مجید عشقی، ريیس سازمان بورس و اوراق بهادار سه‌شنبه شب در برنامه تلویزیونی صف اول، سال ۱۴۰۲ را سال سختی برای بازار سرمایه دانسته و گفته، به واسطه اتفاقات رخ داده و سیاست‌هایی که جهت کنترل تورم و مشکلاتی که در زمینه انرژی داشتیم، محدودیت‌هایی برای تولید شرکت‌ها ایجاد شد. عشقی سال ۱۴۰۲ را سال سختی برای بازار سرمایه دانست و گفت: از سال ۹۹ تا الان، نرخ تورم تجمعی بالای ۳۰۰درصد بود اما قیمت سهام به صورت متوسط ۲۵درصد زیر قیمت اوج سال ۹۹ است، اکنون برخی سهم‌ها نصف آن قیمت‌ها هم نیست. براساس اظهارات ريیس سازمان بورس و اوراق بهادار، ابلاغ یکباره بخش‌نامه‌ها سرمایه‌گذاران را غافلگیر می‌کند، مشارکت با غافلگیری محقق نمی‌شود. باید مفروضاتی داشته باشیم که تا انتهای سرمایه‌گذاری به آن پایبند باشیم. اگر این اتفاق نیفتد، مردم به سمت سهام نمی‌آیند. وقتی سود بانکی روی ۳۰ و ۳۵درصد باشد، سایر سرمایه‌گذاری‌ها کمتر خواهند بود. عشقی، تصدی‌گری و دخالت دولت در مدیریت شرکت‌ها را زمینه‌ساز مشکلات زیادی دانست و گفت: تغییر مدیران در بنگاه‌های اقتصادی ضربات جدی به شرکت می‌زند، این تغییرات به ضرر شرکت است. ريیس سازمان بورس با اشاره به رعایت حاکمیت شرکتی در شرکت‌ها اظهار کرده، باید منافع تمام ذی‌نفعان را رعایت کنیم، باید بحث رعایت مقررات حاکمیت شرکتی را جدی بگیریم تا اطمینان سهامدار جلب و منافع سرمایه‌گذار رعایت شود.
امیدواری برای جبران عقب افتادگی بورس در آینده نزدیک
عشقی تاکید کرده که سیاست‌گذاری و قانون‌گذاری در حیطه اختیارات مجلس و دولت است، به صورت دايم در حال رایزنی هستیم تا تصمیمات اتخاذ شده باعث خدشه به اعتماد سرمایه‌گذاران نشود، دستورالعملی که باید ابتدای سال انجام می‌شد با ۱۱ ماه تاخیر انجام شد که این مسائل باعث ضربه به اعتماد سهامداران می‌شود. براساس اظهارات ريیس سازمان بورس، از سال ۹۹ تا الان، نرخ تورم تجمعی بالای ۳۰۰درصد بود اما قیمت سهام به صورت متوسط ۲۵درصد زیر قیمت اوج سال ۹۹ است، اکنون برخی سهم‌ها نصف آن قیمت‌ها هم نیست. عشقی اظهار امیدواری کرده که با توجه به اینکه در سه سال و نیم گذشته بازار سرمایه کاهش داشته، در آینده نزدیک شاهد جبران عقب افتادگی بورس باشیم.
کاهش سودآوری شرکت‌ها
ريیس سازمان بورس با اشاره به کاهش سودآوری شرکت‌ها در این بازه زمانی گفت: بهای تمام شده شرکت‌ها با تورم کاهش یافته، اما درآمد آنها به آن سرعت افزایش نداشته، سود خالص شرکت‌ها در آخرین فصل، به ۱۳درصد کاهش پیدا کرده و باعث شده جلوی رشد سهام آنها گرفته شود.
به گفته عشقی، میزان سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها متناسب با فروش آنها نیست، با این شیوه، سرمایه‌گذاری جدید در شرکت‌ها رخ نخواهد داد.
