پوپولیسم رفتنی نیست
گروه جهان|
ژرار آرو سفیر فرانسه در واشنگتن، در آخرین روز ماموریتش در امریکا با نشریه امریکایی آتلانتیک گفت‌وگو کرده است. آرو درباره طرح صلح دونالد ترامپ برای اسراییل و فلسطین موسوم به «معامله قرن» گفته که این طرح محکوم به شکست است. این دیپلمات فرانسوی می‌گوید بزرگ‌ترین تصور غلط فرانسوی‌ها از امریکا این است که فکر می‌کنند اگر ترامپ برود، فضای واشنگتن به دوران پیش از ترامپ باز می‌گردد؛ اما اینطور نیست. این آرزویی است که واشنگتن دی سی دارد. ژرار آرو در بخش دیگری از این گفت‌وگو خروج ناگهانی ترامپ از توافق اتمی ایران را حیرت‌انگیز توصیف کرده است. بخش‌هایی از این مصاحبه را می‌خوانیم:
آتلانتیک: سوابق کاری شما از خاورمیانه آغاز شده است؛ وضعیت خاورمیانه را با توجه به طرح صلح دونالد ترامپ چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ژرار آرو: «من به جرد کوشنر، داماد و مشاور دونالد ترامپ نزدیک هستم ... همواره تاریخ بشر نشان داده است، هنگامی که مذاکره‌ای بین دو طرف اتفاق می‌افتد، طرف قدرتمندتر شرایط خود را به طرف ضعیف‌تر تحمیل می‌کند. این اساس طرح صلح کوشنر است. این طرح به چیزی که اسراییلی‌ها می‌خواهند، بسیار نزدیک است؛ اما آیا محکوم به شکست است؟ باید بگویم ٩٩ درصد بله، ولی یک درصد هم احتمال شکست نخوردن وجود دارد، اگر ترامپ به‌طرز استثنایی بتواند بر اسراییلی‌ها فشارآورد.»
آتلانتیک: اما ترامپ تاکنون به اسراییل فشار نیاورده است.
ژرار آرو: همین‌طور است. ولی او ممکن است این کار را انجام دهد. یک بار ترامپ به امانوئل ماکرون (رییس‌جمهور فرانسه) گفته «من همه‌چیز به اسراییلی‌ها دادم، آنها هم باید چیزی به من بدهند».... دوم اینکه، جرد کوشنر قرار است پول بسیار زیادی به فلسطینی‌ها پیشنهاد کند؛ و این موضوع را نیز فراموش نکنیم که کشورهای عربی نیز پشت این ماجرا با امریکایی‌ها هستند. این یک طرح 50 صفحه‌ای است، ما نمی‌دانیم چه چیزهایی در برنامه است، اما خواهیم دید. اما مشکل اینجاست که عدم تناسب قدرت بین دو طرف وجود دارد و طرف قوی‌تر [اسراییل]، ممکن است تصمیم بگیرد که به طرف دیگر (فلسطینیان) امتیازی ندهد. اسراییل کرانه باختری را دارند اما همزمان نیازی به اتخاذ تصمیمات دردناک درباره فلسطینی‌ها ندارند. اگر بخواهند می‌توانند آنها [فلسطینیان] را کاملاً بدون دولت کنند، یا آنها را شهروند اسراییلی کنند. البته تل‌آویو، فلسطینی‌ها را شهروند اسراییل نمی‌کند و این وضعیت یعنی آپارتاید. بنابراین آنها مجبور خواهند شد آن را رسمی کنند که وضعیت آپارتاید است. در نتیجه، بطور رسمی کشوری آپارتاید وجود خواهد داشت.»
آتلانتیک: جرد کوشنر چه رویکردی در قبال طرح صلح دارد؟
ژرار آرو: او کاملاً در فضای بنگاه معاملات ملکی و مستغلات است. او باهوش اما بی‌جرأت است؛ از تاریخ چیزی نمی‌داند و حامی اسراییل است. کوشنر از این نکته غفلت دارد که اگر به فلسطینی‌ها فقط دو گزینه تسلیم شدن یا خودکشی را ارایه دهیم، بطور قطع آنها گزینه دوم را انتخاب می‌کنند؛ اما کسی مانند کوشنر نمی‌تواند این موضوع را درک کند.»
آتلانتیک: نشانه‌های آشکاری مبنی بر ظهور پوپولیسم در فرانسه وجود دارد. آیا این نشانه‌ها بدان معناست که فرانسه تغییر کرده است؟
ژرار آرو: به اعتقاد، تحولات امروز فرانسه بیشتر نشانه است تا بیماری. خوشبینانه باور داشتیم که انتخاب ماکرون به این معناست که درمان پوپولیست را پیدا کرده‌ایم. او رهبری جدید با ایده‌های نو بود. اما اینطور که از شواهد پیداست اشتباه کردیم. جنبش جلیقه‌زردها مردمی هستند از شهرهای کوچک، حاشیه‌نشین و طبقات کم‌درآمد که معتقدند نادیده گرفته شده‌اند. پوپولیست به بحران همه‌گیر است که در ماجرای برگزیت نیز نشانه‌هایش دیده می‌شود.
آتلانتیک: دونالد ترامپ چه زمانی شما را شوکه کرد؟ آیا زمانی بود که بگویید ترامپ دیگر نمی‌تواند بیش از این ما را حیرت‌زده کند؟
ژرار آرو: رویکرد دونالد ترامپ درباره توافق اقلیمی پاریس و توافق هسته‌ای با ایران ما را حیرت‌زده کرد. ما در حال مذاکره با دولت [امریکا] درباره اضافه کردن متممی به توافق هسته‌ای ایران بودیم و می‌توان گفت که به حصول یک توافق در این باره بسیار نزدیک شده بودیم؛ اما ناگهان ترامپ تصمیم گرفت از توافق هسته‌ای با ایران خارج شود.»
آتلانتیک: چقدر به توافق نزدیک بودید؟
ژرار آرو: برخی می‌گویند ٩٠ درصد؛ نمی‌دانم! درحال مذاکره بودیم؛ هیچ بحرانی هم در مذاکرات نبود؛ اما ناگهان همه‌چیز فرو ریخت. ترامپ یک شبه تصمیم گرفته بود. هیچکسی در این باره هشداری دریافت نکرده بود و فردای آن شب نیز کسی نمی‌توانست برای ما توضیح دهد که خروج امریکا از توافق هسته‌ای با ایران چه معنایی برای ما دارد.
آتلانتیک: بزرگ‌ترین تصور غلط امریکایی‌ها درباره فرانسوی‌ها چیست و بالعکس؟
ژرار آرو: یک تصور غلطی که در فرانسه وجود دارد، این است که فکر می‌کنند ظهور دونالد ترامپ در عرصه سیاست از سر اتفاق بوده و اگر او قدرت را ترک کند، همه‌چیز به دوران پیش از ترامپ باز خواهد گشت. این رویای واشنگتن‌‌دی‌سی است.
