«خودرو» صدرنشین کشفیات قاچاق
تعادل| فرشته فریادرس |
جزییات تجارت پنهان ۲۹ گروه کالایی منتخب تا پایان آبانماه در سال‌های ۹۷ و ۹۸ منتشر شد. براساس آماری که ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در اختیار خبرنگار روزنامه «تعادل» قرار داده، حجم کشفیات قاچاق تا پایان آبانماه ۹۸ برابر با ۹۲ هزار و۶۰۲ میلیارد ریال گزارش شده که نسبت به مدت مشابه سال ۹۷ که این رقم ۴۶ هزار و ۱۷۲ میلیارد ریال بوده، حدود ۲ برابر شده است. تصویر آماری کشفیات قاچاق نشان از این دارد که تا پایان آبانماه ۹۸، ارزش کشفیات قاچاق در گمرک ایران برابر با ۲۵ هزار و۵۹۲ میلیارد ریال است که حدود ۲۷,۶ درصد از کشفیات کالاهای قاچاق از نظر ارزشی را به خود اختصاص داده است. همچنین براساس آماری که از سوی ناجا منتشر شده، ارزش کشفیات کالاهای قاچاق در ناجا حدود ۶۵ هزار و۴۳ میلیارد ریال یعنی سهم ۷۰ درصدی از کل کشفیات قاچاق کالاها را داشته است. رصد آمارمنتشر شده حاکی از این است که سه قلم عمده کشفیات قاچاق در مدت مورد بررسی، «خودرو با ارزش ۲۶ هزار و۶۳۲ میلیارد ریال»، «لوازم خانگی با ارزش ۵ هزار و ۳۷۳ میلیارد ریال» و«تجهیزات رایانه با ارزش ۴ هزار و ۸۰۴ میلیارد ریال» گزارش شده، که حدود ۳۹.۷ درصد از کل کشفیات قاچاق در کشور را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین براساس گزارش گمرک، در مدت مورد بررسی، «برنج، مواد غذایی و دارو» نیز رتبه‌های دوم، سوم و چهارم کشفیات قاچاق خروجی را به خود اختصاص داده‌اند.
آنالیز آماری تجارت پنهان
«تعادل» براساس آمارهای دریافتی از ستاد مبارزه با قاچاق کالا وارز، به بررسی جزییات آماری ارزش کالاهای قاچاق در ۲۹ گروه کالایی منتخب پرداخته است. آمار مقدماتی مقدار کشفیات کالاهای منتخب قاچاق نشان می‌دهد، کالاهایی چون «خودرو »، «لوازم خانگی»، «تجهیزات رایانه‌ای» و «پارچه»، «موادخوراکی» و «فرآورده‌های نفتی»، به ترتیب بیشترین رشد را در لیست کشفیات قاچاق تا پایان آبانماه سال ۹۸ داشته‌اند. جزییات ارزش کشفیات قاچاق «خودرو» در ۸ ماه نخست سال ۹۷ برابر ۶ هزار و ۸۸۷ میلیارد ریال بوده که این رقم در ۸ ماه نخست سال جاری به ۲۶ هزار و ۶۳۲ میلیارد ریال رسیده است؛ یعنی افزایش۲۸۶ درصد را نشان می‌دهد. از آنسو، مطابق آمار اعلام شده از سوی ناجا، بیشترین کشفیات قاچاق «خودرو» در هشت ماه منتهی به آبان ۹۸ از نوع ورودی بوده است. همچنین براساس بررسی‌هایی که از سوی گمرک صورت گرفته، کشفیات قاچاق خودرو افزایش چشمگیری داشته است. «لوازم یدکی خودرو» از دیگر کالاهای مکشوفه قاچاق سال جاری به شمار می‌رود، که بنابر آمارها، ارزش کشفیات قاچاق این محصول تا پایان آبانماه ۹۸ برابر با ۲ هزار و ۸۱ میلیارد ریال گزارش شده که در مقایسه با آمار سال ۹۷ که برابر یکهزار و ۸۳۱ میلیارد ریال بوده، ۱۳,۷ درصد بیشتر شده است. تصویر داده‌های منتشر شده، ارزش کشفیات قاچاق «لوازم خانگی» تا پایان آبانماه سال ۹۷ را هفت هزار و ۸۰۸ میلیارد ریال نشان می‌دهد که این رقم در ۸ ماه نخست سال جاری به ۵ هزار و ۳۷۳ میلیارد ریال کاهش یافته است. یعنی ارزش کشفیات قاچاق این محصول در بازه زمانی یاد شده، بیش از ۳۱ درصد کاهش یافته است. همچنین با توجه به آمار اعلام شده از سوی ناجا در بازه زمانی یاده شده، کشفیات «لوازم خانگی» افزایش چشمگیری داشته که بیشترین کشفیات قاچاق از نوع ورودی است. این تحلیل آماری گویای این است که افزایش کشفیات مظنون به قاچاق لوازم خانگی مربوط لوازم آشپزخانه و سایر دستگاه‌های لوازم خانگی بوده، که در شهریور ماه و آبانماه توسط ناجا کشف شده است.
