واکنش بورس به حمایتها
بورس تهران همچنان رخت سرخ بر تن خود کرده و نمیتواند با حمایتهای یک شبه تغییر وضعیت بدهد.
بورس تهران همچنان رخت سرخ بر تن خود کرده و نمیتواند با حمایتهای یک شبه تغییر وضعیت بدهد. روز شنبه تالار شیشهای معاملات، سقوط سنگینی را تجربه کرد و در ساعات پایینی روز سازمان بورس برای جلوگیری از ریزش بیشتر دامنه نوسان را محدود کرد که به عقیده کارشناسان محدودیت دامنه نوسان نمیتواند کاری برای بازار انجام بدهد؛ عدم کارایی دامنه نوسان را میتوان به وضوح در وضعیت بازار روز یکشنبه دید که اغلب سهمها در صف فروش قرار داشتند و سرخ پوش شدند. به عقیده کارشناسان سازمان بورس میتوانست تصمیمی از قبل باز کردن دامنه نوسان در کنار آن بالا بردن حجم مبنا را اتخاذ کند. ابزاری که میتوانست در جهت کنترل بهتر شرایط بازار و ضرر کمتر موثر باشد و این سناریو را برای شرایط فعلی بازار مناسبتر میدیدیم و مخالف محدود کردن دامنه نوسان هستیم؛ چرا که نقدینگی در بازار را بهشدت کاهش میدهد. وقتی دامنه نوسان محدودتر میشود فعالان بازار به شکل کامل قفل و محدود میشوند و نمیتوانند اقدامی را انجام بدهند، اما در کل حالا که این تصمیم گرفته شده در کنار محدود شدن دامنه نوسان اگر تصمیم حمایتی جدی اتخاذ نشود بحران بازار هرگز حل نخواهد شد. بنابر این میطلبد در کنار محدودیت دامنه نوسان، بستههای حمایتی و تزریق نقدینگی برای بازار در نظر گرفته شود تا حداقل مقدار کمی از اعتماد از دست رفته به بازار بازگردد.
مجید عشقی، ريیس سازمان بورس در ساعات پایانی روز شنبه اعلام کرد که دامنه نوسان محدود شد و ادامه داد: بازار سرمایه در حال گذر از روزهای سخت است، سهامداران از ابتدای سال با ریسکهای متعدد سیاسی و امنیتی مواجه بودند که این امر بعضا باعث ایجاد فضای هیجانی در معاملات بازار شد.
او افزود: با توجه به رسالتی که سازمان بورس و اوراق بهادار برای حفظ حقوق سهامداران برعهده دارد، به این موضوع ورود کرد و به پیشنهاد شرکت بورس تهران و فرابورس برای کاهش هیجانات حاکم بر بازار به ایجاد محدودیت در دامنه نوسان اقدام کرد. اتخاذ تصمیمات اصلاحی مهم از سوی دولت در ۲ ماه گذشته و نیز اعلام رویکردهای جدید دولت چهاردهم میتوانست با تاثیر مثبت بر روند بازار همراه شود اما وجود فضای امنیتی روند بازار را تغییر داد و به هیجان در روند معاملات بازار منجر شد. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با تاکید بر تغییر دامنه نوسان اعلام کرد: به دنبال بررسیهای انجام شده و دریافت نظرات فعالان بازار و نیز پیشنهاد فرابورس و بورس تهران، دامنه نوسان معاملات سهام از یکشنبه، تا پایان هفته به مثبت و منفی یک درصد و معاملات صندوقهای سرمایهگذاری سهامی به مثبت و منفی دو درصد تغییر میکند. او با اعلام اینکه این تصمیم برای کنترل و کاهش هیجانات کاذب بازار اتخاذ شد، گفت: درخصوص تغییر دامنه نوسان برای معاملات روز چهارشنبه و امروز نیز بحثهای کارشناسی زیادی صورت گرفت که موافقان و مخالفان متعددی را به همراه داشت. تصمیمات لازم درخصوص تغییر دامنه نوسان برای هفته آینده نیز با توجه به شرایط اتخاذ خواهد شد. