راه خانه از بورس می‌گذرد
بزرگ‌ترین صندوق زمین و ساختمان به‌نام «آویشن» درحالی تشکیل می‌شود که به‌نظر می‌رسد به‌طور کلی برنامه‌ریزی‌های اخیر وزارت راه‌وشهرسازی دررابطه با هدایت پس‌انداز خرد مردم با هدف تامین مسکن موردنیاز کشور، بیشتر در حوزه‌های مرتبط با بورس پیش می‌رود و تمایل این وزارتخانه، افزایش دادن فعالیت در بورس است. به این شکل که غیر از افتتاح صندوق‌های زمین و ساختمان و شروع پذیره‌نویسی آنها که تمرکز آن بر فعالیت مردم در بازار بورس است، متقاضیان برای دریافت وام 35میلیونی مسکن هم باید در بازار بورس به خرید اوراق حق‌تقدم اقدام کنند. به گفته یکی از کارمندان بانک مسکن، معمولا برای هر 10میلیون تومان وام مسکن، خرید 20سهم لازم است که اگر میانگین قیمت هر سهم در بازار بورس حدود 100 هزار تومان باشد، متقاضی برای دریافت 35میلیون تومان وام مسکن باید حدود 7میلیون تومان اوراق حق‌تقدم از بازار بورس خریداری کند و اگر قرار باشد 10میلیون وام تعمیرات (جعاله) را هم روی وام خرید بگیرد، باید حدود 2میلیون تومان اوراق حق‌تقدم هم برای دریافت این مبلغ بپردازد و درواقع جمعا حدود 9میلیون تومان اوراق از بورس خریداری می‌کند.
حالا اینکه چه موضوعی باعث می‌شود تمرکز وزارت راه‌وشهرسازی به این شکل از بانک‌ها به سمت بورس منتقل شود را احتمالا بتوان متاثر از حضور حسین عبده‌تبریزی به‌عنوان مشاور مدیریت و تامین مالی وزیر راه‌وشهرسازی دانست. او که سمت دبیرکلی بورس اوراق بهادار تهران را در سابقه خود دارد، شاید بهترین راه مفید بودن سرمایه و پس‌انداز خرد مردم را، هدایت آنها به سمت فعالیت در بازار بورس می‌داند. البته می‌توان از جهتی دیگر هم به موضوع نگاه کرد. تمایل به تغییر حوزه فعالیت‌ها از بانک به بازار بورس احتمالا به ناتوانی بانک‌ها در تسهیلات‌دهی کافی هم بستگی دارد و احتمالا همین عامل باعث شده تا وزارت راه‌وشهرسازی نیاز به فردی مانند حسین عبده‌تبریزی، برای ایجاد راهکارها و برنامه‌هایی تازه که اجرای آنها به بانک‌ها وابسته نباشد را بیش از پیش حس کند.
در همین زمینه، خبر روز گذشته مبنی بر برگزاری مجمع صندوق زمین و ساختمان با حضور مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن را هم می‌توان از مصادیق این مشی جدید وزارت راه‌وشهرسازی دانست. این صندوق با نام آویشن درواقع به‌عنوان بزرگ‌ترین صندوق زمین و ساختمان و نخستین صندوقی است که عرضه اولیه واحدهای سرمایه‌گذاری آن و سپس معاملات ثانویه اوراق آن در تالار معاملات بورس انجام می‌شود. به گزارش مهر، سیدمحمد پژمان در مجمع صندوق زمین و ساختمان آویشن با اعلام حمایت وزارت راه‌وشهرسازی از تشکیل صندوق‌های زمین و ساختمان، گفت: ایجاد این صندوق‌ها در اجرای قوانین و مقررات قانونی مورد عمل وزارتخانه و سیاست‌های دولت برای افزایش کیفیت ساختمان‌های احداثی بسیار موثر است. همچنین اظهارات روز گذشته پژمان هم می‌تواند مهر تاییدی بر این فرضیه باشد که برنامه‌های اخیر وزارت راه‌وشهرسازی در راستای افزایش فعالیت در بازار بورس شکل گرفته است.
وی بااشاره به اینکه راه‌اندازی این صندوق‌ها به اتمام به‌موقع پروژه‌های ساختمانی و استفاده از ظرفیت‌های بورس برای تجهیز پس‌اندازهای خرد مردم و هدایت آنها برای تامین مسکن مورد نیاز کشور کمک می‌کند، گفت: سرمایه‌گذاران و خریداران اوراق صندوق نیز از مزیت امنیت و انضباط و قاعده‌مندی مالی و فنی این صندوق‌ها بهره‌مند خواهند شد، ضمن آنکه این میزان از شفافیت و برنامه محوری در اجرای پروژه‌های ساختمانی برای نخستین‌بار در کشور و از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان تجربه می‌شود. مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن در سخنان خود تاکید کرد: راه‌اندازی صندوق‌های زمین و ساختمان در اجرای بند یک ماده 14 قانون ساماندهی حمایت از تولید و عرضه مسکن و درراستای تاکید دولت و سیاست‌های وزارت راه‌وشهرسازی برای استفاده از روش‌های نوین تامین مالی پروژه‌های ساختمانی است.
لازم به ذکر است که صندوق‌های زمین و ساختمان، برای پروژه ساختمانی معین، با کسب مجوز تاسیس و فعالیت از سازمان بورس تشکیل می‌شوند. در این سازوکار مستندات مالکیتی و پروانه ساختمانی پروژه و سوابق ملک و ظرفیت‌های آن مورد رسیدگی قرار گرفته و سپس طرح توجیه اقتصادی مناسب براساس طراحی و مفاهیم فنی پروژه، تهیه و به سازمان بورس ارایه می‌شود. سازمان بورس با رسیدگی به اسناد، سوابق و توجیه‌پذیری فنی، مالی و اقتصادی پروژه و احراز آن، با تشکیل صندوق موافقت کرده و موافقت اصولی صادره را به موسسان ابلاغ می‌کند. پس از ابلاغ موافقت اصولی و تقدیم اطلاعات تفصیلی و تکمیلی، موسسان مجوز تشکیل و ثبت صندوق را دریافت می‌دارند. سپس اسناد مالکیت پروژه به‌نام صندوق انتقال یافته و با تمهید مقدمات و تشریفات قانونی مقرر و اخذ مجوز نهایی بورس، اوراق صندوق برای پذیره‌نویسی عموم، از طریق بورس عرضه می‌شود.
