تالار شيشه‌اي معاملات در آخرين روز كاري هفته سرخ‌پوش شد و بازدهي منفي براي سهامداران به جاي گذاشت. اين منفي‌هاي بازار درحالي است كه طي هفته‌ای که گذشت شاهد سبزپوشي تابلو بوديم و برخي از كارشناسان اعتقاد داشتند كه بازار اين هفته نيز مثبت شود اما شرايط جور ديگري بود.
كي از نكات بارز در تالار شيشه‌اي به كم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌حجم بودن بازار بازمي‌گردد كه ناشي از عدم‌‌‌‌‌‌اعتماد جريان پول به روند معاملات است، اما در اين شرايط دولت و سياست‌گذار پولي همچنان سياست تثبيت را دنبال مي‌كند و تلاش دارد عوامل بنيادي مثل دلار را كنترل كند. در اين شرايط بازار سرمايه چندان نگاهي به رشد دلار تا پايان سال ندارد، ضمن آنكه اين سناريو احتمالا در ساير بازارهاي دارايي نيز طي فصل زمستان اتفاق خواهد افتاد. در وضعيت فعلي تمام اميد بورس به موضوع تجديد ارزيابي دارايي‌ها خواهد بود.
پس از ماه آذر بايد در انتظار گزارش‌هاي ۹ ماهه شركت‌ها باشيم. اين گزارش‌ها در صورت مثبت بودن مي‌تواند فضاي بهتري را در كليت بازار ايجاد كند و ورود پول جديد را به همراه بياورد؛ اتفاقي كه بعد از گزارش‌هاي ۶ ماهه چندان رخ نداد و وضعيت بازار در مهر و آبان مساعد نبود. از سوي ديگر با نزديك‌تر شدن به انتخابات مجلس به نظر مي‌رسد سياست‌هايي در مسير بهبود بازار در انتظار سهامداران باشد. گزارش‌هاي 9 ماهه يك زمينه فعلي، براي رشد حداقلي سهام و كليت معاملات در بازار سرمايه است. تصور مي‌كنم نبايد اميدواري خيلي زياد و توقع بالايي داشته باشيم، ولي فضايي كه جلو مي‌رود نشان مي‌دهد كه زمينه براي رشدهاي مساعد و بهتر وجود دارد تا اينكه يكي، دو ماه آينده شرايط به گونه ديگري رقم بخورد.
هلن عصمت پناه، كارشناس بازار سرمايه درخصوص شرايط بازار نيز نوشت: «عواملي چون افزايش نرخ ارز، افزايش نرخ كاموديتي‌ها و مباحث مربوط به نرخ خوراك شركت‌هاي پتروشيمي و پالايشگاهي و نرخ گاز است كه مي‌توانند عمق بازار سرمايه را هدف قرار دهند و موجب رشد اساسي بازار شوند. از اين رو مادامي كه عوامل مذكور جهش رو به بالايي را تجربه نكنند چندان نمي‌توان به ادامه‌دار بودن رشد هفته‌هاي گذشته بازار اميدوار بود. نكته‌اي كه بايد پيرامون بحث تجديد ارزيابي دارايي شركت‌ها متذكر شد اين است كه تجديد ارزيابي وجه نقدي را وارد شركت نمي‌كند و براي بنگاه‌هاي اقتصادي مناسب است كه زمين و املاك زيادي را در بخش دارايي‌هاي خود دارند. در صورتي كه تجديد ارزيابي دارايي شركت‌ها صورت گيرد به دليل اينكه از محل مازاد تجديد ارزيابي شركت‌ها افزايش سرمايه مي‌دهند، مي‌توانند حق‌تقدم مناسبي را نصيب سهامداران و سرمايه‌گذاران كنند. با اين وجود اين موضوع مي‌تواند به‌شدت مهم تلقي شود. چرا كه بعضي از نسبت‌هاي ارزش بازار از لحاظ بنيادي بروز مي‌كند كه اقدامي موثر است. از اين رو به نظر مي‌رسد تا پايان سال بازار در شرايط نوساني بتواند بازدهي نصيب سرمايه‌گذاران كند.»
شوك تورم امريكا بر قيمت نفت
بهاي معاملات نفت برنت براي تحويل در فوريه با يك سنت كاهش، به ۷۳ دلار و ۲۳ سنت در هر بشكه رسيد. بهاي معاملات وست تگزاس اينترمديت امريكا براي تحويل در ژانويه با دو سنت كاهش، به ۶۸ دلار و ۵۹ سنت در هر بشكه رسيد. نفت برنت روز سه شنبه با ۳.۷ درصد كاهش و شاخص نفت امريكا با ۳.۸ درصد كاهش بسته شده بود.
سقوط روز گذشته قيمت‌ها پس از انتشار آمار تورم امريكا روي داد كه انتظارات براي عدم كاهش نرخ‌هاي بهره در سال ميلادي آينده را تقويت كرد. شاخص قيمت مصرف‌كننده امريكا در نوامبر، رشد غيرمنتظره‌اي داشت و احتمال كاهش نرخ‌هاي بهره در سال ۲۰۲۴ را ضعيف كرد. در اين بين، تحليلگران گروه بانكي ANZ اعلام كرد ميانگين صادرات هفتگي نفت روسيه به بالاترين ميزان از جولای صعود كرده و نگراني‌ها نسبت به مازاد عرضه را تشديد كرده و ترديدهايي را درباره توافق اخير اوپك پلاس براي كاهش توليد بيشتر، برانگيخته است.
