بورس گمشده میان تلخی‌ها
بازار سرمایه این هفته درگیر تعطیلات بین هفته بود و به عقیده بسیاری از کارشناسان همین موضوع باعث شده بازار دوباره منفی‌های بیشتری را تجربه کند. البته بورس تهران هر روز هفته به دنبال یک دلیل و بهانه برای سرخ‌پوشی است، تعطیلات و انتخابات نیز به این قرمزی‌ها دامنه می‌زند.
بازار سرمایه این هفته درگیر تعطیلات بین هفته بود و به عقیده بسیاری از کارشناسان همین موضوع باعث شده بازار دوباره منفی‌های بیشتری را تجربه کند. البته بورس تهران هر روز هفته به دنبال یک دلیل و بهانه برای سرخ‌پوشی است، تعطیلات و انتخابات نیز به این قرمزی‌ها دامنه می‌زند.
با توجه به محدودیت دامنه نوسان و دیگر مشکلات پیش رو، بازار وزن چندانی به اخبار مثبت نمی‌دهد. برای نمونه روز گذشته بالاخره پس از مدت‌ها نرخ خوراک پتروشیمی‌ها مشخص شد و همچنین بند س تبصره ۶ قانون بودجه ۱۴۰۳ به نفع بورس به پایان رسید. این بند طی هفته‌های اخیر مورد توجه بازار سرمایه بود و باعث شد ریزش‌های نسبتا سنگینی را شاخص تجربه کند؛ اما بالاخره اعلام شد که این تاثیر این بند روی بورس کاهش یافت.
اصلاح دستورالعمل قیمت خوراک و فرآورده‌های پالایشی که در تاریخ ۲۳ دی ۱۴۰۲ ابلاغ و عطف به‌ماسبق شد، منجر به تشدید نوسانات بازار سهام و ترس سهامداران از سرمایه‌گذاری در بازار سهام شد. سازمان بورس در این زمینه مکاتباتی را با وزیر نفت و نهاد ریاست جمهوری انجام داد و همزمان نیز وزیر امور اقتصادی و دارایی نامه‌ای را به دولت ارسال کرد، نهایتاً این موضوع (یکشنبه ۲۰ خرداد) در ستاد اقتصادی دولت مطرح و مقرر شد تا طی جلسه‌ای به صورت اختصاصی برای بازنگری فرمول فی‌مابین وزارت نفت، وزارت اقتصاد، سازمان بورس و انجمن پالایشی‌ها برگزار شد.
در ادامه این جلسات نیز هفته گذشته سه اصلاح عمده در دستورالعمل نرخ خوراک پالایشگاه‌ها مورد بحث و تفاهم قرار گرفت که این اصلاحات به اختصار عبارت‌اند از:
۱- زمان اجرای دستورالعمل جدید که قبلا تاریخ اجرای آن از ابتدای سال در نظر گرفته شده بود به همان تاریخ ابلاغ تغییر یافت؛ بنابراین مقرر شد تا محاسبات مدنظر از ابتدای سال تا ۲۳ بهمن ماه سال گذشته طبق دستورالعمل ۱۴۰۱ انجام شود.
۲- میزان عدم‌النفع شرکت‌های پالایشی ناشی از برنامه تولید ابلاغی از سوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی که با توجه به شرایط ویژه کشور و کاهش ناترازی بنزین تدوین شده است و به همین دلیل امکان به‌کارگیری حداکثر ظرفیت تولید محصولات با کیفیت بالاتر را از پالایشگاه‌ها سلب می‌کند، محاسبه و در حساب شرکت‌های پالایشی منظور شود.
۳- همچنین مقرر شد تا تسویه بدهی‌های دولت به پالایشگاه‌ها از محل تخصیص خوراک آنها انجام شود.
در ادامه این پیگیری‌ها نیز فعالان بازار از هفته گذشته در انتظار تصمیم نهایی این اصلاحیه بودند که هوشنگ فلاحتیان، معاون وزیر نفت اعلام کرد: در جلسه روز یکشنبه هیات دولت، مشکلات موجود در نرخ خوراک پالایشگاه‌ها برطرف و اصلاح آن به تصویب رسید. جزییات تصمیمات اتخاذ شده اطلاع‌رسانی خواهد شد.
تعیین و تکلیف شرایط و مولفه‌های تاثیرگذار روی بازار سرمایه می‌تواند با آینده این بازار را مشخص کند. برای نمونه نرخ سود بانکی باعث شده که در شرایط بی اعتمادی نقدینگی بیش از گذشته از بازار فرار کند و به نوعی شرایط را وخیم سازد. به‌طور کلی اغلب مولفه‌های منفی تاثیرگذار روی بازار سرمایه باعث می‌شوند که نقدینگی بیش از پیش گذشته از بازار فرار کند و همه چیز سرخ پوش تر از گذشته شود.
تنها انتخابات روزهای کمی باقی مانده است و به نظر نمی‌‍‌رسد که بازار سرمایه در این مدت بتواند تغییری کند و احتمالا روند منفی خود همچنان ادامه دهد. یعنی بازار سهام نمیتواند در مدت کوتاه میزان معاملات روزانه خود را افزایش دهد و حداقل به 5 هزار میلیارد تومان برساند و تا زمانی ارزش معاملات عددهای بالاتری را تجربه نکند روزهای تلخ بازار ادامه خواهد داشت.
