تعادل|
طي هفته گذشته سه زن به دليل عمل جراحي زيبايي جان خود را از دست دادند. آماري تكان‌دهنده كه نشان از عدم نظارت بر بازار ايجاد شده در اين زمينه دارد. در واقع اين اتفاق‌ها بيشتر نشان مي‌دهد كه ضرب المثل «بكش و خوشگلم كن» طي سال‌هاي گذشته در كشور ما مصداق بيروني فراواني پيدا كرده و آمار نشان مي‌دهند كم نبوده تعداد افرادي كه هنگام عمل‌هاي جراحي زيبايي جان خود را از دست داده‌اند. در واقع برخي از پزشكاني كه هيچ تخصصي در اين باره ندارند فقط براي كسب درآمد بيشتر وارد عرصه‌اي شده‌اند كه نيازمند تخصص بسيار است و در واقع يك اشتباه كوچك مي‌تواند به قيمت جان انساني تمام شود. مساله اينجاست كه علاوه بر افراد داخل كشور هر ساله تعداد زيادي از افراد خارجي يا حتي آنها كه از ايران مهاجرت كرده‌اند براي عمل‌هاي زيبايي به ايران مي‌آيند چرا كه معتقدند هزينه اين عمل‌ها در ايران بسيار پايين‌تر از كشورهاي اروپايي و امريكايي است اما آيا استانداردهاي لازم براي چنين جراحي‌هايي هم به مانند كشورهاي ديگر رعايت مي‌شود. اينكه پزشكان به سوداي سود بيشتر از رشته تخصصي خود فاصله گرفته و تلاش مي‌كنند در زمينه جراحي‌هاي زيبايي فعاليت كنند مي‌تواند دلايل بسياري داشته باشد. شايد يكي از آنها بازار داغ اين جراحي‌ها در داخل كشور باشد اما شايد بتوان به تعرفه‌هاي پزشكي و شرايط بدي كه پزشكان براي امرار معاش خود دارند نيز اشاره كرد. يك جراح عمومي اگر در بيمارستان فعاليت كند تا چه ميزان مي‌تواند هزينه‌هاي زندگي‌اش را تامين كند اگر هم مطب داشته باشد با چند مراجعه‌كننده در ماه مي‌تواند هم هزينه‌هاي مطب را بپردازد و هم معيشت خود را تامين كند به همين خاطر است كه بسياري از اين پزشكان با گذراندن دوره‌هايي كوتاه‌مدت يا حتي بدون گذراندن اين دوره‌ها در صفحه‌هاي مجازي تبليغ مي‌كنند و مردم را به عمل جراحي زيبايي تشويق و با انواع شرايط از جمله تخفيف‌هاي ويژه و انجام خدمات اقساطي آنها را به مطب‌هاي خود مي‌كشانند و ادامه ماجرا هم كه بسيار واضح و روشن است. هر ساله تعداد زيادي شكايت از عمل‌هاي زيبايي كه توسط افراد غير متخصص انجام شده است به نظام پزشكي كشور ارجاع داده مي‌شود. در اين بين افرادي بوده‌اند كه زيبايي چهره خود را به واسطه همين عمل‌ها براي هميشه از دست داده‌اند. افراد ديگري زير همين عمل‌هاي جراحي كه توسط افراد
غير متخصص انجام شده است جان باخته‌اند و تعدادي هم با مشكلات سلامتي تا آخر عمر دست به گريبان شده‌اند. اما سوال اينجاست نقش نظارت بر فعاليت پزشكاني از اين دست به عهده كدام مراجع است و اين نظارت به چه شكلي انجام مي‌شود كه ما همچنان با اخبار مرگ براي افراد جوياي زيبايي در شرايط غير استاندارد و غير تخصصي مواجه مي‌شويم.
