شاخص کل همچنان در مسیر صعود
گروه بورس|محمد امین خدابخش|
معاملات هفته منتهی به ۱۱ بهمن با رشد بهای اغلب نمادها در بورس و فرابورس به اتمام رسید. در این هفته موج ورود نقدینگی به بازار سرمایه همچنان ادامه داشت و به موجب آن هر روز شاهد ثبت رکوردهای جدیدی در بازار سرمایه بودیم. با این حال رشد نماگرهای بازار مانع از آن نشد که در برخی از نمادها شاهد افت قیمت باشیم. آن‌طور که روند معاملات بورس و فرابورس طی هفته‌های اخیر نشان داده است تمایل خریداران به‌خصوص آنها که همسو با خوش‌بینی عمومی شکل گرفته سرمایه خود را به سمت معاملات سهام گسیل کرده‌اند، به حدی است که حداقل در شرایط فعلی تمامی افت قیمت‌ها رنگ و بوی اصلاح دارد تا ریزش. این عامل سبب شده تا سرمایه‌گذاران به رغم فراتر رفتن بهای بسیاری از سهم‌ها، از هر افت قیمتی به عنوان فرصت خرید یا تغییر در ترکیب پرتفوی خود استفاده کنند.
هدایت موفق نقدینگی به بازار سرمایه
رویکرد یاد شده سبب شده تا نه‌تنها نقدینگی وارد شده به بازار فعلا در بورس ماندگار شود بلکه تقاضا برای دریافت کدهای بورسی جدید نیز همه روزه در کارگزاری‌ها به ثبت برسد. به نظر می‌رسد که در شرایط فعلی و در سایه رخوت بازارهای موازی، بورس و فرابورس تنها مقصد امن سرمایه‌گذاری برای اشخاص ریسک پذیر بدل شده است. در حال حاضر نظارت بانک مرکزی بر بازار ارز و کنترل سرعت گردش پول در غالب دشوار کردن تراکنش‌های بانکی از راه نظارت بیشتر، شرایطی را به وجود آورده که در سایه آن سرمایه‌گذاری در بورس نه‌تنها راحت‌تر است بلکه هزینه و ریسک کمتری نیز به دنبال خواهد داشت، چراکه پرداختن به فعالیت‌های سفته بازانه به‌طوری که منجر به رشد موثر قیمت در مقایسه بازار سهام شود، چندان ممکن نخواهد بود.
ز غوغای جهان فارغ
در هفته گذشته رشد شاخص‌های بورس و فرابورس در حالی اتفاق افتاد که در بازارهای جهانی شیوع ویروس کرونا به افت شدید قیمت‌ها منجر شد. در این هفته اگرچه بازارهای عمده سهام و کالا در اقصی نقاط جهان شاهد نزول چشمگیر قیمت‌ها بودند، با این حال این افت بر معاملات بازارهای داخلی اثر چندانی نگذاشت و نتوانست جریان قیمت‌ها در بازار سرمایه را با افت مواجه کند. همین امر سبب شد تا پس از مدت‌ها شاهد بی‌توجهی سرمایه‌گذاران به عواملی باشیم که تاثیر مستقیم برتولید و فروش نمادهای سنگین وزن بازار می‌گذارند. به نظر می‌رسد در حالی که بخشی از افت قیمت‌ها در بازارهای جهانی می‌تواند تاثیر مستقیم بر سودآوری شرکت‌ها داشته باشد و به وضوح ریسک پیش روی آنها را افزایش دهد، با این حال معاملات آنها در بورس تهران به سبب دلگرمی به رشد قیمت ارز و انتظارات تورمی با افت مواجه نشده است. مضاف بر آنکه ورود نقدینگی به معاملات سهام در روزهای گذشته به حدی بوده که نه تنها توانسته از تاثیر عوامل بنیادی در نمادهای سنگین وزن بکاهد بلکه توانسته حساسیت بازار را حتی به ریسک‌های سیستماتیک نیز کاهش دهد.
