نقش بازار سرمايه در رشد اقتصادي

مجيد عشقي، رييس سازمان بورس اوراق بهادار در همايش بين‌المللي بازار سرمايه اسلامي (ICM) با ابزار خرسندي از برگزاري پانزدهمين كنفرانس بازارهاي سرمايه اسلامي با موضوع «توسعه بازارهاي سرمايه اسلامي با هدف همگرايي امت اسلامي»، بيان كرد: هدف از گردهمايي در اين كنفرانس بررسي نقش كليدي و محوري بازارهاي سرمايه در ايجاد يكپارچگي و رشد اقتصادي در جامعه اسلامي است. امروز ديگر از انفعال و گسستگي و وابستگي ناشي از استعمار دوران قرن ۱۹ خبري نيست و ملت‌هاي مسلمان ديگر مجبور به تحمل واگرايي حاصل از سيستم سياسي-جغرافيايي غربي نيستند و كشورهاي مسلمان مي‌توانند در عين حفظ استقلال خود از ظرفيت سترگ امت اسلامي بهره‌مند شوند. وي افزود: نبايد اين نكته را فراموش كرد كه مسلمانان همواره با مفهوم كليدي جماعت و امت آشنا بوده و اين آشنايي با نقش محوري خود، آنها را به تشويق و حمايت از يكديگر مي‌كند. پرداخت زكات به منظور حفظ پايه‌هاي اقتصادي جامعه را مي‌توان يكي از جلوه‌هاي اين روح همبستگي در ميان امت مسلمان دانست. عشقي ادامه داد: جامعه مومنان در كنار اساسي‌ترين اصول اسلام يعني ايمان به خداي يكتا و نبوت رسول اكرم(ص)، بايد به ظرفيت‌ها و داشته‌هاي خود بينديشند و آينده خويش را مهندسي كند؛ در غير اين صورت اين ديگران خواهند بود كه آينده را برايشان مهندسي خواهند كرد. رييس سازمان بورس و اوراق بهادار اظهار كرد: به عقيده من آنچه امروز نياز ماست، همگرايي امت است. در اين صورت است كه مي‌توانيم داشته‌هايمان را روي هم ريخته و آينده‌اي را كه در ذهن داريم بسازيم. نخبگان بازارهاي سرمايه اسلامي نيز از اين قاعده مستثني نيستند و بايد سهم خود را در راه رسيدن به اين آرمان ادا كنند؛ آرمان «همگرايي در امت ».

عشقي خاطرنشان كرد: نبايد از ذهن دور داشت كه بركات همگرايي در امت اسلامي فقط نصيب جامعه اسلامي نخواهد شد؛ چرا كه اين آرمان در نهايت به سوي جامعه بين‌المللي عادلانه‌تر پيش خواهد رفت و اين عدالت از جنبه اقتصادي به معناي جامعه‌اي منصفانه‌تر براي همه نوع بشر خواهد بود.

بازار سرمايه و همگرايي در امت اسلامي

وي با اشاره به هدف برگزاري اين همايش اضافه كرد: اگرچه متفكران مسلمان و متخصصان بازارهاي مالي اسلامي و سياست‌گذاران كشورهاي اسلامي در زمينه رساندن صداي صنعت مالي اسلامي به گوش جهانيان كوشش‌هاي فراواني كرده‌اند و ما هم‌اكنون شاهد جذابيت صكوك اسلامي در سطح بين‌المللي به واسطه ويژگي‌هاي خاص آن هستيم؛ اما از ظرفيت‌هاي بازارهاي سرمايه اسلامي براي ايجاد همگرايي در امت اسلامي آنچنان كه شايسته است، هنوز استفاده نكرده‌ايم.

چهارچوبي براي اوراق صكوك فرامرزي

عشقي گفت: به منظور برآورده كردن اين هدف، انتظار مي‌رود شركت‌كنندگان در اين همايش در ٣ محور اصلي زير به هم‌انديشي و گفت‌وگو بپردازند؛ محور اول، تدارك فضاي نظارتي مشتركي در سطح بازارهاي سرمايه اسلامي مبتني بر اشتراكات فقهي مكاتب و مذاهب مختلف در جهان اسلام است تا بتوان بر آن مبنا چهارچوبي براي اوراق صكوك فرامرزي در سطح كشورهاي اسلامي تعريف كرد كه امت اسلامي بر آن توافق داشته باشند.

سرمايه‌گذاري مسووليت‌پذير و پايدار

وي افزود: محور دوم، سرمايه‌گذاري مسووليت پذير و پايدار است؛ چرا كه صنعت مالي اسلامي و سرمايه‌گذاري پايدار در اين اصل با يكديگر مشترك‌اند كه هر دو بر قاعده نرساندن آسيب و ضرر بر ديگري استوارند؛ اگرچه سرمايه‌گذاري پايدار يا مسووليت پذير هنوز در ابتداي راه است و براي رسيدن به فصل مشترك بين آن و صنعت مالي اسلامي به شكل مشخص و ملموس بايد سعي و تلاش زيادي شود؛ اما پيوند اين دو و ايجاد پرتفوي‌هاي جذاب براي جامعه مسلمان و همچنين غيرمسلمان در سطح جهان به هيچ عنوان دور از دسترس نيست. به ويژه آنكه سازمان آيسكو امسال در ماه جولاي، استانداردهاي افشاي اطلاعات مرتبط با سرمايه‌گذاري پايدار را توسط هيات بين‌المللي استاندارد سرمايه‌گذاري پايدار مورد تاييد قرار داد. عشقي ادامه داد: محور سوم كه نياز به تلاش و فعاليت بهترين متفكران و متخصصان امت اسلامي دارد، حوزه همواره در حال تغيير تكنولوژي است. ما در بازار سرمايه بايد براي پاسخگويي به نيازهاي به‌روز و پيچيده‌تر سرمايه‌گذاران مختلف آماده باشيم. در اين ميان فين‌تك اسلامي با به هم آميختن اصول اخلاق و عدالت از يك سو و تكنولوژي اطلاعات از سوي ديگر، رفته رفته جايگاه خود را باز كرده است. نگاهي به شاخص‌ها در سطح جهان حاكي از اين معناست. مثلاً امكاني كه براي تامين مالي كسب و كارهاي حلال در مالزي با چنين ابزارهايي فراهم شده است.