روز جمعه همايش گردهمايي چشم‌انداز بازار سرمايه با حضور محمود گودرزي مديرعامل بورس تهران، ميثم فدايي مديرعامل شركت تأمين سرمايه دماوند، تيمور رحماني اقتصاددان و هيات علمي دانشگاه تهران، محمدرضا قنبري مديرعامل كارگزاري باهنر برگزار شد.
محمود گودرزي مديرعامل بورس تهران با بيان اينكه با انبوهي از مسائل ناترازي روبرو هستيم، گفت: ناترازي موضوعي است كه در تمام مسائل كشور وجود دارد و از حوزه بانكي و محيط زيست تا مسائل كلان شنيده مي‌شود.
وي ادامه داد: متخصصين بانكي مي‌گويند ناترازي منابع و مصارف مصارف بانكي داريم، متخصصان محيط زيستي از ناترازي آب مي‌گويند و بحران اقتصادي و ناترازي صادرات و واردات هم كه دغدغه بزرگي است كه متوجه مردم مي‌شود.
گودرزي رشد و بالندگي كشوررا در دو محور اساسي دانست و افزود: يكي از آنها مفهوم توسعه است كه خروجي آن بايد گشايش‌هاي اقتصادي و رفع تحريم و امكان مبادلات آزاد باشد.
مديرعامل بورس تهران موضوع اساسي و محور دوم چالش اساسي بازار سرمايه را قيمت‌گذاري دستوري دانست و تاكيد كرد: قيمت‌گذاري دستوري بلاي جان صنايع ما شده است، ما در بازار سرمايه ۴۰ صنعت داريم كه در هر سفري كه به شهرهاي مختلف داريم همه با اين قيمت‌گذاري دستوري مشكل دارند.
بازنده اصلي قيمت‌گذاري دستوري
وي با بيان اينكه وظيفه بخش خصوصي و بازار مالي است كه مضرات و منافع اين قيمت‌گذاري دستوري را بررسي كنند، گفت: قطعا بازنده اصلي قيمت‌گذاري دستوري طبقات ضعيف جامعه هستند چرا كه با پايين نگه داشتن قيمت و رشد يك‌باره آن درآمد دهك‌هاي پايين افزايش نمي‌يابد و يك ناترازي جديد شكل مي‌گيرد و باعث اعتراض مي‌شود.
مديرعامل بورس تهران با بيان اينكه مساله ديگر تامين مالي است، اظهارداشت: سال گذشته ۶۰۰ هزار ميليارد تومان تامين مالي در بازار انجام شده و به نظر مي‌رسد كه همين عدد امسال هم تكرار مي‌شود اما واقعيت اين است كه با نرخ سود ۳۰ درصد بازده واقعي بنگاه‌ها و صنايع چقدر است كه از بازار‌هاي پولي با اين نرخ تامين مالي كنند؟ قطعا اين مساله باعث ركود خواهد شده و البته شده است.
معماري تحول ديجيتال
وي ادامه داد: ما در بازار سرمايه با استفاده از ابزارسازي و مشاركت مردم در پروژه‌هاي سرمايه‌گذاري به تامين مالي كمك كرديم اما تا زماني كه بازار ثانويه شاداب نداشته باشيم تامين مالي در بازار اوليه معني ندارد و تلاشي كه مديران بازار سرمايه انجام مي‌دهند به همين دليل است.
به گفته گودرزي اگر نظام كلان سياست‌گذاري به اين جمع‌بندي برسد كه با بهبود در بازار ثانويه مي‌تواند تامين مالي در بازار اوليه دهد، قطعا تحولات خوبي در سال آينده شاهد خواهيم بود، زمانيكه وارد بورس تهران شدم سنتي بودن اين بازار جزو دغدغه من بود كه به همين دليل به سمتي رفتيم كه معماري تحول ديجيتال را رقم بزنيم و امروز ۱۱ پروژه به ثمر نشسته و در سال آينده اين تغييرات فناورانه ملموس خواهد بود.
