همکاری در زمینه پالایشگاهی با کشورهای متقاضی نفت همواره یکی از سیاست‌های مورد توجه کشورهای نفتی بوده است. با استفاده از این روش تلاش می‌شود بازار ثابتی برای نفت به دست‌آید. این روش تاکنون در کشور ما مورد توجه جدی قرار نگرفته است.
به گزارش خبرنگار «تعادل»، شاید این سوال پیش بیاید که ایران از نظر مالی دچار مشکلات جدی است و چگونه سرمایه‌گذاری انجام داده است. در پاسخ به این سوال باید گفت که ایران به جای سرمایه‌گذاری نقدی، از طریق صادرات خدمات فنی و مهندسی به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های انرژی کشورهای هدف اقدام می‌کند.
دولت سیزدهم در مهم‌ترین اقدام خود در حوزه انرژی، اقدام به بازسازی پالایشگاه‌های نیمه‌فعال و با ظرفیت بسیار پایین‌تر از ظرفیت اسمی خود کرده است و از طریق صادرات خدمات فنی و مهندسی علاوه بر بازسازی پالایشگاه کشور هدف، خوراک ورودی پالایشگاه را نیز منطبق بر نفت خام ایران تأمین خواهد کرد.
بدین‌ترتیب علاوه بر صادرات خدمات فنی ومهندسی دانش‌بنیان، زمینه صادرات نفت خام کشورمان و تبدیل آن به فرآورده‌های نفتی از طریق پالایشگاه‌های فراسرزمینی فراهم می‌شود. نظرات افشین غلامعلی پور
را به عنوان یک کارشناس حوزه انرژی درباره سیاست سهامداری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی در ادامه می‌خوانید.
غلامعلی پور با اشاره به این موضوع که اظهارنظر در مورد میزان دقیق افزایش صادرات نفت خام و میعانات گازی کشور ناشی از اعمال سیاست‌هایی مانند سهامداری پالایشگاه‌های فراسرزمینی سخت است، در گفت‌وگو با خبرنگار «تعادل»، تصریح کرد: قطعاً این اقدامات بر افزایش فروش ما در شرایط تحریمی تأثیرگذار بوده است. به‌طوری که صادرات نفت سبک و میعانات گازی به ونزوئلا در راستای ترکیب با نفت سنگین این کشور و استفاده از آن در پالایشگاه‌های ونزوئلا را تجربه کرده‌ایم.
وی در ادامه گفت: بحثی که در بازارهای بین‌المللی انرژی مطرح است و کشورهای مختلف روی آن کار می‌کنند، موضوع بازارسازی برای نفت خام است. این امر را می‌توان از طرق مختلف پیگیری کرد که یکی از این روش‌ها سهامداری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی است. به‌طور مثال، کشور عربستان اقدام به ساخت یا خرید سهام چند پالایشگاه نفت خام در کشورهای چین و امریکا کرده است.
این کارشناس انرژی ادامه داد: در حال حاضر در کوتاه‌مدت و میان مدت امکان استفاده از تمام نفت خام تولیدی در داخل کشور فراهم نیست. بنابراین سهامداری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی سیاست درستی در حوزه بازارسازی برای نفت خام کشور به شمار می‌رود که باید با قدرت و حجم بیشتری در دستور کار قرار بگیرد.
غلامعلی پور گفت: البته خوب است به این نکته اشاره شود که خوشبختانه ما توانستیم در شرایط تحریمی به لحاظ بومی‌سازی تجهیزات پالایشگاهی پیشرفت‌های خوب و قابل توجهی داشته باشیم و همین امر کمک شایانی به عملی شدن سیاست سهامداری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی در کشورهای منطقه امریکای لاتین کرد.
به گفته وی، مدل فعلی سهامداری ما در پالایشگاه‌های فراسرزمینی مبتنی بر ارتقای پالایشگاه‌های نیمه فعال یا فعال‌سازی پالایشگاه‌های متوقف شده است که کاملاً بر صدور خدمات فنی و مهندسی تکیه دارد.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه کشورهای حوزه امریکای جنوبی همسویی سیاسی خوبی با ما دارند، سهامداری در پالایشگاه‌های آنها می‌تواند مزیت‌های قابل توجهی برایمان داشته باشد. در این همکاری از یک طرف نیاز این کشورها به فرآورده‌های نفتی رفع می‌شود و در طرف مقابل، ما نفت خام خود را صادر کرده و در واقع بازار تضمینی برای آن ایجاد می‌کنیم. غلامعلی پور در خصوص همکاری با کشورهای امریکای جنوبی در حوزه پتروشیمی گفت: ورود ما به حوزه پتروشیمی در کشورهای دیگر باید همراستا با راهبردها و سیاست‌هایمان مبنی بر توسعه زنجیره ارزش نفت و گاز باشد. حضور در بازارهای پتروشیمی هوشمندی بالایی می‌طلبد و باید با درک این موضوع به همکاری با دیگر کشورها پرداخت.
این کارشناس انرژی گفت: در حقیقت همکاری‌های ما در حوزه پتروشیمی با کشورهای امریکای جنوبی باید در چارچوب استراتژی صادراتی خودمان باشد چرا که توسعه غیرهوشمندانه هر واحد پتروشیمی در دنیا می‌تواند به بازار صادراتی ما ضربه بزند.