از دیگر اقلام عمده کشفیات قاچاق، «تجهیزات رایانه ای»، است که مطابق آمارها، مجموع ارزش کشفیات قاچاق این محصول در هشت ماه ابتدایی سال گذشته برابر ۶۴۲ میلیارد ریال بوده که این رقم در ۸ ماه نخست سال جاری برابر ۴ هزار و ۸۰۴ میلیارد ریال گزارش شده است. یعنی ارزش کشفیات قاچاق در این بازه زمانی در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۷، بیش از ۶۴۸ درصد افزایش یافته است. در همین حال، براساس آمار ارایه شده، مجموع ارزش کشفیات قاچاق «لوازم صوتی و تصویری» در هشت ماه ابتدایی سال ۹۷ برابر ۱۶۹ میلیارد ریال گزارش شده، که این رقم در ۸ ماه نخست سال جاری با رشد بیش از ۱۸۸درصدی به ۴۸۷ میلیارد ریال رسیده است. همچنین بنابر آمارها، «پارچه» نیز از دیگر کالاهای منتخب قاچاق کشف شده که ارزش کشفیات آن در سال ۹۸ برابر ۴ هزار و ۳۹۵ میلیارد ریال عنوان شده که در مقایسه با آمار سال ۹۷ که برابر ۹۰۱ میلیارد ریال بوده، رشد ۳۸۷ درصدی داشته است. همچنین براساس گزارش ناجا در هشت ماه منتهی به آبان ۹۸ حدود ۹۲ درصد کشفیات مظنون به قاچاق «پارچه» از نوع ورودی بوده است. در همین حال، براساس آمار مقدماتی ارایه شده، کل ارزش کشفیات قاچاق «البسه» از ابتدای سال جاری تا پایان آبانماه برابر ۲ هزار و ۱۵۲ میلیارد ریال بوده که در مقایسه با آمار مدت مشابه سال ۹۷ که برابر ۷۷۸ میلیارد ریال بوده، ۱۷۶,۶ درصد افزایش یافته است. در همین حال، آمار مربوط به کشفیات قاچاق «فرآورده‌های نفتی» نیز نشان از رشد حدود ۲۱۴ درصدی کشفیات این محصول تا پایان آبان ۹۸ دارد. مطابق آمار به دست آمده، ارزش کشفیات قاچاق این محصول در بازه زمانی یاد شده، برابر با ۳ هزار و ۴۸۰ میلیارد ریال گزارش شده که در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۷ که یک هزار و ۱۰۹ میلیارد ریال بود، افزایش چشمگیری داشته است. اما براساس گزارش گمرک، در هشت ماه منتهی به آبان ۹۸ کشفیات مظنون به قاچاق خروجی «سوخت» حدود ۵۴ درصد از نظر ارزشی از کشفیات مظنون به قاچاق خروجی را به خود اختصاص داده است. تحلیل این آمار نشانگر این است که کشفیات قاچاق خروجی «سوخت» نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۴ برابر شده است. از آنسو، حجم کشفیات مظنون به قاچاق «سوخت» در ناجا در هشت ماه منتهی به سال ۹۸ حدود ۵۹ میلیون لیتر با ارزش ۳هزار و ۲۶۹ میلیارد ریال بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر ارزش حدود ۳ برابر شده است.