مديرعامل شركت بورس و اوراق بهادار در پايان يادآور شد: غم‌انگيز است كه ما مثل بورس‌هاي دنيا شاهد ورود شركت‌هاي اقتصاد ديجيتال نيستيم. اگر اين شركت‌ها وارد بازار سرمايه شوند مي‌توانند كمك بسياري به التهابات بازار كنند چون ارتباطي با قيمت‌هاي جهاني و دلار ندارند و كاملاً با توانمندي‌هاي جوانان ايران متناسب است. اقتصاد ايران و بازار سرمايه نيز نيازمند اميد است.
كمرنگ شده اثر تحليل در بازار سرمايه
ميثم فدايي مديرعامل شركت تأمين سرمايه دماوند بابيان اينكه بالا بودن نرخ بهره طرح‌هاي توسعه‌اي شركت‌ها را با مشكل روبرو مي‌كند، گفت: بالا بودن نرخ بهره بر بازار سرمايه تاثيراتي داشته كه از آن جمله مي‌توان به رشد نرخ تامين مالي شركت‌ها اشاره كرد كه تامين مالي شركت‌ها از مسير بدهي كه بازار پول يا سرمايه را با مشكل روبه رو كرده است. وي ادامه داد: نرخ بهره يك شاخص ندارد، داراي گزينه‌هاي زياد است، نرخ واقعي سپرده‌هاي بانكي، نرخ بهره در بازار مشتقات، نرخ تامين مالي بنگاه‌ها وغيره شامل نرخ بهره مي‌شود. فدايي با اشاره به اينكه نرخ بهره بالا باعث افزايش نرخ اعتباري كارگزاری‌ها شده است، افزود: رشد شتاب خروج پول از صندوق‌هاي درآمد ثابت است، كاهش ارزش دارندگان اوراق‌هاي منتشر شده (نهاد‌هاي مالي)، همچنين مي‌توان به افزايش ريسك بازار كه موجب كاهش تحليل‌پذيري نرخ بهره شده است.از جمله تاثيرات بالا بودن نرخ بهره مي‌توان به آن اشاره كرد.به گفته وي چشم‌انداز سال ۱۴۰۳ بحث نرخ بهره است كه كه پيش بيني مي‌شود كاهش نرخ بهره بين ۳ الي ۴ درصد اتفاق بيفتد همچنين در ادامه اين موضوعات كنترل تورم در كانال فعلي و كاهش ارزش معاملات و تثبيت نرخ ارز از پيش بيني‌هاي چشم‌انداز ۱۴۰۳ است. فدايي تاكيد كرد: اثر تحليل بازار سرمايه در اثر اتفاقاتي كه در سال ۹۹ در بورس رخ داد، كاهش پيدا كرد. اين موضوع به يكي از چالش‌هاي بازار سرمايه در سال‌هاي اخير تبديل شده است.
كاهش آرام نرخ تورم در سال ۱۴۰۳
تيمور رحماني، اقتصاددان و هيات علمي دانشگاه تهران نيز گفت: در سال ۱۴۰۲ هرچند تورم بالا بود اما به دليل دنبال كردن سياست‌هاي انقباضي نزول كرد. اگر در سال ۱۴۰۳ شوكي از محل عوامل خارجي نظير تحريم‌ها به اقتصاد كشور وارد نشود و دولت نيز همچنان سياست‌هاي انقباضي را دنبال كند نرخ تورم آرام آرام كاهش پيدا خواهد كرد.
وي ادامه داد: ما در اقتصاد اصل اول محدوديت منابع را نپذيرفته‌ايم. سياست كلان اقتصادي بر اساس رشد اقتصادي، تورم و رشد نقدينگي كار مي‌كند.
هيات علمي دانشگاه تهران افزود: بررسي اقتصاد در نيم قرن اخير يعني از سال ۱۳۵۰ تاكنون نشان مي‌دهد رشد اقتصادي ما ۲.۸ بوده است. بر اساس گزارش بانك مركزي اين عدد در سال ۱۴۰۲ حدود ۳.۶ محاسبه شده است.
رحماني تصريح كرد: متوسط تورم در كشور در ۵۰ سال اخير حدود ۲۰ درصد و در سال ۱۴۰۲ حدود ۴۲ درصد بوده است. متوسط رشد نقدينگي در اين بازه زماني حدود ۲۸ درصد و در سال ۱۴۰۲ حدود ۲۶ درصد ثبت شده است. به گفته اقتصاددان اگر دوره بعد از جنگ را در نظر بگيريم، متوسط رشد اقتصاد كشور تاكنون ۳.۵ درصد بوده است. نرخ تورم بعد از جنگ حدود ۲۲ درصد است. نرخ رشد نقدينگي در اين دوره بعد از جنگ حدود ۲۸ درصد محاسبه شده و در سال ۱۴۰۲ به حدود ۲۶ درصد رسيده است.
