ورود «درهم» به مبادلات ايران و روسيه

نايب‌رييس اتاق بازرگاني ايران و روسيه گفت: برخي از شركت‌هاي ايراني با روبل روسي با اين كشور معامله مي‌كنند اما همچنان ارزهاي همچون درهم، دلار و يورو هم در معاملات برقرار هستند، شماري از شركت‌ها هم با رمزارز تجارت مي‌كنند.
كامبيز ميركريمي، نايب‌رييس اتاق بازرگاني ايران و روسيه در گفت‌وگو با خبرنگار ايلنا اين موضوع را تشريح كرد و گفت: روسيه بازار بزرگي است كه سالانه بيشتر از 270 ميليارد دلار كالا وارد مي‌كند، با اين حال تا سال 1397 ارزش صادرات ايران به روسيه در بهترين حالت به 500 ميليون دلار هم نمي‌رسيد و سال 1397 ارزش صادرات ايران به روسيه 272 ميليون دلار شد.
وي افزود: در سال 1398 موافقت‌نامه تجارت آزاد بين ايران و اتحاديه اقتصادي اوراسيا امضا شد؛ روسيه، بلاروس، قزاقستان، قرقيزستان و ارمنستان اعضاي اين اتحاديه را تشكيل مي‌دهند. با امضاي اين توافق‌نامه تعرفه‌هاي گمركي كاهش چشمگيري پيدا كرد و حتي در شماري از كالاها به صفر رسيد.
ميركريمي ادامه داد: در همان سال نخست پس از امضاي اين توافق‌نامه ارزش صادرات ايران به روسيه 62 درصد افزايش يافت و ارزش آن از 472 ميليون دلار بالاتر رفت. در سال 1399 نيز با وجود شيوع كرونا و بسته شدن مرزها ارزش صادرات ايران به روسيه از 500 ميليون دلار بيشتر شد. در سال 1401 نيز ارزش صادرات ايران به روسيه بيش از 700 ميليون دلار شد و پيش‌بيني مي‌شود اين رقم تا پايان امسال به يك ميليارد دلار برسد.
نايب‌رييس اتاق بازرگاني ايران و روسيه اظهار كرد: همچنين پيش‌بيني مي‌شود روند صعودي جريان صادرات ايران به روسيه در سال آينده ادامه داشته باشد و حتي تقويت شود زيرا موافقت‌نامه تجارت آزاد با اوراسيا در دي ماه امضا مي‌شود و با امضاي اين موافقت‌نامه تعرفه‌هاي صادرات و واردات بين ايران و كشورهاي عضو اتحاديه به صفر مي‌رسد، اين امر جهش بزرگي در صادرات كالا را رقم خواهد زد.
وي همچنين خاطرنشان كرد: با اين حال زيرساخت‌هاي تجاري ايران براي اجراي اين جريان افزايشي از صادرات كافي نيست بنابراين جهش حجم صادرات به شكل‌گيري صف كاميون‌هاي ايراني در مرزها انجاميده است.
ميركريمي در ادامه انواع ارزهايي كه در تجارت ايران و روسيه استفاده مي‌شود را شرح داد و گفت: برخي از شركت‌هاي ايراني با روبل روسي با اين كشور معامله مي‌كنند اما ارزهايي همچون درهم، دلار و يورو هم در معاملات برقرار هستند. شماري از شركت‌ها هم با رمزارز تجارت مي‌كنند، با اين حال فرهنگ تجارت با رمزارز هنوز جا نيفتاده و البته رمزارزها هم نوسان زيادي دارند و اين موضوع ريسك معاملات را بالا مي‌برد، بنابراين تعداد شركت‌هايي كه با استفاده از اين ارز معاملات را پيش مي‌برند كم است و اين معاملات صورت رسمي ندارد. 
اين عضو اتاق بازرگاني در ادامه از دونرخي بودن ارز در ايران به عنوان مشكلي جدي در تجارت ياد كرد و گفت: آنچه بيش از هر چيز مي‌تواند توسعه صادرات ايران به روسيه را دچار چالش كند دونرخي بودن ارز در ايران و فاصله قيمت دلار در بازار رسمي و غيررسمي داخل كشور است.
وي اضافه كرد: اين دونرخي بودن سبب شده شركت‌هايي كه در مقياس كلان صادرات مي‌كنند و ارز حاصل از صادرات را در سامانه نيما عرضه مي‌كنند در مقايسه با شركت‌هايي كه با كارت بازرگاني ديگران كار مي‌كنند و ارز خود را در سامانه عرضه نمي‌كنند و در بازار غيررسمي با قيمت بالاتر مي‌فروشند كمتر سود كنند، در نتيجه قدرت رقابت شركت‌هايي كه متعهد به قوانين صادراتي كشور هستند پايين مي‌آيد.
ميركريمي در ادامه يادآور شد: موضوع ديگري كه در چند سال گذشته به تجارت ايران و روسيه جديت بيشتري بخشيد وقوع جنگ بين روسيه و اوكراين بود. پيش از جنگ شركت‌هاي اروپايي و تركيه‌اي حضور پررنگي در بازار روسيه داشتند كه با وقوع جنگ امكان تجارت روسيه با اين كشورها از بين رفته است.
نايب‌رييس اتاق بازرگاني ايران و روسيه تصريح كرد: اكنون فرصتي استثنايي در تجارت با روسيه براي ايران فراهم آمده زيرا دو اتفاق مثبت همزمان رخ داده است، يكي اينكه ايران و اتحاديه اقتصادي اوراسيا توافق‌نامه تجارت آزاد امضا كرده‌اند و اين نخستين‌بار در تاريخ ايران است كه تجارت ايران و اتحاديه اوراسيا با تعرفه صفر انجام مي‌شود و دوم اينكه در پي جنگ اوكراين و روسيه، روس‌ها تامين‌كننده‌هاي اروپايي و امريكايي خود را از دست داده‌اند. از سوي ديگر روابط سران كشورها از جمله سفر اخير رييس‌جمهور ايران به روسيه نيز گوياي ظرفيت‌هاي جالب توجه در تجارت ايران و روسيه است و هميشه پس از سفر سران اتفاقات خوبي مي‌افتد.