خطاي پزشكي در همه جاي دنيا رخ مي‌دهد اما وقتي صحبت از خطاي پزشكي مي‌شود بسياري مي‌گويند اين مساله فقط مختص به ايران نيست و در تمام دنيا رخ مي‌دهد. اما مساله اينجاست كه وقتي پاي عمل جراحي زيبايي به ميان مي‌آيد تخلف‌هاي گسترده‌اي از سوي برخي پزشكان صورت مي‌گيرد. بسياري از كساني كه دست به اين عمل‌ها مي‌زنند در اين باره تخصص لازم را ندارند و تنها به دليل اينكه مي‌توانند جراحي كنند وارد اين وادي شده‌اند تا از دستمزدهاي نجومي آن برخوردار شوند. در اين بين ممكن است كوچك‌ترين اشتباه يك پزشك به مرگ بيماري ختم شود كه تنها به دنبال زيبايي و گرفتن تاييد اطرافيانش تن به اين عمل داده بود و اصلا به مرگ فكر هم نمي‌كرد. در واقع اين انسان‌ها بيش از هر كس ديگري سرشار از زندگي هستند چرا كه مي‌خواهند زندگي تازه‌اي را با شرايط جديدي كه بعد از عمل زيبايي برايشان ايجاد مي‌شود تجربه كنند اما .... جالب است بدانيد آخرين آمار مربوط به پزشكان متخلفي كه بدون تخصص جراحي زيبايي در كشور انجام مي‌دهند در سال 91 بيش از 7 هزار پزشك اعلام شده و از آن تاريخ تاكنون اين آمار به روز رساني نشده است و نظام پزشكي هم در اين زمينه اظهار بي‌اطلاعي مي‌كند.
آماري كه رو به افزايش است
هر ساله تعداد قابل توجهي از افراد براي انجام عمل‌هاي زيبايي اقدام مي‌كنند. در كشور ما اين آمار تا سال‌ها در جهان زبانزد بود و البته الان در كشورهاي ديگر هم اين آمار افزايش چشمگيري داشته است. اما نكته نگران‌كننده حضور افراد غير متخصص در بازاري است كه سود سرشاري دارد اما با جان انسان هم ارتباط مستقيمي داشته و هر اشتباه كوچكي مي‌تواند به قيمت جان يك فرد تمام شود.
هدايت آرمان، پزشك در اين باره به «تعادل» مي‌گويد: متاسفانه هيچ نظارت دقيقي از سوي وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشكي در اين زمينه صورت نمي‌گيرد. در واقع تا شكايتي نباشد سازمان نظام پزشكي ورود نمي‌كند در حالي كه بايد علاج واقعه را قبل از وقوع كرد. اينكه ما تازه بعد از مرگ افراد متوجه قصور پزشكي يا به نوعي كلاهبرداري پزشك نماها شويم بايد با يك نظارت قوي و دقيق مانع از بروز اين اتفاقات باشيم.
او مي‌افزايد: نكته قابل تامل اينجاست كه در مواردي مشاهده شده بيمار براي يك عمل جراحي زيبايي به مركزي مراجعه كرده و قرار است توسط پزشكي تحت عمل جراحي زيبايي قرار گيرد اما آنچه در واقعيت اتفاق مي‌افتد اين است كه يك پزشك فقط مهر زده و جراحي توسط افراد غيرپزشك و تكنسين‌ها انجام شده است.
اين پزشك در ادامه مي‌گويد: طي سال‌هاي گذشته به جاي اينكه جلوي چنين تخلفاتي گرفته شود ما شاهد رشد و افزايش اين مساله بوده‌ايم. فرقي نمي‌كند يك جراح عمومي يا يك جراح قلب هر دو اگر اقدام به عمل زيبايي كنند تخلف كرده‌اند. اين موضوع بايد به صورت ريشه‌اي پيگيري و حل شود. ما نمي‌توانيم در برابر جان انسان‌ها تا اين اندازه بي‌مسووليت باشيم تنها به اين خاطر كه به دنبال سود بيشتر هستيم.
ناظران كجا هستند؟
ايرج خسرونيا، رييس جامعه پزشكان متخصص داخلي نيز درباره بررسي تخلفات به «تعادل» مي‌گويد: بررسي برخي از اين تخلفات برعهده معاونت‌هاي درمان دانشگاه‌هاي علوم پزشكي در سراسر كشور است كه از مراكز مختلف سركشي‌هايي انجام مي‌شود اما فرض كنيد بازرسان وقتي مراجعه مي‌كنند كه غيرپزشك در حال عمل جراحي است و به محض اينكه متوجه حضور بازرسان مي‌شوند، پزشك مربوطه سر جراحي حاضر مي‌شود و وضعيت را تغيير مي‌دهند. او مي‌افزايد: سازمان نظام پزشكي در زمينه تخلف پزشكان و پس از بروز عوارض در اين زمينه مي‌تواند مداخله كند. البته به تازگي معاونت انتظامي سازمان نظام پزشكي به صورت جدي اين موضوع را دنبال مي‌كند تا راهكار قانوني براي مقابله با اين موضوع ايجاد كند.
