تعادل|
همایش فرصت‌های بازرگانی و سرمایه‌گذاری ایران و چین روز گذشته در محل اتاق ایران با تاکید بر توسعه و حضور شرکت‌های چینی در ایران برگزار شد. اهمیت روابط تجاری با چین برای ایران از آنجاست که براساس پیش‌بینی تحلیلگران پس از سال 2025 باید تمرکز اقتصاد دنیا را در مرزهای هند و چین جست‌وجو کرد. از این رو ایران با همکاری و مشارکت با چینی‌ها در ایجاد شاهراه تجاری جاده ابریشم وارد فاز جدیدی از تعاملات با این کشور و سایر کشورها می‌شود. اما از آن سو تجار ایرانی در مبادلات خود با چینی‌ها با موانعی روبه‌رو هستند که نیازمند تعامل طرف مقابل برای مرتفع شدن مسیر هستند. البته دولتمردان ایرانی در این همایش بر این باور بودند که نباید مشکلات ایران و چین را بزرگ جلوه داد؛ چراکه چینی‌ها جزو شرکای اصلی ایران هستند که از سال 92 به بعد بیشترین حجم سرمایه‌گذاری به میران 2.3میلیارد دلار را در ایران داشته‌اند. از سوی دیگر رییس پارلمان بخش خصوصی نیز معتقد است که چین شریک بلندمدت تجاری ایران به شمار می‌رود که باید در احیای جاده ابریشم مشارکت کنیم. از آن سو سفیر چین در ایران نیز به برخی از دغدغه‌های تجار ایرانی ازجمله موانع بانکی و مالی پاسخ داد و گفت: مشکل افتتاح حساب بازرگانان و فعالان اقتصادی ایرانی که قبلا در چین اقامت و فعالیت بازرگانی داشتند در آینده نزدیک به طور کامل حل می‌شود.
روند سرمایه‌گذاری چینی‌ها در ایران
جمهوری خلق چین در سال نو میلادی، چهلمین سال برنامه اصلاحات اقتصادی خود را در دستور کار دارد و سیزدهمین برنامه توسعه اقتصاد خود را از سال قبل آغاز کرده که رشد اقتصادی بالای 6.5 درصد را برای سال‌های آینده مدنظر دارد. در مسیر اصلاحات اقتصادی، چین ایده‌های بزرگ اقتصادی را نیز در سطح جهان ارائه داده که ایده «یک راه- یک کمربند» ازجمله آنهاست. در همین راستا روز گذشته شاهد برگزاری «سومین همایش بازرگانی و سرمایه‌گذاری ایران و چین» در محل اتاق بازرگانی ایران بودیم که با حضور مقامات ارشد بخش خصوصی و سفیر چین در ایران برگزار شد.
معاون وزیر اقتصاد و رییس‌کل سازمان سرمایه‌گذاری که در این همایش حضور یافته بود با اشاره به توسعه روزافزون روابط همه جانبه «ایران» و «چین» گفت: شرکت‌های چینی از اواخر سال 92 تا دی ماه 96 حدود 2.3میلیارد دلار سرمایه‌گذاری مستقیم در ایران انجام داده‌اند درحالی که این سرمایه‌گذاری از سال 75 تا سال 92 فقط 110میلیون دلار بوده که این نشان از ماحصل گشایش‌های ارتباطی با جهان است که در دوران برجام ایجاد و فضا را برای توسعه مبادلات تجاری مهیا کرده است. محمد خزاعی به گلایه‌هایی که اخیرا از بروز برخی مشکلات جزئی در چین شده بود؛ اشاره و تاکید کرد: نمی‌توان با نادیده گرفتن واقعیت‌های موجود در یک کشور انتظار داشت که همه چیز عالی باشد و مشکلی رخ ندهد. او ادامه داد: کشور چین ایده‌های بزرگ اقتصادی را نیز در سطح جهان مطرح کرده که ایده «یک راه- یک کمربند» ازجمله آنهاست که توانسته جای خود را باز کند.
