تحرک دیپلماتیک ایران در آستانه دور هفتم گفتوگوهای هستهیی در نیویورک، در حالی در اروپا فعال است که، رسانهها از خوشبینی ظریف در بروکسل خبر میدهند.
دور هفتم مذاکرات جامع هستهیی بین ایران و گروه 1+5 در ماه جاری در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک برگزار خواهد شد. رییس دستگاه دیپلماسی ایران به همراه تیم خود پس از سفر به روسیه و مذاکرات مفیدی که با همتای روسی خود داشت، راهی اروپا شده تا با دیدار با مقامات اروپایی ازجمله فرانسه، آلمان و انگلیس و در راس این دیدارها با کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیدار و گفتوگو کند. البته این امکان نیز وجود دارد که در دستور کار دیپلماتهای ایرانی رایزنی و دیدار با مقامات تیم مذاکرهکننده امریکایی نیز تعریف شده باشد. از بین 6 قدرت جهانی طرف مذاکره با ایران بر سر موضوع هستهیی، 3 کشور اروپایی هستند، یکی از مشکلات بر سر بهتوافق رسیدن در موضوع هستهیی در جریان مذاکرات عدم هماهنگ بودن طرفهای اروپایی و امریکاست و اختلافنظر 4 قدرت حاضر در این گروه شاید از مهمترین دلایل عدم موفقیت تا این مقطع بوده است. سفر ظریف به اروپا در آستانه نشست نیویورک این پیام را دارد که تلاشهای دیپلماتیک وزارت خارجه ایران روی قدرتهای اروپایی متمرکز شده است تا حداقل شاید شاهد هماهنگی سهطرف اروپایی در مواضعشان در
مذاکرات باشیم. سالهای مذاکره هستهیی حداقل این پیام را داشته است که توافق با دو قدرت چین و روسیه دور از ذهن نبوده است و این دو کشور ترجیح میدهند در چارچوب قوانین سازمانهای بینالمللی پرونده هستهیی ایران از حالت بحران خارج و به شرایط عادی بازگردد. به هر حال محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران 10 شهریور راهی بروکسل شده است تا با کاترین اشتون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و دیگر مقامات اروپایی رایزنیهای لازم را برای مقدمهچینی برگزاری نشست نیویورک فراهم سازد. در این سفر محورهای اصلی دور بعدی مذاکرات هستهیی با گروه 1+5 با هدف رسیدن به توافق جامع مورد بررسی قرار گرفته است. وزیر خارجه ایران پیش از گفتوگو با اشتون با هرمان فان رومپوی، رییس جدید اتحادیه اروپا ملاقات کرد و سپس به مدت بیش از سه ساعت به گفتوگو با خانم اشتون پرداخت.
شاخ و شانه از نوع امریکایی
در همین حال دولت امریکا، هفتم شهریور شرکتها و افراد تازهیی را به اتهام «کمک به برنامه هستهیی ایران، حمایت از تروریسم و یاری دادن ایران در دور زدن تحریمها» در فهرست تحریمهای خود قرار داد. این در حالی بود که براساس توافق ژنو نباید در طول دوره اعتمادسازی و مذاکره تحریمهای جدیدی علیه ایران اعمال شود. حسن روحانی رییسجمهوری ایران در واکنش به این اقدام گفت: «درحالی که ما داریم برای توافق نهایی مذاکره میکنیم، اینگونه اعمال نه با سیاست حل معضلات جهانی از طریق مذاکره سازگار است نه با مسیر اعتمادسازی.»
بعد از دیدار با اشتون خوشبین شدهام
محمدجواد ظریف، دوشنبه شب، پس از دیدار با مقامات اتحادیه اروپا در بروکسل، پایتخت بلژیک و در نشست مشترک خبری با دیدیه ریندرز، وزیر امور خارجه این کشور گفت: بعد از دیدار با اشتون خوشبین شدهام. به گزارش ایسنا، وزیر امور خارجه کشورمان گفت: ما امروز گفتوگوهای خوبی با ایشان (کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا) داشتیم. وی افزود: البته، اشکالاتی در روند پیشرفت وجود دارد. رفتاری که برخی کشورها ازجمله امریکا با اعمال تحریمهای تازه نشان دادهاند، بیشک نشانه کمتر مثبتی برای پیشرفت بود. با این حال ما به پیشرفت پایبند هستیم.