آيا مجازات‌ها بازدارنده است؟
او درباره تخلف پزشكان و مجازات‌هايي كه از طرف سازمان پزشكي قانوني و سازمان نظام پزشكي انجام مي‌شود، اظهار مي‌دارد: سازمان نظام پزشكي ابتدا توبيخ كتبي مي‌كند و سازمان پزشكي قانوني نيز مي‌تواند فرد متخلف را به دادگاه بفرستد. البته اكنون علاوه بر جريمه نقدي، مجازات حبس نيز وجود دارد. كساني كه اقدامات شان به نقص عضو افراد منجر شده يا در امور درماني دخالت كرده و باعث فوت بيمار مي‌شوند، مجازات حبس دارند. خطاها به دو صورت بازرسي يا شكايت افراد مشخص مي‌شود. وقتي يك بازرس به درمانگاه يا كلينيك مراجعه مي‌كند، امكان دارد برخي مسائل و تخلفات را مشاهده نكند. از طرفي اقدامات خلاف در مكان‌هايي انجام مي‌شود كه تابلو ندارند يا در منازل است. وقتي پزشك كاري را انجام دهد كه متخصص آن نيست، تخلف كرده و بايد مجازات شود.
سوءاستفاده از نيازهاي روحي و رواني مردم
بهناز احمدي، روانشناس نيز در اين رابطه مي‌گويد: متاسفانه هدف قرار دادن افرادي كه از نظر روحي و رواني مستعد يك سري رفتارها هستند براي افراد سودجو هميشه قابل توجه بوده است. در حال حاضر جامعه ما با اينكه مشكلات اقتصادي عديده‌اي دارد و مردم براي تامين معيشت هم با مشكل مواجه‌اند. اما از طرف ديگر بسياري از همين افراد براي به دست آوردن جايگاه اجتماعي بهتر، گرفتن تاييد افراد و بالا رفتن اعتماد به نفس دست به عمل‌هاي جراحي زيبايي مي‌زنند. عمل‌هايي كه هزينه‌هاي بالايي دارند و متاسفانه در حال حاضر بسياري از افراد با گرفتن وام‌هاي كلان اقدام به انجام اين عمل‌ها مي‌كنند.
او مي‌افزايد: چنين استفاده‌هايي از شرايط روحي و رواني مردم هيچگاه مورد تاييد پزشكان متعهد نبوده است اما هستند افرادي كه با سوءاستفاه از جايگاه خود دست به كارهايي مي‌زنند كه گاه در آن جان انسان نيز بازيچه قرار مي‌گيرد. هرچند مردم با مشكلات مختلف اقتصادي مواجه‌اند اما برخي از هر راهي به دنبال كسب درآمد بيشتر هستند كه يكي از اين راه‌ها، انجام اقدامات پزشكي يا دخالت در امور درماني است. به‌طور كلي فعاليت‌هايي كه افراد مختلف از آن براي كسب درآمد استفاده مي‌كنند، به نياز جامعه بستگي دارد. فرض كنيد نياز يك جامعه به دلايل مختلف، مباحث مربوط به زيبايي باشد. افراد سودجو از همين نقطه وارد شده و به شيوه‌هاي مختلفي به موضوع جراحي‌هاي زيبايي يا تزريق ژل و بوتاكس وارد مي‌شوند.
اينكه چرا نظارت دقيقي در زمينه اعمال جراحي زيبايي وجود ندارد را بايد از معاونت درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي بپرسيم اما اينكه چرا حتي برخي پزشكان به اقداماتي همچون در اختيار گذاشتن مهر خود براي انجام اعمال جراحي زيبايي از سوي افراد ديگر روي مي‌آورند به تعرفه‌هاي نامناسب بر مي‌گردد.
البته جدا از اين مسائل، بايد به سلامت روان جامعه توجه كرد و اينكه اصولا چرا افراد به سمت جراحي‌هاي زيبايي مي‌روند، در حالي كه ممكن است متخصص مربوطه به او بگويد به انجام جراحي زيبايي نيازي ندارد.
