گروه جهان
اخبار و داستانهای اقتصادی از چین ادامه دارد. دومین اقتصاد جهان حالا در سراشیبی افتاده است، دست به هر کاری میزند تا از سرعت سقوط کم کند. بحران با سقوط بورس چین آغاز شد و پس از آن بانک مرکزی چین تصمیم گرفت با کم کردن ارزش یوآن برای مقابله با این بحران دست به کاری زده باشد. اما بحران حالا با خروج سرمایه از این کشور مواجه است، چنانکه بانک تسویه حسابهای بینالمللی (بیایاس) با انتشار گزارش خروج 109میلیارد دلار سرمایه از چین شوک دیگری به بازار این کشور وارد کرد. حالا اعضای حزب کمونیست در تازهترین اقدام قصد دارند با اصلاح شرکتهای دولتی ساختار اقتصاد را تغییر دهند.
به گزارش رویترز، میزان تولید و سرمایهگذاری در ماه آگوست در چین کمتر از پیشبینیها بود که نشانه تازهیی از سیر نزولی در دومین اقتصاد بزرگ جهان تعبیر شده است. دولت چین از ماه نوامبر پنج بار از نرخ بهره کاسته و تدابیر دیگری اتخاذ کرده تا باعث تسهیل اعطای وام و رونق اقتصادی شود. تولید کارخانهها 6.1درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافت که کمتر از رقم پیشبینی شده 6.4درصد بود. میزان رشد در سرمایهگذاری داراییهای ثابت که عمدتا در زمینه املاک بود به 10.9درصد رسید که پایینترین حد در ۱۵سال گذشته است. شواهد فزاینده از سیر نزولی در این نیروگاه مهم اقتصادی جهان باعث افت جدی در سرمایهگذاری در بازارهای بورس شده است.
سایر نشانهها از ضعیف شدن اقتصاد چین را میتوان در افت میزان فروش اتومبیل و کاهش واردات و افزایش تورم دید. تولیدکنندگان چینی با سرعتی بیش از هر زمان در 6سال اخیر از بهای کالاها کاستهاند که در پی افت قیمت کالاهای اساسی میآید.
حالا پس از یک ماه آشفتگی در بازارهای بورس و کالا، گزارش سه ماهه بانک تسویه حسابهای بینالمللی (بیایاس) مستقر در سوییس، نشان داده که آشفتگیها برای اقتصاد میتواند عمیقتر از قبل شود.
«کلودیو بوریو» رییس دپارتمان پولی و اقتصادی بیایاس، گفت: «سقوط شاخصها در بازار بورس چین را باید بخشی از یک واکنش گسترده به عدم توازنهای مالی رو به افزایش شدید موجود دانست. ما این آشفتگیها را تکانهای مجزا و منفرد نمیدانیم، بلکه این آشفتگی حاصل آزاد شدن فشاری است که بهتدریج طی سالها روی هم انباشته شده بود.»
در خلاصهیی از گزارش مفصل بانک تسویه بینالمللی آمده است: «سرمایهگذاران به نحو فزایندهیی روی رشد شکنندگی در اقتصادهای نوظهور بهخصوص چین تمرکز کردهاند و در ارزیابیهای خود از چشمانداز رشد اقتصاد جهانی تجدیدنظر کردهاند. این اقدام نگرانیهای سرمایهگذاران درمورد چشمانداز رشد در چین و بازارهای نوظهور بهصورت کلی و درنهایت اقتصاد جهانی را افزایش داده است.»
نجات از طریق خصوصیسازی
حالا دولتمردان چینی میخواهند با ارائه سهام شرکتهای دولتی به سرمایهگذاران خصوصی قدم جدیدی در راه حرکت به سمت سیستم اقتصادی متکی به بازار بر دارند. اصلاحات شرکتهای بزرگ دولتی و ترکیب آن با مالکیت خصوصی برنامهیی است که میتواند تا سال2020 نتایج قاطعی برای اقتصاد در حال سقوط چین داشته باشد.
کمیته مرکزی حزب کمونیست، شورای دولت و کابینه چین، به همراه هم جزوه راهنمای اصلاحات شرکتهای دولتی را منتشر کردهاند که شامل برنامه منظم کردن و تجمیع شرکتهای دولتی است. با این حال، خبرگزاری دولتی شینهوا که خبر این اصلاحات را برای نخستینبار منتشر کرده، به جزییات اینکه چه شرکتهایی ادغام خواهند شد، اشارهیی نکرده است. جزوه راهنمای اصلاحات شرکتهای دولتی، اعلام کرده که هیچ شرکتی را مجبور به این اصلاحات نخواهد کرد همچنین هیچ جدول زمانی برای این اصلاحات معین نخواهد کرد بلکه صبر میکند تا موقع اصلاحات و ادغام شرکتها، خود فرا برسد. شرکتهای دولتی اجازه خواهند داشت که سرمایهگذاران مختلفی داشته باشند تا این امر به آنها کمک کند از گوناگونی در مالکیت سهام برخوردار باشند و بیشتر شرکتهای دولتی ترغیب خواهند شد که اصلاحات ساختاری انجام بدهند تا بتوانند راه وارد شده به شرکتهای فهرست شده در بازار بورس را طی کنند.
به عقیده «ژو هونگشای» مدیر مرکز تحقیقات در دپارتمان مرکزی تغییرات بینالمللی جهانی در پکن «این اصلاحات برای بالا بردن توان اقتصاد در زمینه رشد اقتصاد و ایجاد یک رشد پایدار لازم است. این خصوصیسازی جزئی میتواند در سیستم دولتی با ایجاد انگیزه جهت ایجاد خود اصلاحگری مفید باشد.»
دولت چین در حال حاضر مدیریت 111شرکت را تحت عنوان داراییهای تحت نظارت و کمیسیونهای دولتی در دست دارد. این درحالی است که دولتهای محلی در استانهای چین 25هزار شرکت دولتی را با چیزی حدود 7.5میلیون کارمند اداره میکنند.
تازهترین بررسی یک گزارش دولتی مشخص کرده است شرکتهای خصوصی برخلاف شرکتهای دولتی که به یارانه و کمکهای دولتی متکی هستند کارایی و نوآوری بیشتری از خود نشان میدهند. از این رو چینیها بهدنبال آن هستند تا تعداد زیادی از شرکتهای زیرساختی را از این طریق به سمت نوآوری و رقابتهای بینالمللی سوق دهند.