پیرنیا و ۴ دوره نخست‌وزیری ناکام
بیست و چهارم خرداد ۱۳۰۲، مشیرالدوله فرمان ریاست‌الوزرایی را از احمدشاه دریافت کرد. میرزا حسن خان مشیرالدوله که بعد از ممنوعیت استفاده از القاب و عناوین دوران قاجاریه از طرف رضا شاه نام‌خانوادگی پیرنیا را برای خود انتخاب کرد، از نخست‌وزیران معروف دوران مشروطه است که چهار بار به عنوان نخست‌وزیر انتخاب شده و با اینکه مجموع چهار دوره نخست‌وزیری او بیش از پانزده ماه نبوده در مقاطع حساسی زمام امور کشور را در دست داشته است. میرزا حسن خان مشیرالدوله پسر میرزا نصرالله خان مشیرالدوله اولین نخست‌وزیر مشروطیت است. بعد از اعلام مشروطیت میرزا حسن‌خان مشیرالملک که بعد از مرگ پدر درسال ۱۲۸۶ شمسی وارث لقب مشیرالدوله شد در اسفند ماه سال ۱۲۹۳ شمسی برای اولین‌بار با رای تمایل مجلس به سمت رییس‌الوزرا انتخاب شد. مهم‌ترین کار مشیرالدوله در اولین دوره نخست‌وزیری مذاکره با دولتین روس و انگلیس برای تخلیه ایران از قوای اشغالی آنها و لغو اختیارات فوق‌العاده مسیو مرنار بلژیکی رییس کل گمرک ایران بود. او دومین بار پس از بازگشت احمدشاه از سفر اروپا در بهار سال ۱۲۹۹ شمسی، به دنبال جنجال بر سر قرارداد ۱۹۱۹ ایران و انگلیس و استعفای وثوق‌الدوله، به نخست‌وزیری منصوب شد.. هنگامی که مشیرالدوله برای دومین بار به نخست‌وزیری منصوب شد انتخابات دوره چهارم مجلس شورای ملی در جریان بود و اولین تدبیر او برای اینکه دولت را از قید تعهدات ناشی از قرارداد۱۹۱۹ رها سازد موکول ساختن اجرای این قرارداد به نظر مجلس آینده بود. مشیرالدوله برای سومین بار، یازده ماه پس از کودتای ۱۲۹۹ با رای تمایل اکثریت قریب به اتفاق نمایندگان مجلس، به نخست‌وزیری منصوب شد. در کابینه جدید مشیرالدوله که روز سوم بهمن ۱۳۰۰ شمسی به مجلس معرفی شد، سردار سپه (رضاخان) وزیر جنگ، بود. احمدشاه بعد از رای اعتماد مجلس به دولت مشیرالدوله عازم اروپا شد و میدان برای ترکتازی سردار سپه مهیا شد. مداخلات سردار سپه در کار دولت منجر به استعفای مشیرالدوله از مقام نخست‌وزیری شد، ولی احمدشاه در پاسخ استعفای تلگرافی مشیرالدوله مصرانه از او خواست از استعفا منصرف شده به کار خود ادامه دهد. مشیرالدوله پس از دریافت تلگراف شاه از استعفا منصرف شد ولی در مقابل تحریکات سردار سپه دوام نیاورد و بعد از چهار ماه و نیم زمامداری از کار کناره‌گیری کرد. مشیرالدوله برای چهارمین و آخرین بار روز بیست و چهارم خرداد سال ۱۳۰۲ با رای تمایل مجلس و فرمان احمدشاه به نخست‌وزیری رسید و بار دیگر به ناچار رضاخان سردار سپه را به وزارت جنگ خود برگزید. در این دوره احمدشاه برای بار سوم به فکر مسافرت به اروپا افتاد و تلاش مشیرالدوله برای انصراف شاه از مسافرت در این موقعیت حساس به جایی نرسید. مشیرالدوله که خود را حریف سردارسپه نمی‌دید تصمیم گرفت از دولت کنار برود.