اقلام عمده قاچاق خروجی و ورودی؟
همچنین براساس گزارش گمرک، در مدت مورد بررسی میزان کشفیات مظنون به قاچاق خروجی «برنج، مواد غذایی و دارو» نیز رتبه‌های دوم، سوم و چهارم کشفیات قاچاق خروجی را به خود اختصاص داده است. جمع ارزش کشفیات قاچاق «دارو» در هشت ماه ابتدایی سال گذشته برابر ۸۰۶ میلیارد ریال عنوان شده است. این رقم در ۸ ماه نخست سال جاری برابر یک هزار و ۴۲۹ میلیارد ریال گزارش شده است. یعنی ارزش کشفیات قاچاق دارو در هشت ماه نخست سال ۹۸ در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۷، بیش از ۷۷ درصد رشد داشته است.از سوی دیگر، آمار ارایه شده از سوی ناجا در هشت ماه سال ۹۸ کشفیات قاچاق ورودی «دارو» نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش چشمگیری داشته است. «برنج» از دیگر کالاهای مکشوفه قاچاق است که ارزش کشفیات آن در هشت ماه ابتدایی سال ۹۷ برابر یکهزار و ۴۲۰ میلیارد ریال عنوان شده، که این رقم در ۸ ماه نخست سال جاری برابر ۲ هزار و ۳۷ میلیارد ریال گزارش شده است. یعنی ارزش کشفیات قاچاق برنج در این بازه زمانی در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۷، بیش از ۴۳ درصد رشد داشته است. همچنین در مدت مورد بررسی، کشفیات مظنون به قاچاق «برنج» در سطح عرضه افزایش چشمگیری داشته که با بررسی‌های صورت گرفته از سازمان حمایت مصرف‌کنندگان وتولید‌کنندگان اعلام شده که حدود ۱۵۰۰ تن برنج خارجی قاچاق احتکار شده در استان خراسان رضوی کشف شده است. همچنین براساس گزارش گمرک، کشفیات مظنون به قاچاق برنج در هشت ماه سال جاری افزایش چشمگیری داشته، که مربوط به قاچاق خروجی «برنج» است که این افزایش مربوط به استان ایلام است. همچنین مطابق آمار مقدماتی، مجموع ارزش کشفیات قاچاق «مواد خوراکی» تا پایان آبانماه ۹۸ برابر ۳ هزار و ۷۶۲ میلیارد ریال گزارش شده که در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۷ که برابر یکهزار و ۷۳۳ میلیارد ریال بوده، رشد بیش از ۱۱۷ درصدی را از آن خود کرده است. براساس گزارش ناجا، در هشت ماه منتهی به آبانماه ۹۸ حدود ۹۱ درصد کشفیات مظنون به قاچاق «مواد غذایی» ورودی بوده، که با بررسی‌های انجام گرفته از ناجا این افزایش مربوط به کشفیات گندم قاچاق در استان خوزستان و آذربایجان شرقی بوده است. اما آمار به دست آمده از کشفیات قاچاق «دام زنده (سبک و سنگین) » نشان می‌دهد، در بازه زمانی یاد شده، مجموع ارزش قاچاق این کالای منتخب، در هشت ماه نخست سال ۹۸ برابر ۲ هزار و ۲۷۱ میلیارد ریال گزارش شده که در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۷ که برابر یکهزار و ۲۳۵ میلیارد ریال بوده، رشد ۸۳,۸ درصدی را از آن خود کرده است. همچنین ارزیابی‌ها نشان از این دارد که کشفیات مظنون به قاچاق ورودی «دام زنده» از سوی ناجا نسبت به خروجی آن افزایش یافته است. از آنسو، مجموع ارزش