رییس‌کل سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های فنی و اقتصادی ایران با بیان اینکه به واسطه جایگاه مهم کشورمان در منطقه ایران باید نقش قابل توجهی در ایده‌های چینی‌ها داشته باشد، افزود: بیش از 65 کشور در مسیر ایده «یک راه- یک کمربند» در خشکی و دریا واقع شده‌اند و کشور ایران یکی از بهترین موقعیت‌ها را در این مسیر دارد. خزاعی ایجاد صندوق مربوط به ایده «یک راه- یک کمربند» را از دیگر اقدامات موثر چین عنوان کرد که با سرمایه اولیه 48میلیارد دلاری برای توسعه سرمایه‌گذاری‌های این مسیر که پیش‌بینی می‌شود بیش از 500 میلیارد دلار باشد، همکاری خواهد کرد. او در محور دوم سخنانش به تاسیس بانک زیرساخت آسیا با سرمایه اولیه 100میلیارد دلار توسط دولت چین اشاره کرد. به گفته خزاعی این بانک فقط بر توسعه کشورهای آسیایی متمرکز می‌شود و مخصوص سرمایه‌گذاری در این کشورهاست همچنین ایران نیز از ابتدا افتخار داشته به عنوان عضو موسس این بانک با حق رأی بالا حضور داشته باشد.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی همچنین گفت: فعلا بیش از 8 درصد منابع انرژی نفت و مشتقات نفت و گاز مورد نیاز چین از ایران تامین می‌شود و این درحالی است که این کشور می‌تواند منابع مورد نیاز خود را از کشورهای دیگر تامین کند. به گفته خزاعی سطح فروش نفت خام ایران به چین در بالاترین سطح در دهه اخیر قرار دارد و به قیمت روز ایران سالانه بیش از 11میلیارد دلار نفت به چین صادر می‌کند. او ادامه داد: مجموع تجارت ایران و چین در سال 2017 حدود 22درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته و در حوزه سرمایه‌گذاری نیز نخستین قرارداد بزرگ مالی با این کشور به امضا رسیده است. خزاعی با اشاره به قرارداد 10میلیارد دلاری میان ایران و یک موسسه مالی چینی گفت: این غیر از سایر توافق‌های اقتصادی بین دو کشور است که براساس آن حدود 11میلیارد دلار پروژه در ایران برای تامین مالی به موسسات مالی چینی معرفی شده و آماده شروع همکاری است.
دورنمای روابط دو کشور
از سوی دیگر رییس اتاق ایران نیز در این همایش دورنمای روابط سیاسی و اقتصادی دو کشور را مثبت ارزیابی کرد. غلامحسین شافعی با اشاره به گردش مالی بیش از هزارمیلیاردی صنعت غذای حلال، همکاری‌های جدید ایران و چین در این حوزه را پیشنهاد داد. او با بیان اینکه مبادلات تجاری بین ایران و چین به روش جزئی، کلی و الکترونیک انجام می‌شود، گفت: همکاری‌های اقتصاد دو کشور در اغلب حوزه‌ها ازجمله صنعت، گردشگری، انرژی‌های تجدیدپذیر، حمل‌ونقل، مخابرات و سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها به قوت خود باقی است و در این حوزه اقدامات مشترک انجام می‌شود. شافعی با اشاره به اینکه ایران بزرگ‌ترین بازار واردات کالاهای واسطه‌یی در خاورمیانه محسوب می‌شود، تصریح کرد: ایران به واسطه دسترسی آسان و ارزان به بازار 460میلیون نفری منطقه مزیت‌های زیادی در همکاری‌های اقتصادی با کشورهای دیگر به ویژه چین دارد و این مساله می‌تواند به تحقق هدف افزایش مبادلات دو کشور به 50 میلیارد دلار کمک کند. حال باید گفت که با تلاش کشور چین، جاده راه ابریشم درحال احیاست؛ که در این زمینه نیز رییس اتاق ایران گفت: تاکنون اتاق‌های بازرگانی 67کشور به عضویت اتاق جاده ابریشم درآمده‌اند و اتاق ایران نیز سمت نایب رییسی این اتاق را داراست. شافعی همچنین با اشاره به حل مشکل مسدود شدن برخی حساب‌های بانکی ایرانی در بانک‌ها چین این اتفاق را مایه رضایتی بخش خصوصی عنوان کرده و از مقامات هر دو کشور برای پیگیری و حل این مساله قدردانی کرد.
