شناسایی یک کهکشان عظیم در همسایگی راه شیری

فیز| تلسکوپ فضایی «گایا»  آژانس فضایی اروپا اخیرا یک کهکشان بزرگ که در حومه کهکشان راه شیری کمین کرده بود را شناسایی کرد.

یک تیم بین‌المللی ستاره شناسان «دانشگاه کمبریج»  ، با بررسی داده‌های تلسکوپ فضایی گایا موفق به کشف یک جسم بزرگ در اطراف کهکشان راه شیری شدند.

 این کهکشان تازه کشف شده، «Antlia ۲ » یا «Ant ۲ » نام دارد و از آنجایی که تراکم آن بسیار کم است و همیشه در پشت قرص دیسک راه شیری مخفی شده بود، قابل شناسایی نبود. اما اکنون به لطف تلسکوپ فضایی گایا موفق به شناسایی این کهکشان شدند. گایا یک تلسکوپ فضایی آژانس فضایی اروپا (ESA) است که برای اخترسنجی طراحی شده‌ است. هدف از ماموریت این رصدخانه فضایی، ایجاد یک فهرست سه بعدی از حدود یک میلیارد اجرام سماوی، عمدتا ستارگان با روشنایی بیش‌ از ۲۰ قدر است.

کهکشان کشف شده Ant ۲  به عنوان یک کهکشان کوتوله شناخته می‌شود. کهکشان کوتوله به کهکشانی اطلاق می‌شود که دارای فقط چند میلیارد ستاره باشد (در مقایسه با کهکشان راه شیری که ۲۰۰-2۰۰ میلیارد ستاره دارد. کهکشان کوتوله به کهکشانی گویند که کم نور و کم جرم است و تعداد ستارگان آن به مراتب کمتر از سایر کهکشان‌هاست و رصد آنها مشکل است.

در مقایسه با سایر کهکشان‌های کوتوله شناخته شده سیاره ما، کهکشان Ant ۲  بسیار وسیع است. وسعت این کهکشان به اندازه کهکشان «ابر ماژلانی بزرگ»  و یک‌سوم اندازه کهکشان راه شیری است. ابر ماژلانی بزرگ (LMC) کهکشانی در همسایگی کهکشان راه شیری است. فاصله‌اش از کهکشان راه شیری کمی کمتر از ۵۰ کیلو پارسک است و بنابراین سومین کهکشان نزدیک به راه شیری شمرده می‌شود. ابر ماژلانی بزرگ چهارمین کهکشان بزرگ گروه محلی است. ابر ماژلانی بزرگ نزدیک‌ترین کهکشان به ماست. ابر ماژلانی بزرگ نمونه یک کهکشان نامنظم است و شکل خاصی ندارد و یک سوم پهنای کهکشان ما را دارد. آنچه   این کهکشان را غیرعادی می‌سازد، این است که نور بسیار کمی از این کهکشان ساطع می‌شود.

در مقایسه با ابر ماژلانی بزرگ، «Ant ۲ » ده هزار برابر کم نورتر است. «گابریل تورآلبا»   نویسنده ارشد این مطالعه گفت: این روح یک کهکشان است. کهکشان‌هایی مانند «Ant ۲ » به سادگی قابل مشاهده نیستند. ما این کشف را مدیون داده‌های با کیفیت تلسکوپ فضایی گایا هستیم.

پژوهشگران این مطالعه از داده‌های جدید گایا و ستارگان «آر آر شلیاق»  برای بررسی کهکشان راه شیری استفاده کردند. متغیر آر آر شلیاقی نام دسته‌ای از ستارگان متغیر است که دوره مشخصی دارند و به عنوان روشی برای فاصله‌یابی میان کهکشانی استفاده می‌شود. این نوع ستاره بیشتر در خوشه کروی‌یافت می‌شود.

نام این متغیر برگرفته از نام ستاره آرآر شلیاق‌ است که در شلیاق قرار دارد.  این ستاره‌ها قدیمی و میزان فلزینگی آنها کم هستند. «وسیلی بلوکروف» ، از موسسه نجوم «دانشگاه کمبریج»، گفت: ستارگان آرآر شلیاقی در هر کهکشان کوتوله‌ای پیدا می‌شوند، بنابراین هنگامی که ما یک گروه از آنها را در بالای دیسک کهکشانی شناسایی کردیم، تعجب نکردیم اما زمانی که مکان‌های اطراف آنها را بررسی کردیم، متوجه جسم جدیدی شدیم که تاکنون مشخص نبود.

دیسک کهکشانی مانند کهکشان مارپیچی و کهکشان عدسی بخشی از کهکشان دیسکی است. دیسک کهکشانی صفحه‌ای است که مارپیچ‌ها، میله‌ها و دیسک کهکشان‌های این انواع در آن جای گرفته‌اند. در دیسک‌های کهکشانی، گاز و غبار و همین‌طور ستاره‌های جوان‌تری نسبت به برآمدگی کهکشانی یا هاله ماده تاریک وجود دارد. دیسک از گاز و غبار و ستاره تشکیل شده است.