سیارکی عظیم به زمین برخورد میکند که در پی آن تکانهای شدید درون زمینی ایجاد میشود.
این اتفاقات بر دامنه فعالیتهای آتشفشانی افزوده و در نتیجه فورانهای بیشتری صورت میگیرد. با تجسم این شرایط میتوان نتیجه گرفت که یک اتفاق دوگانه، مهر پایان را بر حیات دایناسورها ازجمله تیرانازوروسها زده است. با تکیه بر چنین نگرشی باید گفت که یکی از بزرگترین انقراض نسلهای تاریخ در ۶۶ میلیون سال پیش روی داد.
مقالهنویس این نشریه در ادامه مینویسد: نظریه غالب در این زمینه این است که برخورد سیارک با زمین علت اصلی از بین رفتن سه چهارم گونههای سراسر زمین بوده است. همزمان خط فکری دیگری ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده و آن تغییرات جوی ناشی از فعالیتهای عظیم آتشفشانی است که در نهایت جان دایناسورها را گرفت.
در اینجا نام دِکن مطرح میشود؛ منطقهیی در هند امروز که در مدت زمان حدود ۸۰۰هزار سال، بیش از یک میلیون کیلومتر مکعب گدازه مذاب آتشفشانی از قلههای آتشفشانی آن روانه سطح زمین شد. در نتیجه این فرآیند سوزناک، حجم قابل توجهی از گازهای دی اکسید سولفور و دی اکسید کربن منتشر و راهی جو زمین شد که البته گرم شدن آن نیز نتیجه همین فرآیند بوده است. در بخش دیگری از این گزارش آمده: اکنون مدارک زیادی در اختیار دانشمندان است که تاکید میکند بخش زیادی از جریانهای مذاب آتشفشانی پس از برخورد سیارکی عظیم با زمین به راه افتاده بود.
پال رنه از مرکز ژئوکرونولوژی برکلی در کالیفرنیا و همکارانش به چنین نتیجهیی رسیدهاند. آنها با استفاده از ایزوتوپهای آرگون مربوط به صخرههای منطقه دکن از قطعی بودن نتیجه این دستاورد اطمینان حاصل کردهاند. در پایان گزارش نیوساینتیست آمده: سیارکی که به زمین برخورد کرد تکانهای شدید درون زمینی ایجاد کرد که میتوان آن را معادل زمین لرزه عظیمی به بزرگی ۱۱ریشتر دانست. در ادامه این رخداد، روند فورانهای آتشفشانی به مدت نیم میلیون سال بعد ادامه پیدا کرد که این به معنی فراهم شدن شرایطی سخت برای ادامه حیات گونههای زنده بود.