کشفیات قاچاق «طیور» در هشت ماه نخست ۹۸ برابر ۳۴۶ میلیارد ریال گزارش شده که در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۷ که برابر ۱۶۳ میلیارد ریال بوده، بیش از ۱۱۲ درصد افزایش یافته است. تحلیل داده‌های آماری بیانگر این است که بیشترین قاچاق ورودی مربوط به جوجه یک‌روزه و مرغ و پرندگان شکاری است. همچنین در سطح عرضه نیز کشفیات قاچاق مربوط به مرغ وجوجه بوده است. «گوشی تلفن همراه» از دیگر کالای منتخب قاچاق مکشوفه است، که در ارزش کشفیات قاچاق این محصول در مدت مورد بررسی، برابر با یکهزار و ۱۵۱ میلیارد ریال بوده، که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته که برابر ۹۵۲ میلیارد ریال بوده، نزدیک به ۲۱ درصد افزایش یافته است. مطابق آمار به دست آمده، مجموع ارزش کشفیات قاچاق «لوازم آرایشی و بهداشتی» نیز تا پایان آبان سال ۹۸ برابر یک هزار و ۸۷ میلیارد ریال گزارش شده که در مقایسه با مدت مشابه ۹۷ که برابر ۲ هزار و ۸۱۷ میلیارد ریال بوده، بیش از ۶۱ درصد افت را نشان می‌دهد. «تجهیزات ماهواره‌ای» از دیگر کالاهای مکشوفه قاچاق است، که ارزش کشفیات آن در مدت مورد بررسی، برابر با یک هزار و ۵۱ میلیارد ریال بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۷ که برابر با ۶۲۲ میلیارد ریال بوده، رشد ۶۹ درصدی را نشان می‌دهد. همچنین تحلیل آمارهای به دست آمده، جمع ارزش کشفیات قاچاق «مسکرات» تا پایان آبان ۹۷ را ۹۵۰ میلیارد ریال نشان می‌دهد، که این رقم در سال جاری به ۹۱۹ میلیارد ریال کاهش یافته و افت ۳.۲ درصدی را نشان می‌دهد. از سوی دیگر، بنابر آمارهای منتشر شده، مجموع ارزش کشفیات «سیگار» تا پایان آبانماه ۹۸ برابر یکهزار و ۳۱۵ میلیارد ریال گزارش شده که در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۷ که برابر با ۹۰۵ میلیارد ریال بوده، ۴۵.۴ درصد بیشتر شده است. همچنین مجموع ارزش کشفیات قاچاق «تجهیزات پزشکی» در هشت ماه ابتدایی سال ۹۷ برابر ۱۳۷ میلیارد ریال گزارش شده که این رقم در ۸ ماه نخست سال جاری با رشد بیش از ۳۳۵ درصدی به ۵۹۷ میلیارد ریال رسیده است. کشفیات مظنون به قاچاق «تجهیزات پزشکی» توسط ناجا در مدت زمان یاد شده، افزایش را نشان می‌دهد، که بیشتر مربوط به افزایش کشفیات قاچاق اقلام مصرفی در شهریور ماه بوده که از نوع قاچاق ورودی است.
تصویر آمار منتشر شده، ارزش کشفیات قاچاق «طلا وجواهرآلات» در ۸ ماه نخست سال ۹۸ برابر ۲۵۷ میلیارد ریال گزارش شده که در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۷ که برابر ۲۸۳ میلیارد ریال بوده، بیش از ۹ درصد افت را نشان می‌دهد. همچنین مجموع ارزش کشفیات قاچاق «سایر کالاها» در هشت ماه ابتدایی سال ۹۷ برابر ۱۲ هزار و ۴۰۶ میلیارد ریال گزارش شده، که این رقم در ۸ ماه نخست سال جاری با افت بیش از ۱۰۴ درصدی به ۲۵ هزار و ۳۵۷ میلیارد ریال کاهش یافته است.
