سایه سنگین روی بورس

اغلب کارشناسان عقیده داشتند که بهار جدید برای بورس پر رونق خواهد بود اما شروع سال و روزهای کاری متفاوت بود و شاهد سرخ پوشی معاملات بودیم. آمارها نشان از بازار سرمایه اززندگی کافی برای رشد و توسعه دارد اما متاسفانه مولفه‌ها اجازه رشد را به بازار نمی‌دهد.

طی چند روز گذشته آماری جدید اعلام شد و بر اساس همین آمار بورس بیشترین مالیات را طی سال اخیر پرداخته اما کمترین بازدهی را به سرمایه گذاران خود داده است. بازدهی سال گذشته بورس با وجود ریسک های متعدد و نوسانات گاه عجیب و حواشی متعدد درحالی تنها ۱۲ درصد بود که این بازار نسبت به دیگر بازارها، کمترین سود را نصیب سهامداران کرد اما از لحاظ پرداخت مالیات در صدر همه بازارها و
گروه ها ایستاد!

براساس این گزارش، طبق آمار ۱۱ ماه سال گذشته سازمان امور مالیاتی، مالیات نقل‌ و انتقال سهام در بورس حدود ۹.۱ هزار میلیارد تومان، مالیات سیگار ۸.۴ هزار میلیارد تومان، نقل‌ و انتقال املاک ۶ هزار میلیارد تومان، درآمد عوارض خروج ۲ هزار میلیارد تومان، مالیات خودروهای گران‌ قیمت ۱.۵ هزار میلیارد تومان، مالیات واحدهای مسکونی گران‌ قیمت ۴۳ میلیارد تومان و مالیات خانه‌های خالی ۴ میلیارد تومان بود. گرچه دولت ها در جهان برای تضمین سلامتی جامعه مالیات سنگینی برای مصرف سیگار وضع می‌کنند اما مقایسه درآمد مالیاتی دولت از سیگار در ایران با نقل‌ و انتقال املاک نشان می‌دهد، دولت هیچ ابزار تنظیم‌گری در بازار ملک ندارد و همین موضوع موجب جولان تقاضاهای سرمایه‌ای و سفته‌بازی در این بازار شده است. میزان فشار به بورس بالاست و در مقابل برخی از مدیران عقیده دارند به‌طور جدی از بورس حمایت می شود و این بازار مشکلی ندارد. اما اگر واقع بین باشیم خواهیم دید که بورس بیشترین میزان دخالت، مالیات، دستکاری، خروج اعتماد و نقدینگی دارد . در مقابل بازارهای موازی شرایط خوب و قابل قبولی را تجربه می کنند. برای نمونه بازار ارز در چند هفته اخیر خروج نقدینگی به خود ندیده و حتی با ورود نقدینگی همراه بوده است اما بازار سهام با شروع رشد دلار ریزشی شده است. بودجه سال جدید نشان می‌دهد که میزان دریافت مالیات‌ها افزایش خواهد یافت؛ چراکه کسری بودجه به طرز قابل توجهی افزایش یافته و دریافت مالیات می‌تواند به کاهش کسری بودجه کمک شایانی کند. نکته قابل توجه اینجاست که اگر وضعیت به این شکل پیش برود امسال بورس شرایط بدتری را تجربه خواهد کرد و به نوعی فشار روی بورس افزایش می‌یابد.

راند صعودی نفت

نفت در آستانه دومین افزایش قیمت پیاپی هفتگی قرار دارد. تنش‌های ژئوپلیتیکی در اروپا و خاورمیانه، نگرانی در مورد محدودیت عرضه و خوش‌بینی نسبت به رشد تقاضای جهانی برای سوخت به دنبال بهبود اقتصاد دنیا از قیمت نفت حمایت کرده است.

قیمت هر بشکه نفت برنت دریایی شمال امروز با ۲۷ سنت معادل ۰.۳۰ درصد افزایش به ۹۰ دلار و ۹۲ سنت رسید. نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا هم با ۹ سنت معادل ۰.۱۰ درصد افزایش ۸۶ دلار و ۶۸ سنت معامله می‌شود. هر دوی این شاخص‌های نفتی در روز پنجشنبه به بالاترین قیمت از ماه اکتبر رسیدند.

نفت برنت و نفت آمریکا بیش از ۴ درصد طی یک هفته گذشته افزایش قیمت داشتند. ایران به عنوان سومین تولیدکننده بزرگ اوپک برای انتقام از رژیم صهیونیستی به خاطر حمله این کشور به سفارت ایران در سوریه، قیمت نفت را برای دومین هفته پیاپی افزایش داده است. ادامه حمله‌های پهپادی اوکراین به پالایشگاه‌های روسیه هم بیش از ۱۵ درصد از ظرفیت پالایشی این کشور را مختل کرده و به تولید سوخت آن آسیب رسانده است.