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار به پیشنهاد فعالان بازار برای ابطال معاملات امروز بازار اشاره کرد و گفت: شرایط سهامداران را درک و رصد میکنیم، براساس دستورالعمل نحوه انجام معاملات، تصمیم گیری برای ابطال معاملات در اختیار شرکت بورس تهران و فرابورس قرار دارد اما با توجه به دامنه موضوع و تبعات آن، تصمیمی در این زمینه اتخاذ نشد و معاملات شنبه، به قوت خود باقی است. در اینجا یک سوال مطرح می شود که چرا ريیس سازمان بورس از ابتدای صبح تا حوالی ساعت 21 صبرکرد و در نهایت خبر محدودیت دامنه نوسان را اعلام کرد؟ ريیس سازمان بورس نمیتوانست با نشستی فوری تصمیم دقیق تری بگیرد تا زیان سرمایهگذاران کمتر شود؟ به نظر می رسد که بورس حتی اولویت ريیس سازمان بورس نیست و باید صبر کرد و دید دولت جدید چه برنامهای برای بورس دارد! مساله بورس تنها با محدودیت دامنه نوسان حل نمی شود و مشکل بازار باید به صورت اساسی حل شود. در اصل متولی بیش از هر عملکردی باید به فکر اعتمادسازی باشد و در نهایت با اعتمادسازی شرایط بازار سرمایه تغییر کند. دولت چهاردهم به تازگی کار خود را شروع کرده؛ اما در همین ابتدای مسیر باید به فکر بورس باشد تا بورس در یک مسیر مشخص حرکت کند. مسعود پزشکیان تنها کاندیدای ریاست جمهوری بود که در آن زمان از بورس حمایت کرد و اکنون انتظار می رود که پیش از تعیین کابینه و معرفی آن برنامه ای درخصوص بازار سهام ارائه بدهد.
معضل شورای عالی بورس
از سوی دیگر روز یکشنبه ناظران مجلس در شورای عالی بورس مشخص شدند که این فرد جدید هیچ ارتباطی با بورس ندارند و احتمالا شاهد تصمیمات جدید در بازار باشیم. روز گذشته انتخاب دو نفر از نمایندگان از کمیسیون اقتصادی به عنوان ناظر در شورای عالی بورس و اوراق بهادار در دستور جلسه علنی مجلس قرار گرفت. بر این اساس آرا شاوردیان با ۱۸۶ رای و هادی محمدپور با ۱۸۵ رای به عنوان عضو ناظر در شورای عالی بورس و اوراق بهادار انتخاب شدند.
آرا شاوردیان با مدرک کارشناس مدیریت بازرگانی و کارشناس ارشد رشته مردمشناسی فارغالتحصیل شد. وی به مدت ۸ سال در دورههای دوم و سوم شورایاری در محله مجیدیه تهران مشغول به فعالیت بوده است. او محقق، جامعهشناس، کارآفرین و سیاستمدار ارمنیتبار اهل ایران است که از ۷ خرداد ۱۳۹۹ نماینده دوره یازدهم و دوازدهم مجلس شورای اسلامی از حوزه انتخابیه مسیحیان ارمنی شمال است.
هادی محمدپور، سیاستمدار و مدیر اجرایی ایرانی است که با کسب ۱۷ هزار و ۷۶۹ رای به عنوان نماینده مردم گناباد و بجستان انتخاب شد و به دوره دوازدهم مجلس شورای اسلامی راه یافت. از جمله سوابق هادی محمدپور می توان به عضویت در دوره چهارم شورای اسلامی شهر گناباد، معاونت دانشگاه فرهنگیان، رییس مرکز استعدادهای درخشان استان خراسان رضوی و ریاست اداره آموزش و پرورش گناباد اشاره کرد.
بررسی سوابق این دو نفر نشان می دهد که این دو هیچ ارتباطی تاکنون با بورس نداشتهاند و حالا در بالاترین رکن بازار سرمایه باید به عنوان ناظر حضور پیدا کنند.
