توسعه زيرساخت‌هاي هوش مصنوعي در صنعت نفت قوت گرفت

گروه انرژي پاسارگاد با همكاري دانشگاه صنعتي شريف، همايش «فناوري تحول ديجيتال و هوش مصنوعي در مديريت همزمان چاه، مخزن و تسهيلات سطح الارض» را در نمايشگاه بين‌المللي نفت تهران برگزار كرد.
به گزارش روابط عمومي گروه انرژي پاسارگاد، اين همايش كه با استقبال كارشناسان و‌ دانشجويان، روز پنجشنبه ۲۰ ارديبهشت در سالن كنفرانس شماره ۱ نمايشگاه بين‌المللي تهران برگزار شد، از محورهايي همچون به‌كارگيري هوش مصنوعي و تحول ديجيتال در مديريت ميادين نفت و گاز، زيرساخت‌ها و سيستم‌هاي ميدان نفت ديجيتال و استقرار WRFM جهت بهبود توسعه و توليد ميادين نفت و گاز تشكيل شده و مصداق بارزي از همكاري ثمربخش صنعت و دانشگاه و نشانه روشني از اعتماد گروه انرژي پاسارگاد به دانشگاه بود.
اين‌همايش در شرايطي برگزار شد كه مركز WRFM به عنوان نخستين و تنها مركز بهره‌مند از فناوري طراحي و اجراي سيستم جامع فرآيند مديريت همزمان چاه، مخزن و تسهيلات سطح الارضي به تازگي در گروه انرژي پاسارگاد تكميل شده است؛ مركزي براي مانيتورينگ و يكپارچه‌سازي آنلاين داده‌ها و فرآيندها به‌ منظور تسريع در تصميم‌سازي درباره پروژه‌هاي مختلف حوزه انرژي كه با مشاركت تيم فني گروه انرژي پاسارگاد و پژوهشكده علوم و فناوري‌هاي انرژي، آب و محيط‌زيست دانشگاه صنعتي شريف طراحي و اجرا شده و ايده تبديل يك پروژه پژوهشي به يك مركز مدرن و مجهز را عملياتي كرده است. 
در ابتداي همايش «فناوري تحول ديجيتال و هوش مصنوعي در مديريت همزمان چاه، مخزن و تسهيلات سطح الارض» ارس شيخي عضو هيات علمي دانشگاه صنعتي شريف و رييس آزمايشگاه industry4 گفت: شركت گسترش انرژي پاسارگاد در دو سال گذشته، با امضاي تفاهم‌نامه‌هاي مختلف با دانشگاه صنعتي شريف، نقشه راه جديدي را در خصوص توسعه زيرساخت‌هاي هوش مصنوعي در دستور كار قرار داد.
وي ادامه داد: هم‌ نوآوري و هم خلاقيت در اين شركت در دستور كار است و نمود چنين اقدامي را مي‌توان در ارتباط با دانشگاه‌ها ديد و اين نشان مي‌دهد كه مسير حركت، رو به ايده‌هايي نو است.
شيخي توضيح داد: امروز مجموعه پاسارگاد نسبت به مجموعه‌هاي ديگر جلوتر است؛ چرا كه مسير خود را در دو سال گذشته آغاز كرده و با اقدامات اجرايي مطلوبي كه به انجام رسانده، امروز نتيجه كار خود را مي‌بيند.
وي ادامه داد: شركت گسترش انرژي پاسارگاد بخشي از كار خود را به دانشگاه‌ها برون‌سپاري كرده است و دانشگاه شريف تنها دانشگاهي نيست كه گروه انرژي پاسارگاد با آن همكاري مي‌كند و دانشگاه‌هاي اميركبير و شاهد و... نيز به گونه‌هاي مختلف به اين شركت كمك مي‌كنند.
وي در ادامه با اشاره به اينكه هوش مصنوعي به اين شكل نيست كه بتوان يك شبه آن را به اجرا در آورد گفت: توسعه هوش مصنوعي نيازمند فراهم شدن بستر مناسبي است و مجموعه پاسارگاد اعتماد كرد و بستري را در قالب مركز WRFM براي جمع آوري داده ايجاد كرده تا بتوان در برنامه‌اي مدون و چند مرحله‌اي، نقش هوش مصنوعي را در بخش‌هاي مختلف اين شركت افزايش داد.
وي گفت: براي توسعه هوش مصنوعي در هر مجموعه‌اي، نياز به دريايي از داده‌هاي مختلف داريم كه بايد با مهندسي درست جمع آوري شوند. ما در مرحله جمع‌آوري داده قرار داريم و الگوريتم‌هاي مختلف نيز در حال توسعه است كه با پايان مرحله دوم مدل‌هاي مختلف طراحي خواهند شد و پس از انجام آزمايش‌هاي مختلف به مرحله اجرا در مي‌آيند.
شيخي در خاتمه با اشاره به اينكه شركت گسترش انرژي پاسارگاد اقدامات مطلوبي را نيز در بخش توسعه دانش فعالان دانشگاهي به انجام رسانده، گفت: وركشاپي در خصوص اقدامات انجام شده در گسترش انرژي پاسارگاد در زمينه توسعه يادگيري ماشين و هوش مصنوعي براي انتقال دانش، با حضور بهترين اساتيد اين حوزه در كشور و با اسپانسري گسترش انرژي پاسارگاد براي علاقه‌مندان برگزار خواهد شد كه دانشگاه صنعتي شريف، گواهي نامه معتبري را در اين خصوص به شركت‌كنندگان اهدا خواهد كرد.
