مهمترین چیزی که برای خروج از رکود نیاز داریم درآمد نفتی قابل توجه است تا کار را آسان کند در همین راستا وزارت نفت تلاش میکند تا درآمد نفت افزایش یابد. در این شرایط است که تولید تجهیزات برق نیز وضعیت بهتری پیدا میکند
دولت جدید با روی کار آمدن و سیاستهایش به بهبود شرایط تولید و روند صعودی سودآوری شرکتهای فعال در حوزه صنعت برق کمک شایانی کرده است. این سخنی است، که فعالان بخشخصوصی در این یک ساله بارها گفتهاند، اما برای رسیدن به وضعیت مطلوبی که داشتیم، باید کارهایی صورت پذیرد. در شرایط کنونی، هنوز صادرات محصولات تولیدی، واردات قطعات و لوازم مورد نیاز و حتی بکارگیری دانش فنی کارشناسان خبره خارجی با موانع و محدودیتهایی رو به رو است.
در شرایطی که برخی بحث افزایش قیمت برق را شرط لازم برای بهبود فضای کسب و کار، این صنعت میدانند، مشکلات مهم دیگری از این نگاهها دور مانده است. اگر بالا بودن هزینههای صنعت برق، تلفات مصرف برق، زیانده بودن شرکتهای توزیع، که ریشه در کهنه بودن تجهیزات انتقال برق دارد، را در کنار بحث تحریمهای باقیمانده بررسی کنیم، خواهیم دید، آسیب جدی صنعت برق از جاهای دیگری نیز آب میخورد. به اعتقاد برخی کارشناسان برقی توسعه صادرات برق و فروش آن به قیمت جهانی حداقل 10سنت، در کنار حمایت از بخش خصوصی در تولید برق پتانسیل مناسبی برای برون رفت از این شرایط را فراهم خواهد کرد.
وی که با سایت خبری تحلیلی ساعت 24 گفتوگو میکرد در شرایطی که فعالان شرکتهای داخلی صنعت برق، همانند شرکتهای تولیدکننده ترانسفورماتورهای توزیع برق، تولید این محصول را در داخل کشور تا مرز خودکفایی و صادرات به کشورهای صاحبنام پیش بردهاند، مشکل واردات مواد اولیه برای تولید محصولات همچنان معضلی است، که گریبانشان را رها نمیکند. به همین بهانه به سراغ علی اصغر میرشکرایی، دبیر و عضو هیاتمدیره سندیکای صنعت برق از فعالان با سابقه این عرصه رفتیم. او پیش از این و با آغاز به کار دولت یازدهم در مصاحبهیی عنوان کرده بود به این دولت امیدوار است و پیشبینی میکند بار مشکلات صنعتگران حوزه برق در دولت یازدهم سبک شود. به دیدار او رفتیم تا درباره وضعیت کنونی این سندیکا و افقهای پیش روی صنعت برق کشور با او گفتوگو کنیم.
میرشکرایی وضعیت کنونی را چندان مثبت ندانسته و تصریح میکند، برای حل مشکلات، گشایش فضای مبادله با کشورهای خارجی و رفع تحریمها یک نیاز مبرم است.
در جلسهیی که میان بخشخصوصی و وزارت نفت در پنل تخصصی همایش تبیین سیاستهای اقتصادی برگزار شد، بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران به این نکته اشاره کرد که وضعیت سازندگان صنعت برق خوب است؛ شما در این خصوص چه نظری دارید؟
من در همان جلسه به وزیر یادآوری کردم که وضعیت به این شکل نیست و وابستگی این صنعت به واردات کماکان بر جای خود هست. برای مثال در مورد یکی از کالاهای شاخص که ترانزیستور است هنوز حتی در یک ترانس کوچک هم که ۴۰سال سابقه ساخت آن را داریم برای هسته ترانس که در واقع مهمترین بخش آن است، نیازمند واردات هستیم.