نکته قابل توجه اینجاست که تا پیش از این مجتبی توانگر و محسن علیزاده این سمت را بر عهده داشتند که در این دوره هیچ یک از این دو نفر در مجلس حضور ندارند.
بازار از دریچه معاملات
تالار شیشه ای معاملات در دومین روز کاری هفته یعنی یکشنبه روند نزولی داشت و زیان برای سهامداران به یادگار گذاشت. شاخص کل بورس تهران هزار و 85 واحد نسبت به روز کاری گذشته پایینتر ایستاد و به سطح 2 میلیون و 5 هزار و 608 واحد رسید. شاخص کل هموزن بورس نیز با ریزش 838 واحدی در رقم 637 هزار و 32 واحدی ایستاد. شاخص کل فرابورس 3 واحد افت کرد به رقم 20 هزار و 744 واحد رسید. همچنین شاخص هم وزن فرابورس با کاهش 240 واحد به سطح 109 هزار و 742 واحد رسید. روز یکشنبه خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی برای هفتمین روز متوالی منفی شد و 161 میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد. در این روز نماد سلیم بیشترین خروج پول حقیقی را داشت که ارزش آن 28 میلیارد تومان بود. پس از سلیم، نمادهای خساپا، شپنا، خودرو و فزر بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند. در سوی دیگر، بیشترین ورود پول حقیقی به نمادهای حسینا، نوری، حتاید، فملی و وپترو تعلق داشت. در روزی که گذشت نمادهای فملی، فولاد و تاپیکو نمادهای قرمزپوش بورس بودند که بیشترین اثر را در افت شاخص کل بورس داشتند. در سوی دیگر نمادهای وبانک، نوری و بوعلی از معدود نمادهای سبز بازار بودند. در فرابورس نیز نمادهای هرمز، فزر و وهور بیشترین اثر کاهنده را بر شاخص کل داشتند و نمادهای آریا، شگویا و تجلی بیشترین اثر افزایشی را بر شاخص داشتند. در بین نمادهای پرتراکنش بورس نیز نماد شستا بیشترین تراکنش را داشت و وبانک و فولاد در رتبههای بعدی بیشترین تراکنش قرار گرفتند. در فرابورس نیز سلیم، سامان و خاور بیشترین تراکنش را داشتند. روز یکشنبه ارزش معاملات کل بازار سهام به 11 هزار و341 میلیارد تومان رسید. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 2 هزار و 785 میلیارد تومان بود که 25 درصد از ارزش کل معاملات بازار را در این روز تشکیل میدهد. ارزش معاملات خرد نیز با کاهش 48 این روز به نسبت روز معاملاتی قبل به رقم 2 هزار و 270 میلیارد تومان رسید. در معاملات امروز نماد وبانک بیشترین ارزش معاملات بازار سهام را به خود اختصاص داد که ارزش معاملات آن 90 میلیارد تومان بود. پس از وبانک، سلیم بیشترین ارزش معاملات را داشت و افق رتبه سوم بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص داد و پس از آن، دو نماد خساپا و خودرو در رتبههای بعدی بیشترین ارزش معاملات قرار گرفتند. در حجم معاملات نیز سهام ذوب با تعداد 352 میلیون و 604 هزار و 433 سهم در صدر قرار گرفته است. شستا در رتبه دوم بیشترین حجم معاملات بازار قرار گرفت و رتبه سوم به وبانک تعلق داشت. دو نماد خساپا و خودرو نیز در رتبههای بعدی بیشترین حجم معاملات بازار قرار داشتند. در معاملات یکشنبه، 87 نماد صف خرید داشتند و 369 نماد با صف فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صفهای خرید با رشد هزار و 680 درصدی نسبت به روز کاری قبل به 89 میلیارد تومان افزایش یافت و مجموع ارزش صفهای فروش نیز با کاهش 25 درصدی به رقم هزار و 773 میلیارد تومان رسید.