سیاست‌های ارزی دولت عامل مهار یا رشد بورس؟
در یک هفته گذشته بحث آزادسازی منابع بلوکه شده بار دیگر ایران را به توافق برجام نزدیک کرده و تحلیلگران بررسی کرده‌اند که در کنار آن سیاست‌های ارزی دولت عامل مهار یا رشد بورس می‌شود.در روزهای اخیر با بحث آزادسازی واقعی ۶ میلیارد دلار پول بلوکه شده ایران بار دیگر تحلیل‌های بورسی را به سمت تاثیر توافق برجام روی وضعیت شاخص بورس برده است.
هرچند برخی کارشناسان اقتصادی معتقدند که رشد بورس ایران تحت تاثیر افزایش قیمت دلار است، اما این تحلیل کلی بوده و در کوتاه‌مدت و بلندمدت اثرات متفاوتی بر بورس دارد و از طرف دیگر روی نمادهای دلاری و ریالی اثر متفاوتی دارد.به گفته رضا روحی نمی‌توان نسبت به توافق جامع بین ایران و امریکا خوشبین بود، در شرایط کنونی در بهترین حالت می‌توان تصور کرد که یک توافق موقت بین ایران و امریکا اتفاق بیفتد به همین دلیل احتمالا ارز بیشتری در بازار تزریق و قیمت‌ها هم کمی تعدیل می‌شود، اما دوباره روند صعودی پیدا خواهند کرد یک کارشناس بازار سرمایه ضمن تاکید بر اینکه نمی‌توان نسبت به توافق جامع بین ایران و امریکا خوشبین بود، گفت: در شرایط کنونی در بهترین حالت می‌توان تصور کرد که یک توافقنامه موقت بین ایران و امریکا منعقد شود.
جواد روحی با بیان اینکه توافق موقت می‌تواند برای مدت کوتاهی نوسانات بازار ارز را کم کند، افزود: در واقع دولت از طریق یک توافق موقت می‌تواند به درآمد ارزی بیشتری برسد و این موضوع از دو مسیر آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده و همچنین افزایش صادرات اتفاق می‌افتاد به همین دلیل ارز بیشتری در بازار تزریق می‌شود و قیمت ارز هم کمی تعدیل می‌شود.
او افزود: در این حالت شرکت‌های صادراتی حاضر در بورس به دلیل اینکه درآمد ارزی آنها کمتر می‌شود بازدهی کمتری ابتدا ثبت خواهند کرد اما بعد از آن با افزایش صادرات می‌توانند کاهش قیمت ارز را جبران کنند. روحی درباره شرکت‌های ریالی حاضر در بورس به بازار گفت: شرکت‌های ریالی به دلیل اینکه بعد از توافق می‌توانند مواد اولیه را با قیمت پایین‌تر دریافت کنند حاشیه سود بیشتری خواهند داشت از این رو انتظار می‌رود که بازدهی بیشتری در بورس ثبت کنند.
در هفته‌های اخیر خبرهای سیاسی و رشد بازارهای جهانی تا حدودی فضای متفاوتی در بازار ایجاد کرده است هرچند به نظر کم حجمی معاملات و شاید ترس از تعطیلات پیش رو بازهم کار بازار را خراب کرد و مانع از رشد شاخص بورس شد و البته اصلاح عمیقی هم اتفاق نیفتاده است در معاملات روز آخر هفته گذشته ترس نصف و نیمه از ریزش دلار در بازار وجود داشت و هرچند بعدش بازار ارز خنثی شد و یک جو نسبتا خوب خوشبینی و کاهش ریسک شکل گرفت. در واقع خبرهای سیاسی و رشد بازارهای جهانی تا حدودی فضای متفاوتی در بازار ایجاد کرده است هرچند به نظر کم حجمی معاملات و شاید ترس از تعطیلات پیش رو بازهم کار بازار را خراب کرد.