محمدباقر غزنوي ‌عضو هيات علمي دانشگاه شاهد و پژوهشگر حوزه هوش مصنوعي نيز در همايش «فناوري تحول ديجيتال و هوش مصنوعي در مديريت همزمان چاه، مخزن و تسهيلات سطح الارض » گفت: يادگيري ماشين در صنعت نفت و‌ صنايع وابسته، نقش مهمي در زنجيره ارزش خواهد داشت و از اين رو مديريت يادگيري ماشين در صنايع نفت بايد به صورت جدي مورد توجه قرار گيرد.
وي ادامه داد: سير منطقي صنايع نسل اول و دوم و سوم، به صنايع نوع چهارم كه روند سايبر فيزيكال را دنبال مي‌كند رسيده است. انتقال از صنايع نوع سوم با چهارم ممكن است به صورت يك روند و يا به شكل پلكاني باشد.
وي گفت: چيزي كه انتظار داريم رخ دهد، اين است كه سيستم‌هاي كامپيوتري صنعت نوع سوم توسعه پيدا كنند تا به سيستم سايبر فيزيكال برسند و سيستم سايبر فيزيكال به اين معني است كه اجزاي يك مجموعه هم به صورت حقيقي و هم به صورت مجازي ايجاد مي‌شوند.
غزنوي اضافه كرد: بر اين اساس يك مجموعه مشابه با مجموعه اصلي به صورت مجازي ايجاد مي‌شود كه مي‌تواند وقايع مختلف را پيش بيني كند‌. به عبارت ديگر اگر قرار باشد اتفاقي در واحدهاي حقيقي رخ دهد، پيش از آن در مجموعه مجازي رخ مي‌دهد و در اين صورت مي‌توان مانع از بروز رخدادهاي 
آسيب زننده شد.
وي ادامه داد: صنايع نوع چهارم مي‌تواند به اينترنت اشيا تجهيز شوند كه در اين اقدام هوش مصنوعي استفاده خواهد شد. همچنين اين فرآيند ارتباط اجزاي داخلي سيستم‌ها و واحدها با هم را بهبود مي‌بخشد تا بتوان با آنالايز و واكنش‌هاي سريع انجام شود.
غزنوي با بيان اينكه با صنايع نوع سوم چنين واكنش‌هاي سريعي امكان پذير نبود، گفت: صنايع نسل چهارم، هم انعطاف پذيرند و هم هوشمند؛ و مزايايي از قبيل كاهش هزينه و ارايه خدمات بهتر به مشتريان را در بر دارند.
سعيد دهقاني مديرعامل شركت بهره‌برداري نفت و گاز سپهر پاسارگاد نيز در اين همايش گفت: با آغاز فعاليت‌هاي توسعه‌اي و همچنين آغاز بهره‌برداري و توليد از هر ميدان نفتي يا گازي روزانه حجم قابل توجهي داده ايجاد مي‌شود كه مديريت صحيح اين اطلاعات جهت اخذ تصميمات بهنگام، ما را 
بر آن داشت تا مركز WRFM را ايجاد كنيم و فراهم ساختن زيرساخت‌هاي لازم در دستيابي به اهداف مد نظر را در دستور كار قرار دهيم .
وي افزود: تصميم‌گيري سريع و بهنگام عمليات‌هاي توسعه‌اي و توليدي، اطمينان از حصول شاخصه‌هاي عملكردي، مديريت دارايي‌هاي شركت در هر نقطه جغرافيايي، و بهينه‌سازي مستمر ارزش دارايي‌ها آيتم‌هايي بود كه تلاش كرديم در WRFM محقق كنيم.
دهقاني افزود: در WRFMدر سه آيتم مانيتورينگ آنلاين عمليات روزانه در ميدان (از جمله حفاري، توليد و ....)، نظارت و راهبري برخط كه در حال حاضر سيستم به اين توانايي رسيده كه مي‌تواند اطلاعات روزانه عمليات را با برنامه مقايسه كرده و در صورت انحراف از برنامه، هشدارهاي لازم را ارايه نمايد. وي تاكيد كرد: اين سيستم قابليت تحليل از كار افتادن يا خرابي تجهيزات را دارد و در امتداد از امكان مديريت شرايط فرآيندي عملياتي و ايمني ميدان به صورت لحظه‌اي و دقيق در جهت بهبود كارايي و كاهش و كنترل ريسك‌هاي عملياتي برخوردار است.
دهقاني اضافه كرد: داده‌هاي اطلاعاتي ما نشان داد ما در ميدان سپهر و جفير مي‌توانيم سيستم را به صورت اتوماتيك با قابليت بهينه‌سازي و به روزرساني برنامه اطلاعات عمليات بر اساس مرور گذشته و روند داده‌ها با به‌كارگيري تكنيك‌هاي يادگيري ماشين و هوش مصنوعي در اختيار داشته باشيم.
سيدمهدي سيدسار، مدير فني WRFM و رييس پورتفوليو معاونت بالادستي گروه انرژي پاسارگاد هم در اين همايش گفت: در اين مركز، جريان اطلاعات به صورت برخط در بخش‌هاي توليد و حفاري رويت و تحليل مي‌شود و اين زيربناي داده‌هاي مجموعه را ايجاد مي‌كند.
وي گفت: كيفيت بالاي داده‌ها موجب افزايش توان تصميم‌گيري صحيح مي‌شود و تصميم بر آن است كه با استفاده از هوشمندسازي سيستم‌هاي موجود، كيفيت داده‌هاي خود را ارتقا بخشيم.
سيدسار ادامه داد: براي مثال در يكي از مخازن با سطوح مختلف فشار در اعماق مختلف درگير بوديم كه با يادگيري فرآيندها در سيستم توانستيم سطوح فشار را مديريت كنيم و در نهايت برداشت صورت گيرد.