نگاهی به آمار معاملات هفتگی
در هفته‌ای که گذشت رشد قیمت‌ها در بورس و فرابورس به صعود قابل توجه نماگرهای بورس و فرابورس انجامید. در این هفته شاخص کل بورس تهران به میزان ۱۵ هزار و ۹۲۸ واحد افزایش یافت. به موجب این رشد ۳,۸۷ درصدی ارزش بازار یاد شده به هزار و ۵۵۳ هزار میلیارد تومان رسید. بر این اساس با احتساب بهای ۱۳ هزار و ۴۵۰ تومانی دلار در صرافی‌های دولتی ارزش بورس تهران در پایان هفته قبل به سطح ۱۱۵ میلیارد و ۴۷۷ میلیون دلار رسیده است. دلیل افزایش اندک بهای دلاری بازار نسبت به ارزش ریالی آن رشد قیمت ارز یاد شده روی تابلوی صرافی‌ها است. دیگر نماگر بورسی که طی هفته گذشته به روند صعودی خود ادامه داد، شاخص کل هموزن بود که ۶.۱۵ درصد رشد کرد. افزایش ۸ هزار و ۱۱۱ واحدی این نماگر که آن را به سطح ۱۳۹ هزار و ۹۶۲ واحد رساند، بیش از هر چیز به دلیل تداوم میل سرمایه‌گذاران ریسک پذیر در جهت تزریق سرمایه به نمادهای کوچک‌تر بازار رخ داده است. گفتنی است شاخص کل هموزن نماگری است که تغییرات قیمت تمامی نمادهای بازار را بدون در نظر گرفتن وزن آنها نسبت به کل بورس نشان می‌دهد. بر اساس اطلاعات مندرج در تارنمای شرکت بورس تهران در هفته‌ای که گذشت، ارزش معاملات به ۱۶ هزار و ۴۱۸ میلیارد تومان رسید که کاهش ۱۶ درصدی را نشان می‌دهد. البته باید به یاد داشت که دلیل این افت ارزش، کاهش روزهای معاملاتی به ۴ روز است. بنابراین افت ارزش معاملات در بازه زمانی یاد شده را نمی‌توان به عنوان گواهی برای کاهش اقبال به بازار سهام تلقی کرد. بر این اساس از ابتدای سال تاکنون ارزش کل معاملات بورس تهران به ۳۵۸ هزار و ۹۴۹ میلیارد تومان رسیده است.
در فرابورس نیز روند معاملات در یک هفته اخیر تشابه بسیاری با بورس تهران داشت. طی این هفته شاخص کل بازار یاد شده موفق به فتح کانال ۵ هزار و ۴۰۰ واحدی شد. بر این اساس ارزش بازار یاد شده در طول یک هفته اخیر به میزان ۲,۲ درصد رشد کرده است. ارزش بازار اول و دوم به ۳۱۰ میلیارد تومان رسید که حکایت از ارزش حدودا ۲۳ میلیارد دلاری این بازار دارد. بر این اساس، داد و ستدهای بازار سهام طی هفته گذشته در حالی به اتمام رسیده است که ارزش دلاری کل سهام موجود در آن از ۱۳۸ هزار و ۵۰۰ میلیون دلار فراتر رفته است.
عرضه‌ای که رکورد زد
جز رونق معاملات و افزایش قابل توجه قیمت در بسیاری از نمادها، هفته گذشته در بر دارنده یک اتفاق مهم دیگر نیز بود. در این هفته برای اولین‌بار در زمستان سال جاری و پس از گذشت ۳ ماه سرمایه‌گذاران به استقبال عرضه اولیه در نماد «فروی» رفتند.
طی این عرضه رکورد کدهای معاملاتی شرکت‌کننده شکسته شد و بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در فرایند عرضه شرکت ذوب روی اصفهان شرکت کردند. بر این اساس در عرضه ۱۰ درصدی سهام این شرکت ۶۰ میلیون سهم با قیمت هزار و ۴۰۰ تومان در پرتفوی سهامداران نشست که به معنای اختصاص ۵۱ سهم به هر متقاضی است. بنا بر آنچه فرابورس اعلام کرده است مقرر شده تا در عرضه بعدی معادل ۱۵ درصد از سهام شرکت کلر پارس با نماد «کلر»، چهارشنبه ۱۶ بهمن با روش ثبت سفارش به فروش برسد. گفتنی است دامنه قیمت در ثبت سفارش بین ۲۸ هزار ریال تا ۲۹ هزار و ۵۰۰ ریال بوده و به هر کد حقیقی و حقوقی حداکثر ۸۰سهم اختصاص خواهد یافت. بر اساس آنچه بسیاری از کارشناسان به آن اذعان دارند اگرچه عرضه‌های اولیه گام مهمی در جهت جذب نقدینگی تازه وارد به بازار به شمار می‌آیند و بر عمق بازار می‌افزایند با این حال برای آنکه این عرضه‌ها بتوانند به خوبی هدف یاد شده را محقق کنند نیاز مند آن هستند که شرکت‌های بزرگ را وارد بازار کنند.
