پاشنه آشيل روسيه برابر تحريم‌هاي غرب
اقتصاد قوي روسيه در برابر تحريم‌هاي غرب، به شكل قابل ملاحظه‌اي، تاب‌آور بوده است و با گذشت ۲ سال از جنگ در اوكراين، همچنان به تامين مالي هزينه‌هاي آن ادامه مي‌دهد اما حداقل در يك جا، نقطه ضعف وجود دارد.
اقتصاد قوي روسيه در برابر تحريم‌هاي غرب، به شكل قابل ملاحظه‌اي، تاب‌آور بوده است و با گذشت ۲ سال از جنگ در اوكراين، همچنان به تامين مالي هزينه‌هاي آن ادامه مي‌دهد اما حداقل در يك جا، نقطه ضعف وجود دارد.
به گزارش ايسنا، تاسيسات «آركتيك ال‌ان‌جي۲» شركت نواتك در درياي منجمد كارا، بخش مهمي از برنامه‌هاي مسكو براي افزايش صادرات و پر كردن خزانه است. اين تاسيسات ماه‌هاست كه آماده ارسال گاز طبيعي مايع (ال‌ان‌جي) به بازارهاي جديد است تا جايگزيني براي صادرات گاز به اروپا از طريق خط لوله باشد.
اما اين تاسيسات جديد ۲۵ ميليارد دلاري، عملا غيرفعال مانده و نخستين بخش از سيستم توليد انرژي روسيه است كه تحت تاثير تحريم‌هاي امريكا، دچار محدوديت شده است. روسيه مدت‌ها به دنبال افزايش سهم خود از بازار جهاني ال‌ان‌جي بوده است اما جنگ و متعاقب آن، كاهش صادرات به اروپا از طريق خط لوله، اهميت اين برنامه را تقويت كرد. مسكو مي‌خواهد توليد ال‌ان‌جي را تا سال ۲۰۳۰، سه برابر افزايش دهد و حداقل ۳۵ ميليارد دلار به درآمد سالانه، بيفزايد.
به لطف تاسيسات قديمي‌تر، روسيه اكنون چهارمين صادركننده بزرگ ال‌ان‌جي در سطح جهاني است اما محدوديت‌ها عليه پروژه «آركتيك ال‌ان‌جي۲»، تمايلش براي پيشروي بيشتر را محدود كرده است. موضوع نگران‌كننده‌تر براي مسكو اين است كه اين محدوديت‌ها، نقشه راهي را براي اقدامات آتي غرب فراهم مي‌كند تا درآمد گازي روسيه را از طريق هدف قرار دادن فعاليت‌هايي نظير يامال يا ساخالين ۲ در خاوردور كه همچنان سوخت به مشتريان در اروپا و آسيا صادر مي‌كنند، مهار كند.
مالت هامپرت، موسس موسسه آركتيك كه به مدت بيش از يك دهه گسترش روسيه در منطقه را زيرنظر دارد، گفت: تحريم‌هاي امريكا به طرز شگفت‌آوري خوب عمل مي‌كنند. در اين بخش، آنها جلوتر بوده و «آركتيك ال‌ان‌جي۲» را حتي پيش از اينكه توليدش را آغاز كند، مهار كرده‌اند و جلوي تحويل كشتي‌ها را گرفته‌اند.
از زماني كه دولت بايدن تحريم‌هايي را عليه تاسيسات «آركتيك ال‌ان‌جي۲» در سال گذشته اعمال كرد، خريداران در چين و هند كه محدوديت‌هاي موجود را دور زده و نفت روسيه را خريد و معامله مي‌كنند، از خريد ال‌ان‌جي حتي با تخفيف خودداري كرده‌اند. در همين حال، وكلا در سنگاپور و لندن از مشاركت در اين پروژه خودداري كرده‌اند.
حتي كشتي‌سازان هم گرفتار اين محدوديت‌ها شده‌اند و كشتي‌هايي به ارزش صدها ميليون دلار در حال حاضر در اسكله‌هاي خشك كره جنوبي، گير افتاده‌اند. هيچ كس نمي‌تواند آنها را بخرد يا اجاره دهد. در همين حال، گاز در اين تاسيسات مانده است.
برخلاف صادرات نفت روسيه كه با وجود محدوديت قيمت و ساير محدوديت‌ها، با كمك يك ناوگان گسترده از نفتكش‌ها، ادامه يافته است، وضعيت صادرات ال‌ان‌جي متفاوت‌تر است كه تا حد زيادي به دليل فناوري پيچيده‌تر مورد نياز براي بارگيري و حمل و نقل اين سوخت است.
