عباس زینعلی، کارشناس بازار مسکن درباره آخرین تحولات بازار مسکن تهران در شهریورماه ۱۴۰۰ گفت: علت رونق نسبی بازار مسکن در شهریورماه، امن بودن سرمایه‌گذاری در این حوزه است. فعال اقتصادی وقتی بررسی می‌کند می‌بیند که هیچکدام از بازارهای موازی به اندازه مسکن اطمینان بخشی یا سودآوری مورد انتظار را ندارند. نیاز به مسکن در جامعه کماکان وجود دارد و سرمایه‌گذار به خوبی از ایجاد فاصله بین عرضه و تقاضا مطلع است.
زینعلی تاکید کرد: بازارهای دیگر مثل طلا یا ارز بعضا سرمایه ها را دچار آسیب می‌کنند. در نتیجه مردم سراغ مطمئن‌ترین بخش برای حفظ داریی‌های خود می‌روند که آن هم خرید واحدهای مسکونی، تجاری و اداری است. بخصوص در واحدهای مسکونی تقاضای موثری در کشور ما همواره وجود دارد.
این کارشناس بازار مسکن درباره پیش‌بینی قیمت خانه در نیمه دوم سال گفت: با اینکه همه چیز بستگی به اجرای سیاست‌های دولت دارد اما بیش از یک رشد ملایم برای بازار مسکن نمی‌توان متصور بود. ممکن است اواخر سال جاری به دلیل نیاز سنتی بازار، قیمتها یک عدد کوچکی جابه‌جا شود اما قطعا جهشی نخواهد بود؛ زیرا عامل محرک آنچنانی دیده نمی‌شود.
زینعلی در گفت‌وگو با ایسنا همچنین درباره خرید ملک در ترکیه توسط ایرانیان اظهار کرد: مهاجرت‌هایی که تا پیش از این توسط ایرانی‌ها به کشورهای اروپایی و آمریکایی انجام می شد حالت تحصیلی یا تفریحی داشت که در حال حاضر آن مدل‌ها چندان پذیرفته شده نیست؛ زیرا سخت، مشقت‌بار و تا حدی تحقیرآمیز شده است. وی افزود: سرمایه‌گذاری، شکل جدیدی از مهاجرت ایرانی‌ها است که عمدتا به ترکیه انجام می‌شود. به هر حال گروهی از مردم دلشان می‌خواهد نوع دیگری از زندگی را در یک فضای متفاوت تجربه کنند. این عده یا فضای روحی‌شان هماهنگی چندانی با فرهنگ غالب در ایران ندارد یا از فرصت‌های کاری و رشد آنچنانی در ایران برخوردار نیستند. این کارشناس بازار مسکن تصریح کرد: به هر حال یک سیاه‌نمایی دائم توسط جریان خارج از کشور درخصوص ایران وجود دارد که به برخی مخاطب القا می‌کند با خروج از کشور به بهشت بروید. کاری به خوب یا بد بودن این موضوع ندارم که البته معتقدم تصویر اشتباهی است. اما کشورهایی که از طریق فروش املاک به شهروندان دیگر کشورها اقامت می‌دهند آینده این افراد را بسیار روشن جلوه می‌دهند. به گفته زینعلی، هدف کسانی که در خارج از ایران اقدام به خرید مسکن می‌کنند حفظ یا ارتقای سرمایه نیست. کما اینکه قیمت مسکن در ترکیه بعضا از ایران پایین‌تر است و دولت ترکیه هم اجازه رشد آنچنانی قیمت خانه را نمی‌دهد؛ زیرا آنها نمی‌گذارند به قیمت پولدار شدن یک عده از مالکان، دیگر شهروندان نابود شوند.
