گروه انرژی| نادی صبوری- فرداد احمدی|
پانزدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی و تجاری ایران و روسیه دیروز در هتل اسپیناس پالاس تهران آغاز به کار کرد. اجلاسی که صدها نفر از دو طرف در آن شرکت کردند و فعالان اقتصادی ایرانی و روسی در تلاش برای شناخت یکدیگر و شکل دادن به یک رابطه بودند. در مراسم آغاز به کار این اجلاس در کنار دومین اجلاس همکاری‌های تجاری و فرهنگی ایران و فدرال قفقاز شمالی فدراسیون روسیه، رضا اردکانیان وزیر نیروی ایران به عنوان رییس گروه ایرانی کمیسیون مشترک و سرگی چباتاریف وزیر فدرال قفقاز شمالی حضور داشتند. وزیر ایرانی در اظهارات خود در این مراسم تاکید کرد ایران خواستار این است که مردم شاهد نتیجه و نشانه‌های برگزاری چنین نشست‌هایی در زندگی خود باشند. طرف روسی نیز تاکید کرد ارتقای سطح تجارت با ایران از مهم‌ترین اولویت‌های سیاست خارجی روسیه در حال حاضر است. قففاز شمالی در جنوب روسیه منطقه اصلی و کلیدی برای برقراری ارتباط ایران و روسیه محسوب می‌شود. پس از پایان سخنرانی‌ها کمیته‌های تخصصی در حوزه‌های مختلف حمل و نقل، صنعت، انرژی، آب و بهداشت و درمان برگزار شدند و افراد مختلفی از حوزه‌های دولتی و بخش خصوصی دو طرف به بحث و تبادل نظر در این کمیته‌ها پرداختند. این اجلاس در حالی برگزار می‌شد که به تازگی دو طرف گام‌هایی مهم در جهت کاهش تعرفه برای تبادلات میان ایران و کشورهای اوراسیا برداشته‌اند. پیش‌بینی می‌شود بیش از ده‌ها موافقتنامه و قرارداد در این اجلاس که امروز نیز در تهران ادامه داشته و فردا روز آخر آن در اصفهان خواهد بود بین دو طرف منعقد شود. نکته جالب توجهی که در میان اظهارات طرف روس به چشم می‌خورد تاکید بر تعاملات در حوزه علوم انسانی برای درک درست
دو طرف از یکدیگر بود، مساله‌ای که شاید حلقه مفقوده روابط ایران و روسیه در طول سال‌های اخیر محسوب شود که در حالی که مسوولان دو طرف از ظرفیت تجارت بیش از 10 میلیارد دلاری صحبت می‌کنند در حال حاضر کمتر از 1.5 میلیارد دلار تجارت دارند.
در مراسم افتتاحیه دومین همایش چشم‌انداز همکاری‌های تجاری و فرهنگی ایران و فدرال قفقاز شمالی فدراسیون روسیه، سرگی ویکتوروویچ چباتاریف، وزیر ناحیه فدرال قفقاز شمالی فدراسیون روسیه در پاسخ به پرسش خبرنگار روزنامه تعادل درباره اینکه چه ابزارهایی برای توسعه این روابط داریم؟ بیان کرد: مهم‌ترین ابزار اهرم سیاسی و اراده‌ای است که دو طرف دارند. اراده دو طرف
در راستای توسعه این روابط است. ساختارهای لازم برای توسعه روابط در روسیه ایجاد شده است و تمام ارگان‌ها و موسسات دولتی روسیه توسعه این روابط را هدفگیری کرده‌اند.
وزیر ناحیه فدرال قفقاز شمالی فدراسیون روسیه افزود: همانطور که وزیر نیروی ایران بیان کرد، این همایش هم یکی از این ابزارها هستند. درواقع کمیسیون مشترک یک پلتفرم است که از طریق آن تمام شرکت‌های خصوصی و تولیدکنندگان می‌توانند با هم ملاقات کرده و موضوعات مشترکشان را با هم در میان بگذارند. این می‌تواند منجر به پروژه‌ها و کارهای مفیدی شود.چباتاریف گفت: در تمامی زمینه‌های اقتصادی مثل حمل‌ونقل، انرژی، تولید، صنعت و... این امکان فراهم شده است که دو طرف پروژه‌های خود را گسترش دهند. چیزی که به منطقه قفقاز شمالی مربوط می‌شود این است که این منطقه نیز مانند سایر مناطق به توسعه روابط و مناسبات دوجانبه علاقه‌مند است.