اكنون اتحاديه اروپا كه هنوز به ال‌ان‌جي روسيه متكي است و تمايلي به محدود كردن واردات ندارد، در حال آماده شدن براي اعمال برخي اقدامات است. اروپا صراحتا اين سوخت را ممنوع نمي‌كند، اما بحث‌هاي مطرح شده در اين بلوك نشان مي‌دهد كه با ورود جنگ اوكراين به سومين سال، اعمال محدوديت روي صادرات گاز روسيه ديگر خارج از بحث نيست.
طرحي براي ممنوعيت استفاده از بنادر اتحاديه اروپا براي صادرات مجدد كالاهاي روسيه به مقصد كشورهاي ثالث مطرح است. اين موضوع از اين نظر حائز اهميت است كه تاسيسات ال‌ان‌جي روسيه در منطقه قطب شمال، بسيار دورافتاده هستند، بنابراين، محموله‌هاي ال‌ان‌جي معمولا ابتدا به بلژيك يا فرانسه مي‌روند و سپس از آنجا به آسيا يا ديگر بندرهاي اروپايي مجددا صادر مي‌شوند. محدود كردن اين رويه ناوگان كشتيراني روسيه را به نقطه شكست مي‌رساند.
به گفته افراد مطلع از اين استراتژي، شوراي امنيت ملي كاخ سفيد در سال ۲۰۲۳، يعني حدود يك سال پس از جنگ، توجه خود را به فلج كردن برنامه‌هاي توسعه ال‌ان‌جي روسيه معطوف كرد.
مقامات شورا با وزارت خارجه و وزارت دفاع تيم شدند تا هدفي را انتخاب كنند و در نهايت به پروژه «آركتيك ال‌ان‌جي۲» متمركز شدند. سپس آن را به خزانه داري بردند.
همانطور كه جفري پيات، دستيار وزير خارجه امريكا در امور منابع انرژي، ماه گذشته در كنفرانسي گفت: اكنون، به عنوان بخشي از يك طرح گسترده‌تر براي متوقف كردن توسعه هر گونه پروژه انرژي جديد توسط روسيه كه ممكن است درآمد قابل توجهي داشته باشد، امريكا مي‌خواهد مطمئن شود كه سرمايه‌گذاري آركتيك، قادر به حيات نيست.
مقامات كاخ سفيد در هدف قرار دادن اين تاسيسات كه تحت مالكيت مشترك دولت ژاپن، شركت‌هاي نفتي چيني و شركت توتال انرژي فرانسه است، دلايل خوبي دارند. هر چند اين اقدام، مطمئنا موجب ناراحتي متحدان مهم امريكا مي‌شود اما مسدود كردن «آركتيك ال‌ان‌جي۲»، به مسكو ضربه مي‌زند و در عين حال، پيامدهاي محدودي در بازارهاي جهاني گاز طبيعي دارد. مهم‌تر از آن براي بايدن كه به زمان انتخابات رياست‌جمهوري نزديك مي‌شود، اين است كه پيامد چنين اقدامي براي مصرف‌كنندگان امريكايي، مهار شده است.
همچنين مزاياي ديگري براي واشنگتن وجود دارد. تجارت ال‌ان‌جي، مستلزم كشتي‌هاي خاص گران قيمتي است كه مي‌توانند با داده‌هاي ماهواره‌اي رصد شوند و ايجاد يك ناوگان جايگزين را غيرممكن مي‌كند. در حالي كه اكنون حدود ۷۵۰۰ نفتكش در اندازه‌هاي مختلف وجود دارد، صنعت ال‌ان‌جي، حدود ۷۰۰ كشتي دارد.
همچنين اين حقيقت وجود دارد كه «آركتيك ال‌ان‌جي۲» نياز به نوع خاصي كشتي دارد كه بتواند از يخ‌ها عبور كند. ۲۱ كشتي يخ شكن براي اين تاسيسات سفارش داده شده كه شامل كشتي‌هاي متعلق به شركت هانوا اوشن و ميتسويي كره جنوبي است.
اين كشتي‌ها اكنون به دنبال مالك جديد هستند. البته روسيه مي‌تواند ظرفيت خود را بياورد و كشتي‌هاي ال‌ان‌جي در كشتي‌سازي زوزدا ساخته مي‌شوند اما حتي ساخت اين كشتي‌ها هم به دليل تحريم‌ها به تاخير افتاده است.