رحماني تصريح كرد: در دهه ۹۰ رشد اقتصادي كشور تقريباً به ۱.۴۵ و نرخ تورم به ۴۲ درصد رسيد. نرخ تورم در سال ۱۴۰۲ نيز نزديك به ۲۶ درصد است.
هيات علمي دانشگاه تهران با بيان اينكه نرخ تورم در كشور بنا به دلايلي نظير ناترازي، انتظارات تورمي و تورم پنهان مقاومت مي‌كند، گفت: در ابتداي سال ۱۴۰۲ نرخ تورم نقطه به نقطه ۵۵.۵ درصد بود. اين عدد در بهمن ماه به ۳۵.۸ درصد رسيد. دولت در انتهاي سال ۱۴۰۱ متوجه نگران‌كننده بودن اوضاع شد و سياست انقباضي را دنبال كرد. به جز اواسط دهه هشتاد، هرجايي كه نرخ ارز جهش كرده تورم رشد كرده است. اين اقتصاددان اظهارداشت: در سال ۱۴۰۲ هرچند تورم بالا بود اما اندكي به دليل دنبال كردن سياست‌هاي انقباضي نزول كرد. اگر در سال ۱۴۰۳ شوكي از محل عوامل خارجي نظير تحريم‌ها وغيره به اقتصاد كشور وارد نشود و دولت نيز همچنان سياست‌هاي انقباضي را دنبال كند نرخ تورم آرام آرام كاهش پيدا خواهد كرد. رحماني يادآور شد: گرچه در سال ۱۴۰۲ با تلاش سخت دولت و به ويژه بانك مركزي رشد نقدينگي به زير ۳۰ درصد رسيد و براي پرهيز از تورم‌هاي خارج از كنترل امري ضروري است، اما وجود ناترازي بودجه نقدينگي پس از چند سال و فرا بودجه دولت، ناترازي نظام بانكي، انتظارات تورمي بالا، و عدم اطمينان سبب افزايش هزينه تأمين مالي در اقتصاد ايران شده است كه احتمال تداوم روند نزولي رشد نقدينگي را تضعيف كرده است، گرچه حتي تداوم رشد نقدينگي در حد كنوني براي كاهش بلندمدت تورم با اهميت است.
سود مطلوب در سال ۱۴۰۳ اهداف اصلي بازار
محمدرضا قنبري مديرعامل كارگزاري باهنر با بيان اينكه امروز اساتيد بازار سرمايه، صنعت و اقتصاد در كنار هم هستند تا كمك كنند در سال ۱۴۰۳ به سود مطلوب برسيم، گفت: همه ما مطلعيم كه در در سال‌هاي اخير بازار بورس دستخوش نوساناتي بوده و فراز و نشيب‌هاي زيادي را تجربه كرده است. وي ادامه داد: بازار به تحليل‌هاي ما پاسخ نداده و در جهت محرك‌هاي بازار حركت نكرده است؛ سوال اصلي اين است كه آيا در سال ۱۴۰۲ سرمايه‌گذاري پاسخ مطلوب و مورد انتظار ما را داده است؟ مديرعامل كارگزاري باهنر با بيان اينكه امروز اساتيد بازار سرمايه، صنعت و اقتصاد در كنار هم هستند تا كمك كنند در سال ۱۴۰۳ به سود مطلوب برسيم، گفت: ما در كارگزاري باهنر و گروه مالي فولاد مباركه ضرورت برگزاري چنين همايش‌هايي را نيازسنجي كرده و به پشتوانه شما همراهان هميشگي سعي كرديم كه اين موضوع را گسترش دهيم.
وي ادامه داد: كارگزاري باهنر در اواسط سال ۱۴۰۰ مجوز اوراق بهادار را كسب كرده و پس از مدت كوتاهي توانسته سهم بازار مناسبي را با اعتماد و پشتيباني شما كسب كند و به يك كارگزاري نام آشنا و مورد اعتماد تبديل شود.