ظریف گفت: من پس از گفتوگوهایی که با خانم اشتون داشتم، کاملا خوشبین شدهام که ما میتوانیم بهواقع، این موضوع را «بهموقع» حل کنیم. وزیر امور خارجه در ادامه دیدارهای خود در بروکسل با المار بروک رییس کمیته روابط خارجی پارلمان اروپا، شولتز رییس پارلمان اروپا و دیدیه رینگلر وزیر خارجه بلژیک ملاقات کرد.
وزیران خارجه ایران و بلژیک در مذاکرات خود روند مناسبات دوجانبه، تحولات منطقهیی و بینالمللی و آخرین وضعیت مذاکرات هستهیی را مورد تبادلنظر قرار دادند و محمدجواد ظریف با انتقاد از تحریمهای امریکا گفت: اینگونه اقدامات شرایط را دشوارتر میکند. در دیدار ظریف با شولتز رییس پارلمان اروپا آخرین وضعیت دور جدید فعالیت پارلمان اروپا، نقش همکاریهای پارلمانی در تقویت روابط، ابعاد و تاثیرات بحران تروریسم و افراطیگری در سایر مناطق مورد گفتوگو قرار گرفت. همچنین وزیر خارجه کشورمان و المار بروک رییس کمیته روابط خارجی پارلمان اروپا در دیداری پیرامون موضوعات هستهیی، روابط ایران و اتحادیه اروپایی و حقوقبشر گفتوگو کردند و ظریف دیدگاهها و مواضع جمهوری اسلامی ایران نسبت به تحولات منطقهیی، تروریسم و روند مذاکرات هستهیی و زوایا و ظرایف موضوعات حقوقبشری را تشریح کرد. سومین مقصد سفر اروپایی محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان، ایتالیاست.
ظریف پس از سفر به بروکسل و لوکزامبورگ برای دومینبار درراستای روابط دوجانبه راهی ایتالیا میشود و این سفر امروز در شرایطی صورت میگیرد که موگرینی، وزیر امور خارجه این کشور بهعنوان رییس جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا انتخاب شده و همین امر اهمیت این سفر را دوچندان کرده است.
اگرچه کاترین اشتون تا پایان مذاکرات ایران با گروه 1+5 حضور دارد، اما قطعا یکی از پروندههای حساس پیشروی موگرینی موضوع هستهیی ایران است و این دیپلمات 41 ساله بر نقش ایران در منطقه تاکید کرده است. بر این اساس میتوان گفت که، مذاکرات ظریف با همتای ایتالیاییاش در سفر امروز از اهمیت خاصی برخوردار خواهد بود.
همزمان عراقچی راهی فرانسه شد
در کنار محمدجواد ظریف، سیدعباس عراقچی و مجید تختروانچی در این سفر دیپلماتیک وزیر را همراهی میکنند. عراقچی عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهیی با نماینده فرانسه در گروه 1+5 در پاریس به رایزنی پرداخت. سیدعباس عراقچی سهشنبه 11شهریور در پاریس با نیکلا دو ریویر نماینده فرانسه در 1+5 درخصوص مذاکرات جاری هستهیی پیرامون راهحل جامع به گفتوگو پرداخت. دیدارهای دوجانبه با دیگر اعضای 1+5 نیز تا قبل از نشست مجمع عمومی سازمان ملل در دستور کار قرار دارد.
سنگتمام دیپلماتیک ایرانی
برای باز کردن گره 11 ساله هستهای
دستگاه دیپلماسی ایران همه عزم خود را جزم کرده است تا مقدمات نشست نیویورک را اینبار از پیش مهیا کند، در این راستا دیپلماتهای ارشد ایرانی همه داشتههای فن دیپلماسی خود را به کار بستهاند تا شاید گره 11 ساله هستهیی را باز کنند؛ گرهیی که شاید میتوانست خیلی پیشتر از این باز شده و بار سنگین تحریمهای نابهحق را بر ملت بزرگ ایران تحمیل نمیکرد.