رویترز در گزارشی نوشت: در پی امضای توافق هستهیی میان ایران و 6قدرت بزرگ جهان که فرصتهای قابلتوجهی را برای شرکتهایی مانند بوئینگ و ایرباس ایجاد میکند فروش هواپیما به ایران آماده اوج گرفتن است.
این توافق لغو همه تحریمهای بازرگانی اقتصادی ازجمله تحریمهای مربوط به فروش هواپیماهای مسافری را در پی خواهد داشت و به شرکتهای امریکایی برای گسترش فعالیت در ایران فرصت میدهد به این ترتیب شرکتهای امریکایی مانند بوئینگ با دریافت مجوز ازسوی دولت امریکا اجازه خواهند داشت به فروش یا لیزینگ هواپیماهای مسافری به ایران بپردازند. براساس این گزارش، اگرچه نیز این توافق همچنان باید ازسوی کنگره امریکا تایید شود و بعید است پیش از سپتامبر در سنا به رای گذاشته شود، با این همه باراک اوباما رییسجمهور امریکا وعده داده هرگونه رای مخالفی را وتو خواهد کرد.
بوئینگ اعلام کرده است: برای فروش هواپیما به ایران که طبق گزارش موسسه انگلیسی آسانت فلایت گلوبال متوسط عمر ناوگان هواپیمایی آن 23سال است، بازاری برای خود میبیند. مقامات صنعت هواپیمایی ایران و غرب برآورد میکنند که ایران ظرف یک دهه آینده به 400فروند هوایپمای جدید به ارزش 20میلیارد دلار نیاز خواهد داشت که نشان میدهد برای هر دو شرکت ایرباس و بوئینگ که مدتها منتظر فروش هواپیماهای جدید به ایران بودهاند فرصت تجاری مناسبی وجود خواهد داشت.
با این همه بوئینگ و ایرباس خاطرنشان کردند که محدودیتهای تجاری بلافاصله برچیده نخواهد شد.
تیم نیل سخنگوی بوئینگ بااشاره به اینکه این شرکت منتظر دستورالعمل از جانب دولت درباره فروش هواپیما به ایران است، اظهار کرد که این هواپیماساز تا زمان اقدام کنگره همچنان منتظر خواهد ماند.
به گزارش ایسنا، ایرباس هم در این باره اظهار احتیاط کرد و سخنگوی این شرکت به رویترز گفت: توافق میان ایران و کشورهای گروه 1+5 هنوز رسمی و اجرا نشده است و به محض اینکه عملی شود، این شرکت به ارزیابی فرصتهای تجاری در چارچوب توافق مذکور خواهد پرداخت.
به گفته منابع صنعتی، بهنظر میرسد بوئینگ در نخستین موج از فروش هواپیما در موقعیت بهتری از ایرباس قرار دارد که تا حدودی بهدلیل مواضع سختگیرانهتر دولت فرانسه در مذاکرات هستهیی با ایران است. دولت فرانسه 11درصد سهم در هواپیماسازی اروپایی ایرباس دارد.
عباس آخوندی، وزیر راهوشهرسازی ایران ماه گذشته به فرانسه هشدار داد اگر مواضعش را در قبال تهران تغییر ندهد، در خطر از دست دادن بازار هواپیمایی به ارزش 80میلیارد دلار خواهد بود.
فرهاد پرورش، مدیرعامل ایران ایر هم سال گذشته به رویترز گفته بود ایران ترجیح میدهد به تامینکنندگانی اولویت دهد که در زمان تسهیل تحریمها در سال2014، با این کشور همکاری کردند.
بوئینگ در اکتبر گذشته در نخستین قراردادش با ایران از سال1979، به شرکت ایران ایر راهنما، نقشه، چارتهای ناوبری و دیتا فروخت.
ازسوی دیگر تحلیلگران پیشبینی میکنند انتظار طولانی برای فروش هواپیماهای جدید ایرباس و بوئینگ به معنای رونق بازار فروش هواپیماهای دستدوم و لیزینگ خواهد بود.