از زمان آغاز به‌کار بورس انرژی به‌عنوان چهارمین بورس کشور، برخی ازکارشناسان بازار سرمایه معتقد بودند که نیازی به شکل‌گیری و راه‌اندازی این بورس نیست و باتوجه به ماهیت یکسان بورس کالا و انرژی، این امکان وجود داشت که با ایجاد یک تابلوی مخصوص به معاملات انرژی در بورس کالا از شکل‌گیری بورس انرژی صرف‌نظر کرد. حال در این مقطع دوباره این انتقاد مطرح شده است. این‌بار علی سنگینیان معاون سابق شرکت بورس، ادغام بورس انرژی در بورس کالای ایران را مطرح کرده است.
وی با اشاره به ضرورت ادغام بورس‌ها در کشور گفت: بحث ادغام بورس‌ها در یکدیگر و توسعه فعالیت‌شان مربوط به ایران نیست بلکه بعد از تحولات بازار سرمایه در دنیا اتفاق افتاده است. از زمانی‌که گشایش در ساختار بورس‌ها آغاز شد، کشورها تلاش کردند از انعطاف‌پذیری به‌وجود‌آمده استفاده کنند و از ساختار محدود و سنتی به‌سمت بازاری با ساختار مدرن حرکت کنند. سنگینیان افزود: به این ترتیب بورس‌ها گام‌هایشان را در جهت بزرگ‌تر شدن و افزایش تاثیرگذاری در بازارهای داخلی و خارجی برداشتند. در این بین بورس‌های بزرگ‌تر، بازارهای کوچک‌تر را در اختیار گرفتند یا چند بورس با یکدیگر ادغام شدند تا با کارایی بیشتر و سرعت بالاتر در مسیر توسعه حرکت کنند.
معاون سابق شرکت بورس ادامه داد: این بورس‌ها برنامه‌های خود را با هدف تاثیرگذاری در بازارهای جهانی طراحی کردند به‌طوری‌که اکنون مشاهده می‌کنیم بورس‌های بین‌قاره‌یی به‌وجود آمده‌اند، برای مثال بورس‌های امریکایی به دوبی هم رسیده‌اند و در تلاش هستند با بزرگ‌تر کردن دایره فعالیت‌شان، نفوذ بیشتری در بازارهای بین‌المللی داشته باشند. به گفته مدیرعامل تامین سرمایه امین، حتی در بازارهایی که خیلی هم توسعه‌یافته نیستند، بزرگ‌تر شدن بورس‌ها و تقویت مبادلات بین‌المللی در دستور کار قرار گرفته که بورس استانبول، یکی از این بازارهاست. براساس این گزارش، وی به روند تاسیس بورس‌ها در ایران اشاره کرد و گفت: با وجود مشخص بودن روند شکل‌گیری و توسعه بورس‌های سهام و کالا، اما در کشور ما مسیر افزایش بورس‌ها کاملا برخلاف جریان جهانی بوده است، به‌طوری‌که برای مثال به‌جای تقویت بورس کالای ایران اقدام به راه‌اندازی بورس انرژی کرده‌ایم که کارکردی کاملا یکسان با بورس کالا دارد. سنگینیان در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به موازی‌کاری بورس کالای ایران و بورس انرژی اظهار کرد: مسوولان تصمیمگیر می‌توانستند با ایجاد یک رینگ معاملاتی یا تابلویی مجزا
در بورس کالای ایران که سابقه فعالیت نخستین بازار مستقل‌اش (بورس فلزات تهران) به سال1382 برمی‌گردد، به تقویت و افزایش عمق معاملات بورس کالا کمک کنند اما رویکرد سازمان بورس، تاسیس بورس انرژی بود که اکنون فعالیت قابل‌توجهی ندارد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا یک تابلو در بورس کالا، می‌توانست کل فرآیند‌های امروز بورس انرژی را پوشش دهد؟ گفت: این تابلو یا رینگ معاملاتی می‌توانست با عنوان رینگ انرژی آغاز به‌کار کند و از آنجایی‌که کل قوانین و مقررات بورس انرژی، همانند بورس کالاست، این رینگ به‌طرز مطلوبی فعالیت می‌کرد.
این گزارش حاکی‌است، مدیرعامل تامین سرمایه امین گفت: باتوجه به موارد ذکرشده و همچنین با نگاهی به الگوهای جهانی در زمینه بورس کالا، بهتر است برای کاهش هزینه‌ها و افزایش توان فنی و مدیریتی، بورس انرژی در بورس کالا ادغام شود تا شاهد کارایی هر‌چه بیشتر بورس کالایی کشور باشیم.
معاون سابق شرکت بورس تصریح کرد: علاوه بر این موضوع، بورس تهران و فرابورس در سیستم معاملاتی، نرم‌افزار، شبکه کارگزاری و 90درصد در قوانین مشترک هستند از این‌رو به نظر می‌رسد ساختار این دو بورس نیز باید در هم ادغام شوند تا فعالیت‌ها با تمرکز بیشتری دنبال شود. سنگینیان گفت: روح و ذات بورس کالا و انرژی و همچنین بورس تهران و فرابورس یکی است و اگر به‌دنبال توسعه، تراکم معاملات و افزایش اعتبار داخلی و جهانی هستیم باید از موازی‌کاری و هزینه‌های بی‌دلیل بپرهیزیم.
براساس این گزارش، حال باید دید که آیا تغییری در نحوه فعالیت بورس‌های کالا و انرژی ایجاد خواهد شد و آنها باهم ادغام می‌شوند، با اینکه این بورس‌ها به‌شکل فعلی به فعالیت خود ادامه می‌دهند.