وی در ادامه اشارات خود به ابزارهای توسعه روابط روسیه و ایران اظهار کرد: بیش از همه ما به دنبال توسعه روابط با ایران در حوزه گردشگری هستیم. ما علاقه‌مند به توسعه گردشگری از طریق دریای خزر هستیم. من فکر می‌کنم که این زمینه از صنعت گردشگری دورنمای بسیار خوبی دارد و روسیه و ایران می‌توانند پیشروان این صنعت و به خصوص کشتیرانی بین دو کشور باشند.
چباتاریف بیان کرد: همچنین در زمینه توسعه مناسبات در حوزه کشاورزی به دنبال توسعه روابط هستیم. دو محصولی که ما می‌توانیم به ایران صادر کنیم گوشت قرمز و غلات هستند و در عوض کالاهایی مثل میوه و سایر محصولات کشاورزی را می‌توانیم از ایران وارد کنیم.
وزیر ناحیه فدرال قفقاز شمالی فدراسیون روسیه افزود: ما علاقه‌مند به توسعه صنعت حمل‌ونقل در کریدورهای شمال-جنوب و شرق-غرب هستیم. همچنین در زمینه انرژی و ایجاد کریدورهای انرژی علاقه‌مند به توسعه روابط هستیم. برای این منظور، یک شخص پیشرو از مسکو فقط برای پیگیری همین موضوع به ایران آمده است. چون کار ما به دو مرحله تقسیم شده است. در مرحله اول امروز و فردا است که به همایش ایران و قفقاز شمالی اختصاص یافته است و مرحله دوم کمیسیون مشترک است که فردا و پس‌فردا به آن پرداخته خواهد شد.
چباتاریف همچنین بر موضوع گسترش علوم انسانی در روابط دو طرف تأکید کرد و گفت: مباحث علوم انسانی در قفقاز شمالی بسیار مهم است و برای مجموعه مناسبات دو کشور اهمیت دارد که بدانیم چگونه همدیگر را درک می‌کنیم و چگونه می‌توانیم سهم مشترکی از همدیگر داشته باشیم. توسعه روابط اقتصادی و تجاری نیز بستگی به این موضوع دارد
چرا که قفقاز شمالی روابط تنگاتنگی با ایران داشته است. در این کشور ملتی هستند که همگروه و همزبان با ایران هستند.
نقش کلیدی قفقاز شمالی در روابط دوجانبه
در این مراسم رضا اردکانیان، وزیر نیروی جمهوری اسلامی ایران نیز بر همکاری‌های اقتصادی و تجاری دوجانبه و همینطور کارگروه همکاری‌های استانی و سایر کارگروه‌ها و کمیته‌های تخصصی، بتواند منشأ تحرک جدیدی در مناسبات اقتصادی دو کشور ایران و روسیه باشد، تاکید کرد و افزود: خوشبختانه مناسبات جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه طی سال‌های اخیر روند رو به توسعه‌ای داشته و این روند همچنان در حال توسعه و گسترش است. این روند تا جایی پیش رفته که روسای جمهور دو کشور در سال گذشته 5 مرتبه با یکدیگر ملاقات داشته‌اند.
وزیر نیرو در خصوص منطقه قفقاز شمالی بیان کرد: در این میان منطقه قفقاز شمالی با برخورداری جمعیت 10 میلیون نفری دارای جایگاه مهم و کلیدی برای توسعه روابط ایران و روسیه است و دروازه ورودی کالاهای ایران به روسیه و بالعکس محسوب می‌شود. در واقع قفقاز شمالی به‌دلیل موقعیت جغرافیایی، برخورداری از منابع طبیعی و میراث فرهنگی و تاریخی و به عبارت دیگر با برخورداری از کلیه منابع لازم، از ظرفیت بالقوه‌ای برای ایفای نقش کلیدی برای توسعه همکاری‌های دوجانبه در حوزه‌های مختلف اقتصادی، علمی و فرهنگی برخوردار است و ضروری است این ظرفیت بالقوه با همکاری طرفین، به ظرفیت بالفعل تبدیل شود. ایران و قفقاز شمالی می‌توانند در حوزه‌های گوناگون اقتصادی و به ویژه صنعت گردشگری، حمل و نقل و تامین کالاهای مورد نیاز با یکدیگر همکاری داشته باشند.