مهاجرت سرمایه‌ها
در همین حال، فرشید پورحاجت، کارشناس بازار مسکن اظهار کرد: در گذشته با مهاجرت نیروهای ماهر و نخبه به خارج از کشور مواجه بودیم اما امروز مهاجرفرست بودن به لحاظ سرمایه‌ای رخ می‌دهد و ایرانی‌ها از جمله سرمایه‌گذاران مسکن تمایل دارند در کشورهای دیگر سرمایه‌گذاری کنند. علت این مساله مدیریت ناکارآمد در اقتصاد و بخش مسکن است.
وی افزود: در سال‌های گذشته و به طور خاص از سال ۱۳۹۰ به این طرف موتور سرمایه‌گذاری در حوزه مسکن و ساختمان کشور ناکارآمد شده که این زاییده تفکرات و سیاست‌های اشتباه بوده و سمت و سوی برنامه‌ریزی‌ها منجر به کاهش تولید مسکن شده است.
دبیر کانون انبوه‌سازان با انتقاد از سیاست‌های مالیاتی در بخش مسکن گفت: به جای اینکه مالیات‌های کارآمد از حوزه دلالی و سفته‌بازی مسکن بگیرند فشار اقتصادی را بر تولیدکنندگان مسکن آوردند که منجر به فرار سرمایه‌ها از حوزه ساخت‌وساز و ریزش ۵۰ درصدی تولید مسکن در کشور به گواه پروانه‌های صادر شده است.
پورحاجت تاکید کرد: در واقع نه‌تنها تولیدکنندگان را تشویق نکردند بلکه سیاست‌های تنبیهی را به کار گرفتند و هرکس خواسته در حوزه مسکن سرمایه‌گذاری کند دچار بگیر و ببند مالیاتی شده است.
وی با بیان اینکه اولین اقدام مجلس و دولت انقلابی باید اصلاح سیاست‌های مالیاتی در بخش مسکن باشد گفت: از طرف دیگر نگاه درآمدی دستگاه‌های خدمات رسان باید از بخش مسکن برداشته شود. در حال حاضر سازندگان باید علاوه بر تولید مسکن، بار ناکارآمدی دستگاه‌های خدمات رسان را نیز به دوش بکشند. این ناکارآمدی در تمام سطوح شامل خدمات مهندسی، ارگان‌ها و دستگاه‌های مرتبط با بخش مسکن به وضوح دیده می‌شود.
دبیر کانون انبوه‌سازان تاکید کرد: آمارها نشان می‌دهد تعداد واحدهایی که توسط ایرانی‌ها در خارج از کشور خریداری می‌شود بیش از معاملات شهر تهران در طول یک ماه است. دولت ترکیه با ترفندهای مختلف سرمایه‌ها را از دیگر کشورها مثل ایران، عراق، افغانستان، روسیه و حتی کشورهای اروپایی به سمت خود می‌کشد و ساخت و ساز خود را رونق می‌دهد. در همین حال بخش تولید کشور ما دچار یک بلاتکلیفی و سرگردانی است. نتیجتا به دلیل کاهش عرضه مسکن و فشار تقاضا قیمتها به طور لجام گسیخته افزایش پیدا کرد. پورحاجت، استفاده از ظرفیت ایرانیان خارج از کشور برای ایجاد تحول اقتصادی را ضروری دانست و گفت: در حوزه مسکن ۵ میلیون متقاضی بالقوه داریم که توان خرید ندارند. این یک ظرفیت و فرصت است که می‌تواند موتور بخش مسکن را به حرکت درآورد. شاید کمتر کشوری در دنیا باشد که ۵ میلیون نفر پشت سر بخش مسکن قرار داشته باشند. ولی ما به جای اینکه تولید مسکن را افزایش دهیم شرایط تولید را پرمخاطره کرده‌ایم. قدرت نقدینگی مردم به نزدیک صفر رسیده که تسهیلات بانکی هم به دلیل اقساط بالا جوابگو نیست.
وی اظهار کرد: ظرفیت اقتصاد مسکن می‌تواند تا ۳۵ درصد افزایش پیدا کند به شرطی که فضا برای حضور طرف تقاضا در بازار مسکن فراهم و فشار اقتصادی از سازندگان برداشته شود.