تاثیرگذاری توافق بر بازار سرمایه
البته نباید فراموش کرد که رفتار دولت در مواجهه با جریان خودرو و برخی صنایع دیگر به خوبی نشان‌دهنده این است که اولویت تورم و کاهش آن بیش از هر چیز دیگر اهمیت دارد و این یک زنگ هشدار بزرگ و قوی برای بازارهاست.
امسال مهر ماه متفاوتی از هر نظر دلاری، سیاسی و عملکردی شرکت‌ها برای بازار وجود خواهد داشت. برخی کارشناسان پیش از این تاکید داشتند که افزایش نرخ ارز به عنوان یک محرک در نیمه دوم سال شاید بتوان امیدوار بود اما باید توجه داشت که سرکوب کردن نرخ ارز یکی از مهم‌ترین ابزارهای دولت برای مهار تورم است. حمید میرمعینی معتقد است که رشد شاخص بورس تابع حاشیه سود شرکت‌هاست و زمانی که توافق برجام حاصل شود و تامین مواد اولیه و صادرات تسهیل شود، به‌طور قطع بورس به صورت طبیعی رشد خواهد کرد یک کارشناس بازار سرمایه درباره تاثیرگذاری توافق بر بازار سرمایه گفت: به نظر می‌رسد توافق و ثبات نرخ ارز و همچنین آزادسازی منابع ارزی بتواند حداقل بخش‌های ریالی بازار را نظیر گروه خودرو و بانک را کمی تحریک کند.
حمید میرمعینی با بیان اینکه توافق برجام نمی‌تواند منجر به کاهش قابل توجه قیمت ارز در کشور شود، تصریح کرد: با این حال اثر روانی توافق برجام می‌تواند روی قیمت ارز و سایر بازارها تاثیر بگذارد، به همین دلیل پیش‌بینی می‌شود که در کوتاه‌مدت با نوسانات ارزی جلوی رشد بازار گرفته شود و بعد روند صعودی بورس آغاز شود. او افزود: رشد شاخص بورس تابع حاشیه سود شرکت‌هاست و زمانی که توافق برجام حاصل شود و تامین مواد اولیه و صادرات تسهیل شود، به‌طور قطع بورس به صورت طبیعی رشد خواهد کرد، اما در سال‌های گذشته بورس بیشتر تحت تأثیر تورم و ارزش جایگزینی رشد داشته است.
وظیفه سازمان بورس هدایت نقدینگی
باید توجه داشت که دولت با تمام توان سعی در ایجاد ثبات در اقتصاد گرفته و به نظر نمی‌رسد که تحولات اقتصادی جدی در این دوره مشخص شود. وظیفه خطیر سازمان بورس است که با ایجاد برخی اصلاحات و اتفاقات مسیر جریان پول را تغییر داده و جریان را به بازار هدایت کند چرا که وقتی دلار طبیعی یا مصنوعی با ثبات باشد فقط جریان پول به عنوان یک عامل موثر می‌تواند در بازار اثرگذار باشد.
در یک ماه اخیر موضوع نقدینگی و هدایت آن مورد توجه دولت و بانک مرکزی قرار داشته است و در گزارش‌های اخیر اعلام شده روند آن نزولی شده و حتی پایه پولی هم کاهش پیدا کرده که تحت تاثیر کنترل سیستم بانکی کشور بوده است.با این حال نقدینگی‌های سرگردان موجود در جامعه هم وارد بورس نشده و بازارهای موازی هم به دلیل اینکه با رکود مواجه بوده‌اند هم از این نقدینگی بهره‌مند نشده‌اند.
دولت در ماه‌های اخیر با افزایش نرخ بهره بانکی تلاش کرده نقدینگی را در بانک‌ها فریز کند و مانع از ورود آن به بازار ارز شود و همین مساله به ثبات نرخ ارز کمک کرده است. حالا اگر توافق برجام رخ دهد نوسانات کمتری احتمالا در بازار ارز بروز می‌کند و پیرو آن ترکش‌های کمتری هم به نمادهای صادراتی بورس وارد می‌شود، به همین دلیل بورس می‌تواند در آینده صعودی شود.
