شاخص كل بورس طي هفته گذشته روند نسبتا مثبتي را تجربه كرد كه برخلاف روزهاي قبل بود. بازار سرمايه در دو هفته اخير مثبت‌هاي بسيار خوبي را تجربه كرد اما در نهايت با روند نسبتا جديدي در حال هضم آن مثبت‌ها است. درحال حاضر چشم‌انداز بازار تا پايان سال در كليت خود مثبت به نظر مي‌رسد ولي به احتمال زياد اين رشد كنترل‌شده خواهد بود. به اين معني كه شرايط به گونه‌اي نيست كه بازار به سمت فضاهاي هيجاني وارد شده و اتفاقات چند سال پيش تكرار شود. در اين ميان متغير اثرگذار بر وضعيت بازار در سه‌ماهه پاياني سال سياست‌هاي دستوري دولت و بانك مركزي در شاخص كلان اقتصاد بوده كه ممكن است رشد بازار سرمايه را مهار كند. كارشناسان معتقدند كه دولت و بانك مركزي در بلند‌مدت چاره‌اي ندارند كه از سياست‌هاي دستوري دست بكشند و واقعيت بازار را در عمل بپذيرند، چراكه بررسي عملكرد سياست‌هاي گذشته نشان مي‌دهد كه رويكردهاي دستوري و قيمت‌گذاري امكان ادامه و دوام در بلند‌مدت را نداشته است، بنابراين مي‌توان در سه ماه پاياني سال چشم‌انداز نسبتا مثبتي را براي بازار سرمايه ترسيم كرد به گفته كارشناسان بورس چشم‌انتظار انتشار گزارش ۹ ماهه شركت‌هاست و طبق انتظار و پيش‌بيني‌ها، بيشترشان سودآور بوده‌اند. اين مساله به ثبات بيشتر شاخص كمك مي‌كند. قيمت دلار مي‌تواند نقش موتور محرك شاخص بورس را بازي كند، چون با رسيدن روزهاي آخر سال ميلادي، تقاضاي بازار ارز به‌خاطر موعد تسويه حساب شركت‌ها و حضور مسافران، تحريك خواهد شد. قيمت دلار در اين بازه زماني به‌شكل سنتي بالا مي‌رود و امسال هم از اين قانون و قاعده مستثنا نيست. بانك مركزي در كنترل و مهار قيمت دلار مصمم است و اگر فرض را بر موفقيت تاكتيك‌ها و تكنيك‌هاي اين نهاد بگذاريم، باز هم ثبات قيمت دلار گزينه‌اي محتمل‌تر خواهد بود. در صورت محقق نشدن ديگر سناريو‌هاي اقتصادي نيز بعيد است بورس تغيير جهت داده و در مسير سراشيبي بيفتد. مهم‌ترين دغدغه بورس فعلا حضور پررنگ نمادهاي منفي و حاضر در صف فروش است كه تعدادشان به ۵۰ تا ۶۰ درصد مي‌رسد. اين مساله معنايي جز مكدر كردن خاطر سهامداران ندارد، اما آنهايي كه معمولا نيمه پر ليوان را نگاه مي‌كنند اعتقاد دارند حرفه‌اي‌ها دقيقا در شرايطي كه آماتور‌ها خسته‌اند و انگيزه‌شان را از دست داده‌اند، قدم جلو مي‌گذارند و سهم‌هاي ارزنده را يكي يكي تصاحب كرده و به پرتفوي خود اضافه مي‌كنند. تداوم حضور ناميمون ريسك‌هاي سيستماتيك و تعدد آنها را مي‌توان عامل منفي ديگري براي سرمايه‌گذاران حرفه‌اي بورس دانست. اين عامل مخرب با ايجاد ترس و هراس ميان سرمايه‌گذاران و ايجاد ترديد براي وارد كردن سرمايه تاثير خود را روي عملكرد بورس مي‌گذارد و ظاهرا براي دفع شر از اين ناحيه كاري از دست كسي ساخته نيست.