پرونده‌های متشکله قاچاق
از سوی دیگر، براساس آمار و اطلاعاتی که سازمان تعزیرات حکومتی و دفتر نمایندگی قوه قضاییه در ستاد مرکزی در اختیار ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز قرار داده است، از مجموع ۸۶ هزار و ۹۲۶ فقره پرونده وارده به مراجع صالح در رسیدگی تا پایان آبانماه ۹۸ تعداد ۶۴ و ۶۵ فقره یعنی ۷۴ درصد مربوط به سازمان تعزیرات حکومتی و تعداد ۲۲ هزار و ۸۶۱ فقره یعنی ۲۶ درصد مربوط به دادگستری‌های کشور بوده است. در این میان، استان‌های فارس با ۷ هزار و ۸۹۸ فقره، سیستان وبلوچستان با ۷ هزار و ۶۲۴ هزار فقره و تهران با ۷ هزار و ۸۱ فقره بیشترین پرونده متشکله قاچاق را در مراجع صالح رسیدگی دارند. نسبت جریمه وصولی به میزان محکومیت تا پایان آبانماه ۹۸ حدود ۲۲ درصد بوده، در حالی که در مدت مشابه سال ۹۷ این میزان حدود ۲۴ درصد بوده است. متوسط زمان رسیدگی به پرونده‌ها در کل کشور در مدت مورد بررسی حدود ۵۵ روز بوده است. این درحالی است که برابر با قانون قاچاق کالاو ارز مدت زمان رسیدگی به پرونده‌های قاچاق کالا و ارز ۳۰ روز است. همچنین از مجموع ۱۴۳۸ فقره پرونده کلان با ارزش بالای پانصد میلیون تومان در سازمان تعزیرات حکومتی، ۱۰۱۱ پرونده به نیروی انتظامی، ۳۸ پرونده به وزارت اطلاعات، ۱۱۸ پرونده به گمرک ایران و ۲۷۱ پرونده به سایر مراجع اختصاص دارد.
آمار عملکرد سازمان اموال تملیکی
داده‌های این گزارش در بخش سوم نیز نشان می‌دهد، حجم کل عملیات سازمان اموال تملیکی در ۸ ماه سال ۹۸ به رقم ۱۴ هزار و ۶۱۸ میلیارد ریال رسیده، که نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۹۷ که رقم آن ۸ هزار و ۶۱۳ میلیارد ریال بوده، حدود ۷۰ درصد افزایش داشته است. از آنسو، مطابق داده‌ها، مبلغ ۱۰ هزار و ۱۹۰ میلیارد ریال معادل ۷۰ درصد کل عملیات سازمان طی هشت ماه ۹۸ تنها شامل «استرداد کالا» بوده است. ارزیابی‌های صورت گرفته نیز نشان می‌دهد، ۳هزار و ۶۱۰ میلیارد ریال معادل ۲۵ درصد کل را عملیات فروش به خود اختصاص داده و ۵۰۷ میلیارد ریال (۳,۵ درصد) به انهدام کالا اختصاص داشته است. همچنین مطابق آمارها، ۲۸ درصد کل انهدام کشور در استان تهران اجرا شده، که نسبت به سال قبل خود، حدود ۲.۵ برابر شده است. تعداد پرونده‌های متشکله براساس آمار سازمان اموال تملیکی برابر با ۲۰ هزار و ۴۶۳ فقره در ۸ ماه سال ۹۷ به ۲۳ هزار و ۲۵۳ فقره در سال ۹۸، یعنی حدود ۱۴درصد افزایش یافته است. در مدت مورد بررسی، میزان فروش داخلی کالاها با ۱۸۲ درصد افزایش روبرو بوده، اما فروش به شرط به صادرات نسبت به سال ۹۷ حدود ۵۵ درصد کاهش داشته است.