در اصل حجم نقدینگی با توجه به ثبات و رکود نسبی که بازارهای موازی دارند، طبیعی است و سرمایه‌گذاران منتظرند ببینند دولت و کابینه اقتصادی جدید چه سیاست‌هایی در پیش دارند که متناسب با آن بتوانند اقدامات سرمایه‌گذاری خود را انجام دهند. به‌طور کلی اقدامات نسبتا مثبتی انجام شد اما به دلیل اینکه فضای کلی کشور در ابهام است و مشخص نیست تیم بعدی دولت چه سیاست‌هایی را در حوزه بین‌المللی و اقتصادی در پیش گیرد، نقدینگی‌های پارک‌شده همچنان بلاتکلیف هستند. نکته دیگر که در هفته‌جاری مطرح بود بحث سود اوراق‌بدهی دولت یا همان اخزا بود که نزدیک به 3درصد کاهشی شد اما کاهش آن باید بیشتر از این باشد. اخیرا هم واحد نظارت بر سازمان بورس به صندوق‌های درآمد ثابت تذکر داد که از واژگانی که به سود قطعی و سود ثابت معین اشاره دارد، بپرهیزند که این نشان می‌دهد صندوق‌های درآمد ثابت هرچند درآمد ثابت هستند و ریسک کمی دارند اما سرمایه‌گذار باید بداند که ریسک این صندوق‌ها کاملا برابر با صفر نیست، بلکه تغییرات نرخ بهره می‌تواند بر ارزش این صندوق‌ها اثرگذار باشد.
بازار از نگاه معاملات
طی معاملات سومین روز کاری هفته یعنی سه‌شنبه، شاخص کل بورس تهران 9 هزار و 291 واحد نسبت به روز کاری گذشته پایین‌تر ایستاد و به سطح 2 میلیون و 36 هزار و 25 واحد رسید. شاخص کل هم‌وزن بورس نیز با ریزش هزار و 46 واحدی در رقم 665 هزار و 96 واحدی ایستاد. شاخص کل فرابورس با افت 64 واحدی به رقم 21 هزار و 795 واحد رسید. همچنین شاخص هم وزن فرابورس با کاهش 329 واحد به سطح 114 هزار و 369 واحد رسید.
روز سه‌شنبه خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار برای یازدهمین روز متوالی منفی شد و 306 میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد. در این روز نماد خساپا بیشترین خروج پول حقیقی را داشت که ارزش آن 19 میلیارد تومان بود. پس از خساپا، نمادهای خودرو، ثپردیس، بوعلی و فملی بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند. در سوی دیگر، بیشترین ورود پول حقیقی به نمادهای وبانک، تپمپی، شکربن، فسپا و وپترو تعلق داشت. روز گذشته نمادهای فولاد، فملی و نوری نمادهای قرمز پوش بورس بودند که بیشترین اثر را در افت شاخص کل بورس داشتند.
در سوی دیگر نمادهای شستا، وبانک و وغدیر از نمادهای سبز بودند که اثر مثبت بر شاخص داشتند. در فرابورس نیز نمادهای شگویا، آریا و خاور بیشترین اثر کاهنده را بر شاخص داشتند و نمادهای شاوان، غصینو و ساوه نمادهایی هستند که اثر افزایشی بر شاخص کل فرابورس داشتند. در بین نمادهای پرتراکنش بورس نیز نماد فولاد بیشترین تراکنش را داشت و شستا و ذوب در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. در فرابورس نیز شفام، غمایه و توسن بیشترین تراکنش را داشتند.
روز سه‌شنبه ارزش معاملات کل بازار سهام به 24 هزار و 535 میلیارد تومان رسید. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 16 هزار و 258 میلیارد تومان بود که 66 درصد از ارزش کل معاملات بازار را در این روز تشکیل می‌دهد. ارزش معاملات خرد نیز با کاهش 17 درصدی به نسبت روز معاملاتی قبل به رقم 2 هزار و 190 میلیارد تومان رسید.
در معاملات روز گذشته نماد فملی بیشترین ارزش معاملات بازار سهام را به خود اختصاص داد که ارزش معاملات آن 301 میلیارد تومان بود. پس از فملی، تاپیکو بیشترین ارزش معاملات را داشت و فولاد رتبه سوم بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص داد و پس از آن، دو نماد کماسه و وتجارت در رتبه‌های بعدی بیشترین ارزش معاملات قرار گرفتند. در حجم معاملات نیز سهام فملی با تعداد 443 میلیون و 479 هزار و 875 سهم در صدر قرار گرفته است. ذوب در رتبه دوم بیشترین حجم معاملات بازار قرار گرفت و رتبه سوم به وتجارت تعلق داشت. دو نماد شستا و خساپا نیز در رتبه‌های بعدی بیشترین حجم معاملات بازار قرار داشتند.
در معاملات سه‌شنبه، 61 نماد صف خرید داشتند و 306 نماد با صف فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌های خرید با رشد 14 درصدی نسبت به روز کاری قبل به 128 میلیارد تومان افزایش یافت و مجموع ارزش صف‌های فروش نیز با کاهش 11 درصدی به 863 میلیارد تومان رسید.