نرخ بهره بانكي تغيير كرد
بانك مركزي در تازه‌ترين گزارش، اعلام كرد كه نرخ سود بازار بين بانكي با افت ۰.۱۱ درصدي نسبت به آخرين نرخ هفتگي به ۲۳.۴۳ درصد رسيد. با اعلام بانك مركزي، نرخ سود در بازار بين بانكي با افت ۰.۱۱ درصدي نسبت به آخرين نرخ به ۲۳.۴۳ درصد كاهش يافت. بنابراين گزارش، نرخ سود در بازار بين بانكي از ۳۰ آذر ماه سال گذشته به سطح ۲۱ درصدي ورود كرد و همچنان روند صعودي را تاكنون حفظ كرده است. سپيده منصوري كارشناس بازار سرمايه با بيان اينكه بازار بورس در اولين روز هفته معاملات خود را متعادل‌تر از هفته قبل كه هفته نسبتاً بهتري بود آغاز كرد به مه گفت: آخر هفته گذشته گزارشات ۶ ماهه تلفيقي بعضي شركت‌ها راهي كدال شدند. گزارش نسبتاً قابل قبول ۶ ماهه تلفيقي نماد وتجارت و خبهمن همينطور ساير سهام باعث شد كه معاملات بهتري در روز جاري داشته باشند اما در نهايت جو عمومي بازار توانست بر گزارش‌هاي مثبت غلبه كند. اين كارشناس بازار سرمايه افزود: اما نكته دلگرم‌كننده براي بازار مي‌تواند كاهش مجدد نرخ بهره بين بانكي باشد. بانك مركزي در تازه‌ترين گزارش، اعلام كرد؛ نرخ سود بازار بين بانكي با افت ۰.۱۱ درصدي نسبت به آخرين نرخ هفتگي به ۲۳.۴۳ درصد رسيد. اين نرخ پايين‌ترين نرخ سود بين بانكي از تير ماه ۱۴۰۲ بوده است و اين موضوع در كنار ثبات نسبي نرخ ارز مي‌تواند بورس رو محل جذاب‌تري براي سرمايه‌ها مبدل كند.
نقدينگي مهار شد؟
رشد نقدينگي در يك سال اخير از ۳۴.۳ درصد به ۲۶.۴ درصد كاهش يافته است. توقف استقراض دولت از بانك مركزي، كنترل اضافه برداشت بانك‌ها، اجراي قانون حساب واحد خزانه و تمركز بر منابع نقدي بخش دولتي نزد بانك مركزي از برنامه‌هاي دولت در دو سال اخير براي كاهش نقدينگي و پايه پولي محسوب مي‌شود. بايد توجه داشت كه پايه پولي به عنوان متغيري اثرگذار بر نرخ تورم محسوب مي‌شود. پايه پولي به اسكناس‌ها، سكه‌هاي توليد شده و اعتبارات تصويب شده نزد بانك مركزي اتلاق مي‌شود كه بيشترين قابليت نقدشوندگي در اقتصاد را دارد. سال گذشته پايه پولي ۴۲.۴ درصد افزايش پيدا كرد كه رشد بدهي بانك‌ها به بانك مركزي از جمله عوامل رشد پايه پولي بود. كمبود عرضه ذخاير موجب افزايش بدهي بانك‌ها به بانك مركزي مي‌شود. بانك‌ها براي امورات خود و پرداخت تسهيلات مجبور به برداشت از بانك مركزي هستند. طبق اعلام بانك مركزي، نرخ رشد ۱۲ ماهه پايه پولي در پايان مهرماه ۱۴۰۲ با ۲.۴ واحد درصد كاهش نسبت به دوره مشابه ماه قبل به ۳۹.۶ درصد رسيد. نرخ رشد ۱۲ ماهه نقدينگي نيز از ۳۴.۳ درصد در پايان مهرماه ۱۴۰۱ طي يك روند نزولي به ۲۶.۴ درصد در پايان مهر ماه ۱۴۰۲ كاهش يافت. حجم نقدينگي در پايان مهرماه امسال ۷۱۷۷ هزار ميليارد تومان بوده است؛ در هفت ماهه منتهي به مهرماه سال جاري حجم نقدينگي معادل ۱۳.۳ درصد رشد يافته كه اين رقم از ابتداي سال همچنان نه تنها در چارچوب هدفگذاري رشد نقدينگي قرار دارد، بلكه كمتر از ميزان هدفگذاري تعيين شده براي هفت ماهه نخست امسال است.
