تهدید ظرفیتهای خالی برای صنعت سیمان
با تحریم نفت کشور عملا احتمال بهبود سرمایهگذاریها در حوزه عمرانی در کشور کاهش پیدا کرده و تولیدکنندگان حوزههایی مانند فولاد و فلزات و سیمان چشم امید به بازارهای صادراتی دارند این در حالی است که در حوزه فولاد و فلزات پایه صادرات با تحریم روبرو شده اما حوزه سیمان همچنان میتواند روی بازارهای صادراتی خود حساب ویژه باز کند.
با این حال یکی از چالشهایی که اکنون صنعت سیمان با آن روبرو است مشکلات خرید سیمان ایرانی از سوی برخی خریداران پر و پا قرص قدیمی مثل عراق است که خود در حال تبدیل شدن به تولیدکنندگان این محصول هستند و بخش دیگر نیاز خود را از ترکیه وارد میکنند. این در شرایطی است که دو مشکل اصلی دیگر نیز در حوزه داخلی وجود دارد یکی سیاستهایی است که بعضا در حوزه صادرات گرفته شده که باعث عدم ایفای تعهد صادرکنندگان به مشتریان خود شده و دیگری رقابت منفی بین صادرکنندگان در بازارهای خارجی است که باعث شده تا قیمتهای صادراتی به نحوی کاهش یابد که صدای تولیدکنندگان داخلی آن کشورها نیز درآید تاجاییکه در سالهای اخیر روی واردات سیمان ایرانی محدودیتهای تعرفهای یا ممنوعیتهای وارداتی وضع کردهاند که دود تمام این اتفاقات به چشم صنعت سیمان ایران رفته است.
نتیجه این مسائل آن شده که اکنون صنعت سیمان با 60 درصد ظرفیت خود مشغول به فعالیت است. فعالان این حوزه میگویند صادرات سیمان همه امید آنها به گردش چرخ تولید در این صنعت است و این در حالی است که در حوزههای مختلف مانند مالیات، تامین مالی بانکی، قیمتها و ... نیز مشکلات عدیدهای در صنعت سیمان مشاهده میشود که باعث شده رمق از این صنعت گرفته شود. به عقیده آنها در حالی که قیمت سیمان در حال حاضر در بازارهای جهانی 100 دلار در هر تن است اما در داخل قیمتها ثابت نگه داشته و در چنین شرایطی مشکلات صنعت روی هم تلنبار شدهاند. در این رابطه علیرضا شیخان، دبیر انجمن سیمان کشور اعلام کرد که دولت به بهانه تنظیم بازار با اصرار بر قیمتهای دستوری تلاش میکند قیمت سیمان را پایین نگه دارد. این در شرایطی است که اکنون صنعت سیمان در حدود 30 میلیون تن ظرفیت مازاد دارد و تولیدکنندگان سیمان کلینکر را تولید و دپو میکنند و توان استفاده از این ظرفیت را ندارند و تداوم این وضعیت باعث میشود تولید در سال جاری کاهش یابد و برخی کارخانجات تعطیل شوند. به گفته وی دولت در این رابطه نقش مهمی ایفا میکند و در حوزههای داخلی و صادراتی باید به کمک تولیدکنندگان بشتابد زیرا با قیمتهای کنونی از یک سو بازار داخل با مشکلات جدی روبرو است و از سوی دیگر با رقابت منفی تولیدکنندگان در بازارهای صادراتی روبرو هستیم که هر دو به صنعت سیمان کشور ضربه وارد میکند. این فعال صنعت سیمان از دولت خواست تا در زمینه رفع مشکلات در بازارهای عراق و افغانستان وارد گود شود و از سوی دیگر قیمت گذاری را آزاد کند و از طرفی هزینههای مربوط به این صنعت را کاهش دهد. وی با اشاره به مشکلاتی که در حوزه حمل و نقل سیمان وجود دارد از دولت خواست زمینههای صادرات از مسیر دریا و یا صادرات ریلی را فراهم کند. وی ادامه داد دولت باید در حوزه بافتهای فرسوده و سیاستهایی که در مورد طرحهای مربوط به مسکن دارد تعجیل کند تا چرخ صنایع مرتبط با این بخش از جمله صنعت سیمان به حرکت درآید و از آن جمله باید در تامین منابع مالی اقدامات ضروری را در پیش بگیرد. از طرفی باید صادرات را نظام مند کرده و زیرساختهای صادراتی را در مرزها و بنادر فراهم سازد.
به گفته شیخان اکنون هزینههای تولید در کشور بالا است و از آنجا که صنعت سیمان یک صنعت انرژی بر محسوب میشود لازم است هزینههای انرژی متناسب با شرایط کشور کاهش یابد. وی در پایان نظام مند شدن صادرات به عراق و حذف واسطهگری را در مورد این بازار خواستار شد و از دولت خواست تا در زمینه کاهش سیاستگذاریها در این بازار اقدام کند.