اداره اطلاعات انرژي امريكا در جديدترين گزارش دورنماي انرژي كوتاه‌مدت خود، پيش بيني ميزان عرضه در سال ۲۰۲۳ را به ميزان ۳۰۰ هزار بشكه در روز نسبت به گزارش قبلي، بالا برد و ۱۲.۹۳ ميليون بشكه در روز تخمين زد. اين دورنماي بدبينانه، قيمت نفت را هفته جاري در مسير كاهش قرار مي‌دهد و به روند كاهشي كه در ۷ هفته گذشته داشته است، ادامه مي‌دهد. اداره اطلاعات انرژي امريكا همچنين پيش بيني خود از ميانگين قيمت نفت برنت در سال ميلادي آينده را بازبيني كرد و از برآورد ۹۳ دلار در هر بشكه در گزارش ماه قبل خود، به ۸۳ دلار تنزل داد.
تينا تِنگ، تحليلگر شركت «سي‌ام سي ماركتس» اظهار كرد: نشست سياست پولي بانك مركزي امريكا، بعدازظهر روز چهارشنبه به پايان مي‌رسد و مسير بازارها را مشخص مي‌كند. مواضع موافق افزايش بيشتر نرخ‌هاي بهره، باعث كاهش بيشتر قيمت نفت خواهد شد.
بر اساس گزارش رويترز، انتظار مي‌رود بانك مركزي امريكا نرخ‌هاي بهره را ثابت نگه دارد. با اين حال، سرمايه‌گذاران به اين تمركز خواهند كرد كه مقامات فدرال رزرو، اقتصاد را چطور مي‌بينند و چه سطحي را براي نرخ‌هاي بهره در ماه‌هاي آينده پيش بيني مي‌كنند.
بازار از دريچه معاملات
طي معاملات آخرين روز كاري هفته يعني چهارشنبه 22 آذر ماه، شاخص كل بورس تهران 3 هزار و 174 واحد نسبت به روز كاري گذشته پايين‌تر ايستاد و به سطح 2 ميليون و 158 هزار و 92 واحد رسيد. شاخص كل هم‌وزن بورس نيز با كاهش 7 واحد در رقم 752 هزار و 111 واحدي ايستاد. شاخص كل فرابورس با افت 10 واحدي به رقم 26 هزار و 255 واحد رسيد. همچنين شاخص هم وزن فرابورس با كاهش 130 واحد به سطح 136 هزار و 208 واحد رسيد.
روز چهارشنبه خالص تغيير مالكيت حقوقي به حقيقي بازار براي ششمين روز منفي شد و 158 ميليارد تومان پول حقيقي از بازار سهام خارج شد. نماد شپنا بيشترين خروج پول حقيقي را داشت كه ارزش آن 19 ميليارد تومان بود. پس از شپنا، نمادهاي آسياتك، فولاد، اخابر و كرمان بيشترين خروج پول حقيقي را داشتند. در سوي ديگر، بيشترين ورود پول حقيقي به نمادهاي وصندوق، كمرجان، رانفور، فروژ و قصفها تعلق داشت.
در روز مذكور شپنا، شتران و كچاد نمادهاي قرمزپوش بورس بودند كه بيشترين اثر را در افت شاخص كل بورس داشتند. در مقابل وبملت، رانفور و وصندوق از نمادهاي سبز بودند كه اثر مثبت بر شاخص داشتند. در فرابورس نيز نمادهاي وسپهر، خاور و كرمان بيشترين اثر كاهنده را بر شاخص داشتند و نمادهاي انتخاب، ماديرا و گلديرا بيشترين اثر افزايشي را بر شاخص كل فرابورس داشتند. در بين نمادهاي پرتراكنش بورس اين روز نماد حفارس بيشترين تراكنش را داشت و خگستر و ذوب در رتبه‌هاي بعدي قرار گرفتند. در فرابورس نيز كروميت، كرمان و كمرجان بيشترين تراكنش را داشتند.
در آخرين روز كاري هفته ارزش معاملات كل بازار سهام به 9 هزار و 745 ميليارد تومان رسيد. ارزش معاملات اوراق بدهي در بازار ثانويه 2 هزار و 9 ميليارد تومان بود كه 21 درصد از ارزش كل معاملات بازار را در اين روز شامل مي‌شود. ارزش معاملات خرد نيز با كاهش 15 درصدي به نسبت روز معاملاتي قبل به رقم 4 هزار و 408 ميليارد تومان رسيد.
در معاملات روز مذكور نماد كروميت بيشترين ارزش معاملات بازار سهام را به خود اختصاص داد كه ارزش معاملات آن 72 ميليارد تومان بود. پس از كروميت، ومعادن بيشترين ارزش معاملات را داشت و حفارس رتبه سوم بيشترين ارزش معاملات را به خود اختصاص داد و پس از آن، دو نماد كرمان و ذوب در رتبه‌هاي بعدي بيشترين ارزش معاملات قرار گرفتند.
در معاملات چهارشنبه، 59 نماد صف خريد داشتند و 37 نماد با صف فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌هاي خريد با رشد 2 درصدي نسبت به روز كاري قبل به 183 ميليارد تومان افزايش يافت و مجموع ارزش صف‌هاي فروش نيز با كاهش 28 درصدي به 277 ميليارد تومان رسيد.