بازار از دريچه معاملات
طي معاملات دومين روز كاري هفته يعني يكشنبه، شاخص كل بورس تهران 114 واحد نسبت به روز كاري گذشته بالاتر ايستاد و به سطح 2 ميليون و 161 هزار و 77 واحد رسيد. شاخص كل هم‌وزن بورس نيز با افزايش هزار و 787 واحد در رقم 746 هزار و 446 واحدي ايستاد. شاخص كل فرابورس با رشد 63 واحدي به رقم 26 هزار و 294 واحد رسيد. همچنين شاخص هم وزن فرابورس با افزايش 646 واحد به سطح 135 هزار و 266 واحد رسيد. در اين روز حكشتي، فولاد و وپاسار نمادهاي سبزپوش بورس بودند كه بيشترين اثر را در رشد شاخص كل بورس داشتند. در مقابل شپنا، وبملت و شبندر از نمادهاي قرمز بودند كه اثر منفي بر شاخص داشتند. در فرابورس نيز نمادهاي كگهر، انتخاب و تجلي بيشترين اثر افزايشي را بر شاخص داشتند و نمادهاي وسپهر، هرمز و فجهان بيشترين اثر كاهنده را بر شاخص كل فرابورس داشتند. در بين نمادهاي پرتراكنش بورس اين روز نماد حكشتي بيشترين تراكنش را داشت و ثشاهد و شستا در رتبه‌هاي بعدي قرار گرفتند. در فرابورس نيز كروميت، فصبا و كمرجان بيشترين تراكنش را داشتند. طي روز يكشنبه ارزش معاملات كل بازار سهام به 8 هزار و 944 ميليارد تومان رسيد. ارزش معاملات اوراق بدهي در بازار ثانويه 381 ميليارد تومان بود كه 4 درصد از ارزش كل معاملات بازار را در اين روز شامل مي‌شود. ارزش معاملات خرد نيز با كاهش 21 درصدي به نسبت روز معاملاتي قبل به رقم 5 هزار و 30 ميليارد تومان رسيد. در معاملات روز اخير نماد كروميت بيشترين ارزش معاملات بازار سهام را به خود اختصاص داد كه ارزش معاملات آن 91 ميليارد تومان بود. پس از كروميت، حكشتي بيشترين ارزش معاملات را داشت و ثشاهد رتبه سوم بيشترين ارزش معاملات را به خود اختصاص داد و پس از آن، دو نماد فولاد و ذوب در رتبه‌هاي بعدي بيشترين ارزش معاملات قرار گرفتند. در حجم معاملات نيز سهام كرمان با تعداد 362 ميليون و 246 هزار و 983 سهم در صدر قرار گرفته است. شستا در رتبه دوم بيشترين حجم معاملات بازار قرار گرفت و رتبه سوم به شفارس تعلق داشت. دو نماد ذوب و خودرو نيز در رتبه‌هاي بعدي بيشترين حجم معاملات بازار قرار داشتند. در معاملات يكشنبه، 61 نماد صف خريد داشتند و 39 نماد با صف فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌هاي خريد با رشد 28 درصدي نسبت به روز كاري قبل به 276 ميليارد تومان افزايش يافت و مجموع ارزش صف‌هاي فروش نيز با كاهش 30 درصدي به 366 ميليارد تومان رسيد.