«ایران سهم خود را در بازار چین باید افزایش دهد.» مطالبه سفیر چین در ایران از فعالان بخش خصوصی ایران بود که در همایش روز گذشته مطرح شد. «پانگ سن» به برگزاری نمایشگاه واردات در نوامبر سال 2018 در شانگهای چین اشاره کرد و گفت: ایران می‌تواند از این فرصت برای افزایش سهم خود در بازار چین استفاده کند. به گفته او توسعه روابط چین و ایران در سال 2017 روند خوبی داشته و به مقطع جدیدی وارد شده است. سفیر چین در ایران به 3 اقدام دولت چین با توجه به تحولات اقتصادی جهان اشاره کرد و افزود: سیاست‌ها و برنامه‌های دولت چین برای رویارویی با تحولات اقتصادی جهان، طرح یک جاده و یک کمربند، کارکرد بانک سرمایه‌گذاری زیربنایی آسیا و برنامه‌های اشتغال صنعتی چین ازجمله موضوعاتی است که در این همایش به آن پرداخته خواهد شد.
دغدغه تجار ایرانی
از آن سو رییس اتاق مشترک ایران و چین هم با تاکید بر لزوم سرمایه‌گذاری مشترک بین دو کشور گفت: امیدواریم مبادلات تجاری ایران و چین در سال جاری میلادی به ۵۰ میلیارد دلار افزایش یابد. اسدالله عسگراولادی افزود: یکی از وظایف مهم اتاق ایران و چین در سال‌های 2017و 2018 تشویق جذب سرمایه‌گذاری چینی‌ها در ایران است. او گفت: در بحران‌های سیاسی همیشه روابط تجاری که در قالب خرید و فروش باشد، لطمه می‌خورد و آنچه صدمه نمی‌خورد، سرمایه‌گذاری است زیرا سرمایه‌گذاری حکم میزبانی را دارد که جلو هر گونه لطمه را می‌گیرد بنابراین سرمایه‌گذاری مشترک به نفع دو کشور خواهد بود. عسگراولادی افزود: در سال 1397 هر ماه حضور یک هیات تجاری چینی را در ایران خواهیم داشت و در 4 نمایشگاه و 2 سمینار در چین شرکت می‌کنیم که امیدواریم در پایان سال 97 کارنامه تجاری خوبی بین دو کشور ارائه شود.
همچنین در این نشست فعالان تجاری عمده‌ترین پرسش‌هایشان از سفیر چین مربوط به مسائل بانکی و محدودیت‌های اعمال شده در این باره بود. در این زمینه نایب رییس اتاق مشترک ایران و چین گفت که ما در این بازه زمانی با تمام کشورها مشکلات مبادله پولی و بانکی داریم. حال سوال ما از تجار این است که کدام کشور با ایران ال سی باز کرده و مبادلات بانکی دارد که چین بخواهد با ما در این وضعیت داشته باشد. بنابراین ما نباید انتظار بالایی از طرف مقابل داشته باشیم و باید کم کم به سراغ اصلاح زیرساختی در بخش تجارت برویم. مجیدرضا حریری با اشاره به تصمیم چین برای برگزاری نمایشگاه بزرگی در نوامبر 2018 در شانگهای گفت: تاکنون 168کشور برای شرکت در این نمایشگاه اعلام آمادگی کرده‌اند و اتاق مشترک بازرگانی و صنایع ایران و چین نیز متصدی پاویون ایران در این نمایشگاه خواهد بود. به گفته نایب رییس اتاق مشترک ایران و چین حضور در این نمایشگاه می‌تواند فرصت مناسبی برای بازاریابی کالاهای صادراتی ایران باشد و دبیرخانه اتاق مشترک ایران و چین نیز از امروز آمادگی دارد، راهنمایی‌های لازم برای حضور شرکت‌های ایرانی در این نمایشگاه را در اختیار علاقه‌مندان قرار دهد.