همکاری‌های حوزه بانکی میان ایران و روسیه، سرفصل بعدی سخنان وزیر نیرو بود. وی در این باره گفت: دو کشور آمادگی دارند شبکه‌های میر و شتاب را به یکدیگر متصل نمایند و گام‌های جدی‌تری را برای استفاده از ارزهای ملی (روبل و ریال) بردارند.
اردکانیان پیشرفت همکاری‌های حوزه کشاورزی ایران و روسیه را مثبت ارزیابی کرد و گفت: حجم مبادلات محصولات کشاورزی در سال جاری و در مقایسه با سال قبل از آن، با رشد مواجه بوده است. امضای قرارداد ترانزیت، سواپ و ورود موقت گندم بین ایران، روسیه و قزاقستان می‌تواند فصل جدیدی از همکاری‌های سه جانبه را در حوزه غلات به ارمغان بیاورد. فصل بعدی همکاری‌های مورد اشاره وزیر نیروی ایران اتصال شبکه‌های برق ایران و روسیه از طریق جمهوری آذربایجان، ارمنستان و گرجستان بود که از نظر اردکانیان می‌بایست با جدیت بیشتری دنبال شود. وی در این راستا گفت: خوشبختانه همکاری‌های خوبی در حوزه انرژی حرارتی آغاز شده که می‌بایست سرعت این قبیل همکاری‌ها شتاب بیشتری به خود بگیرد. اردکانیان با بیان اینکه انعقاد قرارداد موقت تجارت آزاد بین ایران و 5 کشور عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا می‌تواند جهش مناسبی برای توسعه همکاری‌ها و روان‌سازی تجارت منطقه‌ای ایجاد نماید، اظهار کرد: متعاقب این قرارداد بیش از 800 قلم کالا مشمول کاهش تعرفه‌ها قرار می‌گیرد.
وزیر نیرو با تأکید بر اینکه توسعه همکاری‌های اقتصادی دوجانبه، به ویژه در شرایط فعلی که هر دو کشور با سیاست‌های خصمانه امریکا مواجه هستند، بیش از هر زمان دیگری واقعیت انکارناپذیر محسوب می‌شود، اظهار کرد: ضروری است طرفین برای رفع موانع تعرفه‌ای و غیر تعرفه‌ای تجارت دوجانبه و منطقه‌ای تلاش بیشتری از خود نشان دهند و زمینه را برای گسترش گردش مالی و گردش کالایی فراهم نمایند. امیدوارم همایش فعلی و اجلاس پانزدهم کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی و تجاری ایران و روسیه زمینه‌های بیشتری را برای توسعه همکاری‌های دوجانبه فراهم سازد.
