عملكرد 30 ماهه عشقي در سازمان بورس
بازار سرمايه در نخستين روزهاي كاري سال جاري نيز ادامه دارد، مجيد عشقي پس از محمدعلي دهقان دهنوي به رياست سازمان بورس رسيد، رييسجمهور، عشقي را در ادامه شعار جوان گرايي به خدمت گرفت و او را از دانشگاه امام صادق به اتاق رياست سازمان بورس آورد.
بازار سرمايه در نخستين روزهاي كاري سال جاري نيز ادامه دارد، مجيد عشقي پس از محمدعلي دهقان دهنوي به رياست سازمان بورس رسيد، رييسجمهور، عشقي را در ادامه شعار جوان گرايي به خدمت گرفت و او را از دانشگاه امام صادق به اتاق رياست سازمان بورس آورد. پس از وزير جوان دولت، حجت عبدالملكي، مجيد عشقي يكي از جوانترين چهرههاي دولت سيزدهم بود. طبق قانون مدت اعتبار رييس هيات مديره سازمان بورس ۳۰ ماهه است اما عضويت در هيات مديره به مدت ۵ سال اعتبار دارد. مجيد عشقي رييس سازمان بورس ۲۱ مهرماه ۱۴۰۰ با حكم شوراي عالي بورس، رييس هيات مديره سازمان بورس و رييس سازمان انتخاب شد تا سكان بالاترين مقام اجرايي بازار سرمايه را برعهده بگيرد اما دوره ۳۰ ماهه عشقي پايان يافته است و سازمان بورس در انتظار تصميم شوراي عالي بورس است. بر اساس گزارش ايسنا؛ عشقي با ماموريت بهبود شاخص بورس و جبران زيان سهامداران خرد وارد سازمان شد اما در ۱۳ ماه گذشته شاخص بورس روند پرنوساني داشته با خروج سرمايه از بازار مواجه بوده است، با اين حال سازمان بورس اقداماتي در جهت حفظ شاخص در دستور كار قرار داد.
اقدامات مثبت عشقي درسازمان بورس و اوراق بهادار چه بود؟
شايد مهمترين و اولين گام در اقدامات مثبت عشقي واريز سودهاي شركتها به صورت معين و مشخص و منظم به حساب متمركز سمات براي واريز بالاترين مبلغ سود سهام عدالت بود، زيرا در سالهاي گذشته سهام عدالت به واسطه تصميمات غلط، كلاف سردرگم و پيچيدها ي شده بود و عشقي در نخستين گام تصميمات خود در اين سازمان بورس، بحث تقسيم و پرداخت سودها را ساماندهي كرد. ساماندهي شركتها براي واريز سود در زمان دوره رياست عشقي به اين صورت انجام شد كه شركتها ملزم شدند منحصراً از سامانه پرداخت سود سهام از طريق سجام اقدام كنند و ناشرين بايد در آنجا ثبت نام كرده، هر سهامداري به فراخور كد ملي و شماره شبايي كه داده است، هرگونه سودي از هر شركتي و هر حق تقدم استفاده نشدهاي داشته باشد، منحصراً از همين مسير واريز شود. گام موفق دوم تصويب بسته حمايتي از بازار سرمايه در ستاد اقتصادي دولت بود كه توسط معاون اول رييسجمهور به دستگاهها ابلاغ شد، اين بسته حمايتي ۱۰ بند مهم و كليدي داشت و شايد بتوان گفت مهمترين بند آن ايجاد سقف ريالي براي نرخ سوخت صنايع و خوراك پتروشيميها بود. وقتي در چند ماه از سال جاري قيمت سهام تعدادي از شركتهاي شيميايي و پتروشيمي رشد داشتند كارشناسان يكي از عوامل اين رشد را توجه سازمان بورس به سوخت صنايع و خوراك پتروشيميها و در نظر گرفتن بسته حمايتي