پس شما میگویید که وضعیت سازندگان صنعت برق در مقایسه با سازندگان صنعت نفت مناسب نیست؟ پس چرا مسوولان در این زمینه نظر دیگری دارند؟
گاهی به مسوولان اطلاعات غلط میدهند، ما نیازمند واقع نگری هستیم. الان تولیدات ما که تعداد بیشماری کارخانه برای آنها در سالهای اخیر احداث شده ، برای رسیدن به رونق به ماده اولیه احتیاج دارند که باید این مواد را وارد کنیم. اکنون حجم خدمات فنی مهندسی که در سال وارد کشور میشود میلیاردها دلار
است.
شما فرض کنید که تولید یخچال و فریزر و آن چه که به عنوان موتور یخچال میشناسیم در مجموع کمپرسورها که شامل طیف گستردهیی میشود در ایران واحدهای محدودی دارد و بقیه تماما وارداتی هستند.
در سالهای اخیر تحریمها چه مشکلی برای این واردات به وجود آوردند؟
با تشدید تحریمها تولیدکنندگان تجهیزات برق به جای اینکه مواد اولیه مورد نیاز خود را از آلمان و ایتالیا خریداری کنند مجبور به خرید از چین و تایوان شدهاند که در کیفیت نهایی محصول تاثیر زیادی گذاشته است. مشکلات گشایش اعتبار هم پیش روی سازندگان و صنعتگران برق کشور قرار گرفته است. تمام این مشکلات با تشدید تحریمها شروع شد و تاثیر منفی روی صنعتگران حوزه برق در کشور گذاشت.
چه تاثیری؟
ببینید نکته اینجاست که کارخانههایی که در این حوزه ایجاد شده بودند با هزینه سر بار مشخصی آغاز به کار کردند، از طرف دیگر با کاهش ظرفیت تولید به واسطه مشکل در واردات مواد اولیه، هزینه سر بار این کارخانهها به قوت خود باقی مانده است و این مساله ضرر هنگفتی را به تولیدکنندگان وارد کرده است. تولیدکنندگان مجبورند بدون اینکه سود قابلتوجهی از تولید کسب کنند سرمایههای زیادی را صرف هزینههای سربار کنند.
سیاستهای دولت برای خروج از رکود به صورت غیرتورمی را در این فعالیت تا چه اندازه مثبت ارزیابی میکنید؟ به نظر شما با اجرایی شدن این سیاستها از حجم مشکلاتی که به آنها اشاره کردید کاسته خواهد شد؟
الان برای خروج از رکود مهمترین چیزی که به آن نیاز داریم این است که باید درآمد نفتی قابل توجه وجود داشته باشد که کار را آسان کند، در همین راستا وزارت نفت، تلاش میکند تا درآمد نفت افزایش یابد. در این شرایط است که تولید وضعیت بهتری پیدا میکند. باید بدانیم که با شعار نمیتوانیم چیزی را پیش ببریم. باید به اندازه مورد نیاز برای کارخانجات مواد اولیه تهیه کنیم. خروج از رکود، لازمه داشتن ارز کافی در کشور است و ارز در حال حاضر از محل صادرات نفت ناشی میشود.
اکنون در وضعیتی هستیم که حتی صادرات غیرنفتی ما نیز به نفت گره خورده است. به قول وزیر کار، اگر میخواهیم یک میلیون شغل در کشور داشته باشیم نیاز به رشد ۷درصدی داریم و این رشد ۷درصدی نیز در گروی این است که متناسب با نیازهایمان ارز و مواد اولیه داشته باشیم.
در نتیجه برای عملی شدن سیاستهای خروج از رکود در کشور بازشدن فضا برای انجام مبادلات با کشورهای دیگر و ورود ارز به کشور مساله اساسی است و بدون این اتفاق امیدواری چندانی به گشایش مشکلات وجود ندارد.