نفت طعم قهوه عربی گرفت

 گروه انرژی| حمید مظفر|

اقدامات جاه‌طلبانه ولیعهد جوان پادشاه عربستان سعودی به مهم‌ترین اخبار این روزهای منطقه خاورمیانه تبدیل شده است. محمد بن سلمان عبدالعزیز پسر پادشاه مسن عربستان‌سعودی که این‌روزها در رسانه‌های خارجی به نام ام‌بی‌اس شهرت یافته است جمع قابل توجهی از شاهزاده‌های ثروتمند از جمله ولید بن طلال مولتی‌میلیاردر سعودی و تعدادی از وزرای فعلی این کشور را دستگیر و آنها را در هتل ریتز-کارلتون ریاض حبس کرده است. اقداماتی که از نظر کارشناسان مسائل سیاسی زمینه‌سازی برای به جابه‌جایی قدرت بین پدر و پسر در شبه جزیره است.

ورای مسائل سیاسی، فعل و انفعالات رادیکال صورت گرفته در عربستان‌سعودی، بازار نفت را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است و شتاب بیشتری به قیمت طلای سیاه که در یکی، دو هفته اخیر موتور آن حسابی گرم شده بود، داد. آنچه برخی از آن به عنوان «شبه کودتا» در ریاض نام می‌برند، سبب نااطمینانی بیشتر در فضای سیاسی عربستان‌سعودی شده و عامل جدیدی به مجموعه عوامل افزایشی بازار نفت اضافه کرده است.

روز گذشته و با آغاز به کار بازار در هفته جدید میلادی، قیمت نفت خام به بالاترین سطح خود از جولای ۲۰۱۵ رسید. به گزارش «تعادل» و به نقل از رویترز، بازداشت‌های صورت گرفته با دستور محمدبن‌سلمان برای استحکام بیشتر پایه‌های قدرت خود در عربستان که تحت عنوان مبارزه با فساد در این کشور صورت گرفته است، بازار نفت خام را با محدودیت عرضه مواجه کرد.

در معاملات صبح روز دوشنبه بازارهای بین‌المللی به وقت گرینویچ، قیمت نفت برنت تا ۶۲دلار و ۹۰سنت در هر بشکه رسید که بالاترین سطح قیمتی است که تالارهای بورس از جولای ۲۰۱۵ به این سمت به خود دیده‌ بودند. قیمت فعلی نفت برنت حدود ۴۰درصد بالاتر از سطح قیمتی است که در ماه ژوئن سال جاری به ثبت رسیده بود. در بازار امریکا نیز نفت خام وست‌تگزاس‌اینترمدییت به بالای ۵۶دلار در هر بشکه رسید که حدود یک‌سوم بیشتر از پایین‌ترین سطح قیمتی است که برای این نفت مرجع در سال جاری به ثبت رسید.

موسسه آر‌بی‌سی مارکتز در یادداشتی برای خبرگزاری رویترز پاکسازی‌های صورت گرفته در عربستان را نشانه‌یی برای تغییرات سیاسی قابل توجه در این کشور دانست. هرچند کارشناسان این شرکت معتقدند نباید انتظار داشت که این تغییر و تحول سیاسی، اثری فوری بر سیاست‌های نفتی این کشور به عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده نفت خام جهان داشته باشد.

پیش از گرد و خاک‌های سیاسی اخیر محمدبن‌سلمان در این کشور که توجه بازار را به خود جلب کرده است، این شاهزاده جوان با اعلام حمایت از تمدید توافق کاهش تولید تا پایان سال ۲۰۱۸، تاثیر بزرگ خود را بر بازار نفت گذاشته بود. در یادداشت آر‌بی‌سی در این زمینه عنوان شده است: «چیزی که به نظر می‌رسد، این است که محمدبن‌سلمان کاملا به لنگراندازی توافق تا عمق سال ۲۰۱۸ پایبند است و ضمنا در حال حرکت به سمت فروش سهام آرامکوست».

از زمان به قدرت رسیدن سلمان بن عبدالعزیز در عربستان‌سعودی، عمده امور اجرایی و سیاست‌گذاری‌های این کشور به دست پسر و ولیعهد پادشاه انجام می‌شود. محمدبن‌سلمان تاکنون اقدامات متعددی را تحت عنوان اصلاحات اقتصادی و اجتماعی در این کشور دنبال کرده است. در حوزه اقتصاد، چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان‌‌سعودی به عنوان نقشه راه و سند بالادستی این کشور معرفی شده است. سندی که بر اساس آن سعودی‌ها قصد دارند تا به توصیه سازمان‌های بین‌المللی اقتصادی، حجم قابل توجهی از وابستگی اقتصاد خود را به درآمدهای نفتی کاهش دهند. اصلاحات اقتصادی بن‌سلمان، شامل برنامه فروش بخشی از سهام غول اقتصادی نفتی این کشور در سال آینده است. کارشناسان بین‌المللی معتقدند یکی از مهم‌ترین دلایلی که عربستان طرح توافق کاهش تولید را دنبال و بر به نتیجه رسیدن آن اصرار کرد، نیاز آرامکو به قیمت‌های بالای نفت پیش از عرضه اولیه سهام بود.

هر چند قمار سیاسی محمدبن‌سلمان، هیجان بازار نفت را بالا برده و قیمت‌ها را بیشتر کرده است اما نباید از یاد برد که آنچه اکنون سبب اصلی رشد قیمت‌ها به حساب می‌آید، نه فاکتورهای روانی بلکه عوامل بنیادین هستند. به عنوان مثال در یک هفته اخیر تعداد ریگ‌های حفاری شرکت‌های نفتی امریکایی به میزان ۸واحد کاهش پیدا کرد که بیشترین کاهش از ماه مه ‌۲۰۱۶ به حساب می‌آید. کاهش ریگ‌های حفاری امریکایی در حالی اتفاق می‌افتد که به نظر می‌رسد، اوپکی‌ها نیز در کنار چند تولیدکننده غیراوپکی دیگر از جمله روسیه توافق کاهش یک‌میلیون و ۸۰۰هزار بشکه از تولید روزانه خود را تا پایان سال آتی میلادی ادامه دهند.

اینها نشانه‌هایی است که تاجران از آنها به عنوان روند رو به جلو کاهش مازاد عرضه و فاصله بین عرضه و تقاضا از آن یاد می‌کنند.

در حالی که همه‌چیز دست به دست هم داده است تا سمت عرضه بازار با محدودیت مواجه شود، تقاضای نفت خام کماکان بالاست. به گزارش «تعادل» و به نقل از رویترز، بانک بارکلیز بریتانیا در تحلیلی‌ در این زمینه می‌نویسد: «همزمانی رشد جهانی اقتصاد و اختلالات جدید عرضه نفت در حال ایجاد سازنده‌ترین فضای قیمتی از سال ۲۰۱۴ است». نکته جالب توجه این است که این بانک پیش‌بینی خود از قیمت نفت خام در سه‌ماهه پایانی سال ۲۰۱۷ را به میزان ۶دلار افزایش داده و به ۶۰دلار در هر بشکه رسانده است.