رقابت پذیر شدن نرخ خوراک پتروشیمی‌ها در فرمول جدید

در فرمول جدید قرار بر این است که نرخ خوراک گاز تحویلی به پتروشیمی‌ها بین 60 تا 100 درصد نرخ گاز صادراتی تغییر کند و معیار اصلی نیز فرمول مصوب سال 1394 و میانگین قیمت هاب‌های جهانی و فروش داخلی گاز طبیعی است که از 60 درصد نرخ گاز صادراتی ایران بیشتر نخواهد شد و از طرف دیگر نیز از میزان قیمت گاز صادراتی نیز بیشتر نخواهد شد و با این فرمول جدید و نرخ تسعیر جدید علاوه بر حفظ رقابت‌پذیری صنایع کشور، چشم‌انداز روشنی نیز در اختیار سرمایه‌گذاران قرار خواهد گرفت.

نادیا فلاحی، کارشناس حوزه انرژی در گفت‌وگو با خبرنگار «تعادل»، درباره نرخ گاز تحویلی به صنعت، گفت: در واقع نرخ خوراک گاز پتروشیمی‌ها با نرخ گازی که به صنایع می‌دهیم تفاوت دارد و دو محتوای جدا از هم هستند. به این معنا که گاز در صنعت ما به دو شکل مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ شکل اول خوراک گاز یا همان زنجیره پتروشیمی‌های خوراک گازی است که شامل «متانول» و «اوره» می‌شود.

وی ادامه داد: بحث دوم سوخت صنایع است که نرخ‌های آن پایین‌تر از نرخ خوراک پتروشیمی‌ها است. چون سوخت صنعت یکی از مزیت‌های رقابتی ما است و نرخ صنعت خیلی پایین‌تر است و میزان گازی که صنعت پتروشیمی دریافت می‌کند، 50 درصد آن از محل سوخت و 50 درصد دیگر از محل نرخ خوراک است و این دو نصف سوخت خوراک را می‌گیرند؛ بنابراین نرخ خوراک گاز پتروشیمی‌ها، نرخ گاز صنعت ما نیست. 

وی ادامه داد: نرخ گاز صنعت، بالغ بر 10 سنت، معادل پایین‌ترین قیمت هاب گازی دنیا که هاب گازی امریکا است؛ نکته بسیار مهم‌تر این است که هاب گازی امریکا 3 آپشن دیگر هم دارد که بعد از خرید گاز، اعمال می‌شود یعنی هاب گازی امریکا که 10 یا 11 سنت است، ابتدا برای خرید عمده گاز است و ثانیا علاوه بر هزینه حمل و نقل، مالیات و عوارض استفاده از گاز هم به آن اضافه می‌شود که برآورد دقیقی از آن نداریم اما با احتساب عوارض و مالیات و هزینه حمل و نقل، حدودا 17 الی 16 سنت است یعنی همان میزانی که قیمت خوراک را می‌دهیم با این تفاوت که نرخ خوراک و سوخت در امریکا هیچ تفاوتی با هم ندارد اما در ایران سوخت بسیار ارزان‌تر از خوراک است و اگر بخواهیم به صورت میانگین حساب کنیم، با توجه به اینکه صنایع سیمانی ما 10 درصد و صنایع فولادی ما 40 درصد ضریب می‌خورد، زیر 50 درصد نرخ خوراک است. 

نادیا فلاحی تصریح کرد: با این اوصاف، قیمت ما «رقابت پذیری» است. در ترکیه گاز را 45 تا 50 سنت خرید و فروش می‌کنند اما ما گاز صنایع مان را 10 سنت می‌فروشیم؛ همچنین گاز منطقه‌ای ما هم حدودا 35 سنت است و پایین‌ترین میزان قراردادمان را می‌نویسیم و قرار داد گازی ما با عراق 33 سنت است و در واقع برای گاز 70 درصد تخفیف داده می‌شود و قیمت گازی که به پتروشیمی‌های متانولی و اوره‌ای هم به همین شکل است؛ صنعت پتروشیمی ما تقریبا 50 الی 55 درصد یارانه یا تخفیف گازی می‌گیرد، آیا 50 درصد اعمال تخفیف روی نرخ خوراک هاب منطقه‌ای ما، خلاف رقابت‌پذیری است؟ به هیچ عنوان اینگونه نیست. 

وی گفت: بحث اصلی این است که طبق قانون هدفمند سازی یارانه‌ها، باید قیمت گاز به 65 درصد قیمت صادراتی می‌رسید و در صنعت نه تنها باید نرخ خوراک با نرخ سوخت برابر می‌شد، بلکه باید به 65 الی 66 درصد قیمت صادراتی می‌رسید اما اینگونه نشد.