درسهای زلزله ترکیه برای تهران و تبریز
مدیر بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با تاکید بر اینکه گسل آناتولی مسبب زلزله ترکیه سالها در سکون لرزهای قرار داشته و همین وضعیت نیز بر روی گسلهای فعال کشور چون شمال تبریز و شمال تهران، نیاوران و مشا حاکم است، گفت: سکون لرزهای روی گسلهای کشور نباید ما را بفریبد و باید از زلزلههای ترکیه درس بگیریم.
به گزارش ایسنا، دکتر علی بیتاللهی در وبینار ملاحظات زلزلهشناختی مهندسی زلزلههای ۶ فوریه ترکیه و بررسی عملکرد ساختمانهای بتنی در این زلزلهها با اشاره به تلاش محققان کشور برای طراحی و ساخت ماهواره پیشبینی زلزله، توضیح داد: استفاده از روشهای دورسنجی و ثبت تغییرات ما را به سمت ایجاد پیشنشانگرهای زلزله هدایت خواهد کرد، ولی در زمینه پیشبینی زلزله هنوز جهان به آن نرسیده است. وی خاطرنشان کرد: اجرا و طراحی و ساخت ماهواره آیات برای پیشبینی زلزله در قالب تفاهمنامهای میان سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران و پژوهشگاه بینالمللی زلزله است.
بیتاللهی با اشاره به زلزله دو قلوی ترکیه- سوریه در ۶ فوریه ۲۰۲۳، با تاکید بر اینکه این دو زلزله در طول تاریخ زلزلهنگاری دنیا منحصر به فرد و درسآموز است، اظهار کرد: بزرگای ۷.۶ و ۷.۷ این دو زلزله یکی از جنبههای منحصر به فرد این زلزله است؛ چرا که زلزله اول با بزرگای ۷.۷ در ساعت ۴ و ۴۷ دقیقه بامداد روز ۶ فوریه رخ داد؛ همانند زلزله بم ایران که در ساعت ۵ صبح روز ۵ دی ماه رخ داد که این زمان بدترین زمان برای رخداد زلزله است.وی ادامه داد: جنبه دیگر زلزله ترکیه آن است که ۹ ساعت بعد، زلزله دیگری در فاصله ۹۰ کیلومتری از رومرکز زلزله اول، به بزرگای ۷.۶ به ثبت رسید و بر اثر این زلزله، ساختمانهایی که در زلزله اول ترک برداشته بودند، ویران شدند. بیتاللهی با بیان اینکه هر دو زلزله با بزرگای زیاد بودند، خاطرنشان کرد: زلزله بم با بزرگای ۶.۷ و زلزله کرمانشاه با بزرگای ۷.۳ بوده است.
مدیر بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با بیان اینکه رومرکز این دو زلزله در کشور ترکیه در مناطقی با تراکم جمعیت کم رخ داده است، خاطرنشان کرد: متاسفانه این زلزله در بخش ترکیه در بخش فقیرنشین ترکیه بوده که حدود یک میلیون و ۷۰۰ نفر از پناهندگان سوری در آن سکونت داشتند و شرایط برای تخریب و تشدید خسارت مساعد بوده و بر اساس اعلام وزیر کشور ترکیه، در این زلزلهها ۵۰ هزار و ۵۰۰ نفر کشته شدند و با توجه به خسارات واردشده به کشور سوریه، از این رخداد لرزهای به عنوان «فاجعه بزرگ قرن» یاد میشود. این محقق حوزه مهندسی زلزله نرخ حرکت در امتداد گسل آناتولی شمالی را حدود ۲۴ میلیمتر در سال و در امتداد گسل آناتولی شرقی حدود ۱۰ میلیمتر در سال ذکر کرد و ادامه داد: این اعداد نشاندهنده فعالیت بالای این سامانههای گسلی است.
این در حالی است که گسل شمال تهران یک چهارم این عدد است و نشان از تنش زیاد بر روی گسل آناتولی دارد. مدیر بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، با اشاره به زلزلههای تاریخی گسل آناتولی شرقی با تاکید بر اینکه نباید فریب سکون لرزهای را بخوریم، اظهار کرد: عدم رخداد لرزهای در گسل آناتولی شرقی در مدت زمان طولانی موجب شد تا مخاطرات آن به فراموشی سپرده شود. بیتاللهی با بیان اینکه «گپ لرزهای» خطرناک است؛ چرا که زلزلههای بزرگی را منجر میشود، گفت: گسلهایی مانند گسل شمال تبریز، شمال تهران، نیاوران، لویزان و مشا از جمله زلزلههای فعال ایران هستند که در حال حاضر با سکون نسبی مواجه هستند و ما باید از زلزله اخیر ترکیه درس بگیریم.