کاهش دامنه نوسان با هدف حمایت از سهامداران
ريیس سازمان بورس با تاکید بر تاثیر رخدادهای سیاسی بر بازارها اظهار کرده، طبیعی بود با توجه به اتفاقات رخ داده شاهد ایجاد هیجانات در بازار باشیم، سازمان بورس برای حمایت از حقوق سهامداران و جلوگیری از انجام معاملات غیرمنصفانه تصمیم به کاهش دامنه نوسان گرفت که این اتفاق قبلا نیز اتفاق افتاده بود. عشقی با اعلام تمدید محدودیت دامنه نوسان برای روز چهارشنبه گفت: دیروز و امروز، معاملات متعادل بود و التهابات ایجاد شده در روز نخست این اتفاقات کنترل شد، از هفته آینده روند معاملات به حالت قبلی باز می گردد. براساس اظهارات ريیس سازمان بورس، بورس با یک فاصله‌ای نسبت به سایر بازارها حرکت کرد و یکی از دلایل عدم رشد بورس، کاهش سودآوری شرکت‌ها است. سرمایه‌گذار در ذهن خود تحلیل می‌کند که ممکن است یک سری اتفاقات برای این شرکت رخ بدهد، مجموعه این عوامل باعث شد که بازار سرمایه از بازارهای رقیب جا بماند.
معضل شرکت‌ها برای پرداخت سود سهام عدالت
عشقی درباره پرداخت سود سهام عدالت اظهار کرد که برخی شرکت‌ها در پایان سال نتوانستند سود سهام عدالت را پرداخت کنند که اکنون اقدامات مربوط به پرونده تخلفاتی آنها در حال پیگیری است و حتی برای پرداخت سود به دنبال دریافت وام هستند. به گفته ريیس سازمان بورس، مشکلات مالی در برخی شرکت‌ها وجود دارد اما این شرکت‌ها باید سود سهام عدالت را پرداخت کنند، امیدواریم تا خرداد سودها را جمع‌آوری و باقی مانده آن را پرداخت کنیم. عشقی از تزریق ۱۶ هزار میلیارد تومان به شرکت‌های تولیدکننده طلا در سال گذشته خبر داد و گفت: این اتفاق کمک کننده به تولید طلا و ذخایر آن خواهد بود و از سوی دیگر، سرمایه‌های خرد را نیز جذب خواهند کرد. به گفته ريیس سازمان بورس، این موضوع سپر تورمی مطمئنی برای سرمایه‌گذاران است تا به جای آنکه پول خود را به بازارهای خودرو و مسکن ببرند، در این بازار سرمایه‌گذاری می‌کنند.
نظارت بر ناشران و بازارها به عنوان مهم‌ترین رسالت بازار سرمایه در حوزه نظارت
عشقی با بیان اینکه نظارت بر ناشران و بازارها به عنوان مهم‌ترین رسالت بازار سرمایه در حوزه نظارت محسوب می شود، افزود: سال گذشته انرژی زیادی صرف کردیم تا صفوف مجوز صفر شود. همچنین نظارت را شدیدتر کردیم تا تمام سفارش‌ها به محض ورود به سامانه مورد بررسی قرار بگیرند. ريیس سازمان بورس تاکید کرد که بحث تامین مالی نیز دیگر کار مهمی بود که با مراجعه به استان‌های مختلف آن را پیگیری کردیم. عشقی بیان کرده که بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی در استان‌ها و حتی برخی نهادهای دولتی و غیردولتی از جمله شهرداری‌ها از هیچ آشنایی با بازار سرمایه و ابزارهای تامین مالی از آن برخوردار نیستند، بعد از هر مراجعه به استان‌ها، حداقل ۵۰ درخواست برای پذیرش یا تامین مالی جدید ارایه می‌شود که این فرآیند ادامه دارد.