براي اين شركتها را عنوان كردند. موارد ديگري هم در آن ۱۰ بند بود مانند اينكه پنج درصد ماليات سالانه شركتها كاهش پيدا كرد كه معادل ۷-۸ هزار ميليارد تومان تزريق منابع به صندوقها بود، بحث ارزهاي اوليه ساماندهي شد و موضوع اختصاص منابع براي صندوق تثبيت و توسعه بازار بود كه دنبال شد. تعامل سازمان بورس و اوراق بهادار با وزارت صمت براي ورود خودرو به بازار سرمايه شايد از ديگر نكات مثبتي بود كه در زمان دوره رياست عشقي صورت گرفت، تعاملي كه به گفته برخي از كارشناسان علاوه بر فروش خودرو در بورس و حفظ تقريبي قيمت خودرو جهت جلوگيري از افزايش قيمت آن، باعث حذف دلالان و فراهم شدن امكان خريد مستقيم خودرو توسط مردم شد.رشد عرضه محصولات در بورس كالا و تسهيل ورود خريداران و فروشندگان به عنوان يكي از اهداف سازمان بورس تنها به خريد و فروش خودرو اختصاص پيدا نكرد بلكه راهاندازي معاملات اوراق سلف مسكن نيز از ديگر اقدامات در اين حوزه بود و در ادامه توسعه معاملات مصالح ساختماني و سلف فرآوردههاي نفتي نيز به بورس كالا اضافه شد تا هدف مذكور بيشتر عملياتي شود.ايجاد صندوقهاي جديد براي گسترش سرمايهگذاري غيرمستقيم از جمله اقدامات سازمان بورس در سال بود كه هم كارشناسان آن را از جمله عوامل جذب سرمايه عنوان كردهاند هم عموم مردم از سرمايهگذاري در اين صندوقها علاوه بر سرمايهگذاري غيرمستقيم به سود قابل توجه رسيدهاند.
چرا با وجود اقدامات مثبت، بازار سرمايه نوسان مختلفي را تجربه كرد؟
يكي از موضوعاتي كه كارشناسان به عنوان نقاط منفي مديريت عشقي در سازمان بورس اعلام كردهاند ابهاماتي است كه بند ايجاد سقف ريالي براي نرخ سوخت صنايع و خوراك پتروشيميها در مصوبه بسته حمايتي از شركتهاي بورسي ميان فعالان اين عرصه ايجاد شده بود، كارشناسان معتقد بودند كه اين بند مافيايي را ايجاد كرده و شركتهايي كه نام و فعاليت حقيقي و حقوقي ندارند در حال استفاده از اين بند مصوبه هستند و حتي برخي از كارشناسان نيز به اين نكته اشاره داشتند كه اين بند تنها براي استفاده يكسري از شركتهاي خاص در نظر گرفته شده است. در دوره طرح اين ابهامات نه تنها عشقي رييس سازمان بورس پاسخي به اين ابهامات نداد بلكه خاندوزي وزير اقتصاد نيز در اين باره نكتهاي اعلام نكرد.به گفته كارشناسان، تجديد ارزيابي داراييهاي شركتهاي بورسي يكي از اقداماتي بود كه ميتوانست زمينه افزايش سرمايه در بورس را فراهم كند كه در نهايت به نتيجه مطلوبي نرسيد، مهمترين مزيت تجديد ارزيابي، بهروزرساني داراييهاي غيرجاري شركتها به واقعيت است. در همين حال، شرايط بهتري براي تصميمگيري سرمايهگذاران فراهم ميشد. اين در حالي است كه باوجود موافقت رييس سازمان بورس و همچنين برخي وزراي دولت، اين مهم در امسال تصويب نشد و به نتيجه مطلوب نرسيد؛ بنابراين بايد اين طور ادعا كرد كه رأي و نظر رييس سازمان بورس، آن قدرها هم اثرگذار نيست.