رضا اردکانیان در حاشیه مراسم افتتاحیه دومین همایش چشم‌انداز همکاری‌های تجاری و فرهنگی ایران و فدرال قفقاز شمالی فدراسیون روسیه و در نشست خبری با «سرگی ویکتوروویچ چباتاریف»، وزیر ناحیه فدرال قفقاز شمالی فدراسیون روسیه، در پاسخ به پرسش خبرنگار روزنامه تعادل درباره اینکه چه تدابیری اندیشیده شده است که مردم بتوانند در زندگی خود شاهد ثمرات افزایش روابط اقتصادی و فرهنگی ایران و روسیه و به خصوص در قفقاز شمالی باشند؟ بیان کرد: من به سهم خودم عرض بکنم که وظیفه ما در این همایش و در اجلاس کمیسیون مشترک تسهیل ارتباط بخش‌های خصوصی دو کشور است. در نظر داشته باشیم که فدراسیون روسیه در سال گذشته چیزی بالغ بر 250 میلیارد دلار واردات داشته است و با توجه به زمینه‌های مختلف فعالیت در کشور ما، قطعا این مذاکرات و این تسهیلات؛ از جمله الحاق ایران به موافقتنامه اقتصادی اوراسیا می‌تواند ایران و 5 کشور عضو را از سهم قابل ملاحظه‌ای را در حدود 800 قلم کالایی که از تعرفه ترجیحی برخوردار خواهند شد، بهره‌مند کند و تأثیر قابل ملاحظه‌ای در اشتغال و سرعت گرفتن عرضه محصولات ایرانی در بازارهای مصرف خواهد داشت.وی افزود: زمینه‌های فعالیت در استان‌های قفقاز شمالی به ویژه در بخش گردشگری و فعالیت‌های صنعتی و تولیدی فراوان است و امیدواریم که توسعه روابط دو کشور ایران و روسیه هرچه بیشتر توسعه یابد.
سایر سخنرانان
مراسم افتتاحیه دومین همایش چشم‌انداز همکاری‌های تجاری و فرهنگی ایران و فدرال قفقاز شمالی فدراسیون روسیه با سخنرانی مهدی سنایی، سفیر ایران در فدراسیون روسیه ادامه یافت. سنایی با اعلام این خبر را که همه اسناد مورد نیاز در سطح دولتی برای تعامل ایران و روسیه به امضا رسیده است، گفت: اجلاس‌های مشترک بین ایران و روسیه به صورت مرتب در سال‌های گذشته برگزار شده است و امسال این اجلاس با برگزاری همایش قفقاز تکمیل شده است.
وی با بیان اینکه قفقاز شمالی طی سده‌های متمادی نقش مهمی در ارتباطات بین ایران و روسیه داشته است، اظهار کرد: این منطقه از نظر فرهنگی و تاریخی شباهت زیادی با ایران دارد و همبستگی و پیوستگی بین ایران و قفقاز شمالی وجود داشته است.
سفیر ایران در فدراسیون روسیه با بیان اینکه روابط ایران و روسیه طی سال‌های اخیر از تحرک فراوانی در ابعاد مختلف برخوردار بوده است، اظهار کرد: در بخش اقتصادی و تجاری بین دو کشور ظرفیت‌هایی وجود دارد و اسنادی امضا شده است، اما خروجی اسناد امضا شده با عمل و اجرایی شدن آن فاصله زیادی دارد.
وی تاکید کرد: هیچ سند مهم اقتصادی که در سطح دولتی مورد نیاز دو کشور باشد، امضا نشده باقی نمانده است که از جمله آن اسناد همکاری‌های گمرکی است.
به گزارش ایسنا، سنایی با تاکید بر اینکه در بخش صادرات بین ایران و روسیه رابطه خوبی وجود دارد، گفت: صادرات آبزیان، مواد لبنی و دامی مجوز گرفته که این موضوع تسهیلات لازم را برای توسعه روابط دو کشور فراهم می‌کند. امیدواریم این ظرفیت‌ها به عمل بپیوندد و حجم مبادلات دو کشور تبدیل به یک جهش شود.
سفیر ایران در فدراسیون روسیه با اشاره به پیوستن ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا، اظهار کرد: امیدواریم دبیرخانه دولتی فعال شکل بگیرد و تجار و بخش خصوصی با یکدیگر در ارتباط باشند.
ژاگاریان لوان سمونوویچ، سفیر فدراسیون روسیه در ایران سخنران بعدی این همایش بود. وی با بیان اینکه انتظار می‌رود، توسعه همکاری‌های ایران و روسیه پیرامون همایش در حال برگزاری نتایج عملی داشته باشد، از تلاش‌های مستمر سفارت روسیه در ایران برای تسهیل توسعه همکاری‌ها خبر داد.سمونوویچ در ادامه سخنان خود بیان کرد: ما در سفارت روسیه در تهران تلاش می‌کنیم که ویزا دادن به بازرگانان ایرانی را تسهیل کنیم و در این رابطه تسهیلاتی فراهم شده است.