۲۰۰ شرکت در مسیر ورود به بورس و فرابورس
براساس اظهارات رییس سازمان بورس، ۲۰۰ شرکت در حال طی کردن مراحل ورود به بورس و فرابورس هستند، با توجه به شرایط موجود در نظام بانکی کشور به این جمع‌بندی رسیدیم تا شرکت‌های بزرگ به بازار سرمایه مراجعه کنند و سیستم سرمایه در گردش آنها نیز توسط بانک تامین شود. عشقی بازار سرمایه را بازاری جوان با حدود ۵۰ سال دانسته و گفته، ساختار جدید بازار سرمایه از سال ۱۳۸۴ شکل گرفته و بسیار قدیمی نیست که بگوییم کامل به بلوغ رسیده است، هنوز کارهای زیادی داریم که باید به مرور پیش برویم. به گفته ريیس سازمان بورس، اطلاعات مالی بیش از ۲ هزار شرکت دولتی و نهاد عمومی توسط وزارت اقتصاد در سامانه کدال بارگذاری شده است.
آغاز اقدامات جدید برای پذیرش شرکت‌های دانش بنیان در بورس
ريیس سازمان بورس با اشاره به آغاز اقدامات جدید برای پذیرش شرکت‌های دانش‌بنیان در بورس طی سال گذشته گفته، فعالیت برخی از این شرکت‌ها در بستر فضای مجازی است که برخی از آنها را پذیرش کردیم. عشقی با اشاره به اینکه یک شرکت استارت آپ وارد بورس شد و معاملات خوبی داشت که در نهایت پول عرضه اولیه را صرف توسعه کرد، اظهار داشت: آن سرمایه‌گذار به صورت موفق از شرکت خارج شد و اکنون دنبال می‌کنیم که دیگر شرکت‌ها نیز وارد بازار سرمایه شوند. ريیس سازمان بورس بیان کرده که در هیات پذیرش، افرادی حضور دارند که با این صنایع آشنا نیستند، در این راستا ترکیب هیات پذیرش را تغییر دادیم که این هیات پذیرش با فرآیند آشنایی دارد.
فرهنگ‌سازی در مدارس و آموزش سواد پایه‌ای
ريیس سازمان بورس آینده این شرکت‌ها را مثبت ارزیابی کرد و گفت: ترازنامه این شرکت‌ها به واسطه دارایی نامشهود تهیه می‌شود و این شرکت‌ها دارای سهامداران خاصی هستند، از دستگاه‌های نظارتی هم کمک می‌گیریم تا روند پذیرش این شرکت‌ها سرعت بگیرد. به گفته عشقی، حضور دانش‌بنیان‌ها باعث ایجاد امید در فعالیت آنها می‌شود، نظارت بر شرکت‌های پذیرفته شده در بازار سرمایه بسیار راحت‌تر از شرکت‌هایی است که خارج از بورس و فرابورس هستند. ريیس سازمان بورس با تاکید بر فرهنگ‌سازی در مدارس و آموزش سواد پایه‌ای گفته، کلیدواژه‌ها در ذهن بچه‌ها ایجاد می‌شود و دیدگاه سرمایه‌گذاری توسط آنها ایجاد می‌شود. عشقی اظهار کرده که در حوزه آموزش مدارس نیز این اقدام را انجام می‌دهیم تا به صورت همزمان در شهرهای مختلف آن را پیادهسازی کنیم، فرهنگ‌سازی برای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم را نیز پیگیری می‌کنیم تا مشارکت مردم از طریق صندوق‌ها باشد.
ريیس سازمان بورس، اعتمادسازی را مهم‌ترین موضوع در بازار سرمایه دانست و گفت: باید همه دستگاه‌ها کمک کنند تا با عدم اتخاذ تصمیمات خلق‌الساعه و اتخاذ تصمیمات درست، این اعتماد به بازار سرمایه برگردد، جایی که مردم حضور داشته باشند، می‌توان کارهای بزرگی را رقم زد.
عشقی تاکید کرده که باید ابعاد سیاست‌های اتخاذ شده در بانک مرکزی یا در سازمان برنامه و بودجه را بر ابزارهای مالی و بازار سرمایه مورد سنجش قرار دهیم، این بخش‌ها مرتبط با یکدیگر هستند و مشکل ایجاد شده در بازار سرمایه به سایر بخش‌ها نیز سرایت خواهد کرد.