سازمان کشور‌های صادر کننده نفت (اوپک) و متحدانش به رهبری روسیه در ائتلاف اوپک پلاس سیاست تولید نفت خود را در این هفته ثابت نگه داشتند و برخی کشور‌های عضو را برای افزایش تعهد به طرح کاهش تولید تحت فشار گذاشتند. بدین ترتیب انتظار می‌رود تولید نفت اوپک پلاس در سه ماهه دوم سال جاری میلادی باز هم کاهش یابد.

عرضه نفت خام سنگین در دنیا همین حالا هم به خاطر کاهش صادرات مکزیک و امارات پایین آمده است. این در حالیست که تحلیلگران بانک سرمایه‌گذاری جی‌پی‌مورگان می‌گویند رشد تقاضای جهانی برای نفت در سه ماهه اول سال جاری میلادی برابر با ۱.۴ میلیون بشکه در روز بوده است.

طبق گفته این تحلیلگران، کل مصرف نفت دنیا در ماه مارس به‌طور متوسط برابر با ۱۰۱.۲ میلیون بشکه در روز بوده است، یعنی ۱۰۰ هزار بشکه بالاتر از تخمین‌های قبلی. سرمایه‌گذاران منتظر گزارش اشتغال آمریکا در ماه مارس هستند که قرار است امروز منتشر شود و سرنخ‌های بیشتری در مورد سلامت اقتصاد این کشور و سیاست‌های پولی آن ارايه دهد.

بازار از دریچه معاملات

در معاملات دومین روز کاری هفته یکشنبه 19 فروردین ماه، شاخص کل بورس تهران 3 هزار و 966 واحد نسبت به روز کاری گذشته بالاتر ایستاد و به سطح 2 میلیون و 234 هزار و 989 واحد رسید. شاخص کل هم‌وزن بورس نیز با کاهش 2 هزار و 271 واحدی در رقم 741 هزار و 162 واحدی ایستاد. شاخص کل فرابورس با افت 55 واحدی به رقم 25 هزار و 125 واحد رسید. همچنین شاخص هم وزن فرابورس با کاهش 548 واحد به سطح 135 هزار و 47 واحد رسید.

روز یکشنبه برای پنجمین روز خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار منفی شد و 215 میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد. در این روز نماد فزر بیشترین خروج پول حقیقی را داشت که ارزش آن 31 میلیارد تومان بود. پس از فزر، نمادهای خودرو، خساپا، کرومیت و فولاد بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند. در سوی دیگر، بیشترین ورود پول حقیقی به نمادهای وبملت، فن افزار، ونوین، ولتجار و وخارزم تعلق داشت. روز اخیر وبملت، فارس و نوری نمادهای سبز پوش بورس بودند که بیشترین اثر را در رشد شاخص کل بورس داشتند. در سوی دیگر نمادهای اخابر، سدشت و میدکو از نمادهای قرمز بودند که اثر منفی بر شاخص داشتند. در فرابورس نیز نمادهای آریان، فزر و تماوند بیشترین اثر کاهنده را بر شاخص داشتند و نمادهای آریا، خاور و شگویا بیشترین اثر افزایشی را بر شاخص کل فرابورس داشتند. در بین نمادهای پرتراکنش بورس نماد وبملت بیشترین تراکنش را داشت و ذوب و خودرو در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. در فرابورس نیز فزر، فن افزار و خاور بیشترین تراکنش را داشتند. روز یکشنبه ارزش معاملات کل بازار سهام به 24 هزار و 558 میلیارد تومان رسید. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 15 هزار و 658 میلیارد تومان بود که 64 درصد از ارزش کل معاملات بازار را در این روز تشکیل می‌دهد. ارزش معاملات خرد نیز با کاهش 27 درصدی به نسبت روز معاملاتی قبل به رقم 4 هزار و 852 میلیارد تومان رسید.

در معاملات این روز نماد وبملت بیشترین ارزش معاملات بازار سهام را به خود اختصاص داد که ارزش معاملات آن 495 میلیارد تومان بود. پس از وبملت، فزر بیشترین ارزش معاملات را داشت و فن افزار رتبه سوم بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص داد و پس از آن، دو نماد خودرو و ذوب در رتبه‌های بعدی بیشترین ارزش معاملات قرار گرفتند.

در حجم معاملات نیز سهام وبملت با تعداد 2 میلیارد و 4 میلیون و 667 هزار و 836 سهم در صدر قرار گرفته است. ذوب در رتبه دوم بیشترین حجم معاملات بازار قرار گرفت و رتبه سوم به خودرو تعلق داشت. دو نماد شستا و وتجارت نیز در رتبه‌های بعدی بیشترین حجم معاملات بازار قرار داشتند.

در معاملات یکشنبه، 48 نماد صف خرید داشتند و 57 نماد با صف‌ فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌های خرید با رشد 347 درصدی نسبت به روز کاری قبل به 210 میلیارد تومان افزایش یافت و مجموع ارزش صف‌های فروش نیز با کاهش 42 درصدی به 238 میلیارد تومان رسید.