تحقق اهداف صادراتی در بخش معدن

۱۳۹۶/۰۷/۰۵ - ۰۰:۰۰:۰۰
کد خبر: ۱۰۷۹۷۸
تحقق اهداف صادراتی در بخش معدن

براساس برنامه‌ریزی‌های انجام گرفته دولت افزایش ۲۵درصدی صادرات محصولات غیرنفتی را در دستور کار خود قرار داده است هر چند آمار ارائه شده از مقایسه میزان صادرات و واردات محصولات غیرنفتی در ۴ ماهه ابتدای سال نشان می‌دهد تراز تجاری کشور منفی ۲,۳ میلیارد دلاری را تجربه می‌کند و دولت راه درازی را برای تحقق اهداف صادراتی خود در پیش دارد اما افزایش صادرات در برخی حوزه‌های معدن و صنایع معدنی گویای موفقیت دولت در دستیابی به اهداف صادراتی در این بخش‌هاست به‌گونه‌یی که در ۵ ماهه ابتدای سال ۹۶ جمع اقلام منتخب معدنی فلزی و غیرفلزی با ارزش

 ۳۰۱۵ میلیون دلاری در مقایسه با ارزش

 ۲۲۷۵ میلیون دلاری مدت مشابه سال ۹۵ از رشد ۷۴۰ میلیون دلاری برخوردار بوده‌اند که این روند با تکرار در حوزه وزنی نیز با وزن ۱۸۴۴۹ تنی در سال ۹۶ نسبت به میزان ۱۷۶۷۸ تنی در سال قبل رشد ۷۷۱ تنی را نیز تجربه کرده است.

البته باید توجه داشت در بخش معدن و صنایع معدنی نیز که دولت مکررا از آن به‌عنوان جایگزین مناسب نفت در صادرات کشور یاد می‌کند نیز در برخی بخش‌های مهم همچون محصولات تخت فولادی به‌دلیل آنچه کاهش تولید و الزام به تامین نیاز صنایع داخلی از سوی شرکت فولاد مبارکه به‌عنوان بزرگ‌ترین تولید‌کننده و صادر‌کننده فولاد کشور گفته می‌شود، کاهش چشمگیری را شاهد بوده‌ایم به‌طوری که در

 ۵ ماهه ابتدای سال ۹۶ این محصولات تنها  ۷۸ میلیون دلار صادرات داشته که در مقایسه با میزان ۵۴۵ میلیون دلاری مدت مشابه سال ۹۵ حاکی از سقوط ۵برابری صادرات این محصول داشته است.

  تراز تجاری منفی ۲,۳ میلیارد دلاری

درخصوص صادرات محصولات غیرنفتی عمده بازار هدف صادراتی را شامل ۲۰ کشور دانسته که بیش از ۸۸درصد از صادرات محصولات غیرنفتی کشور را به خود اختصاص داده و در این میان کشورهای چین، امارات، عراق، ترکیه و جمهوری کره بیشترین سهم را در بین سایرین داشته‌اند همچنین روسیه نیز با سهم ۰,۵درصدی در رتبه بیستم صادرات کشور قرار گرفته است.

از سوی دیگر، طبق آمار گمرک جمهوری اسلامی از تجارت خارجی ایران در ۴ ماهه ابتدایی سال جاری میزان صادرات کالاهای غیرنفتی با احتساب میعانات گازی با ۹,۵درصد کاهش به ۱۳.۵میلیارد دلار رسیده است.

این آمار نشان از افزایش چشمگیر واردات و کاهش صادرات کشور دارد. به این ترتیب میزان تراز تجاری کشور در این مدت منفی ۲,۳میلیارد دلار بوده است که نشان از کاهش ۴.۴میلیارد دلاری تراز تجاری ۴ ماهه در مقایسه با سال گذشته دارد. در زمینه آمار تفکیکی بخش‌های صادراتی، از صادرات ۱۳.۵میلیارد دلاری ۲.۳میلیارد دلار سهم صادرات میعانات گازی، ۴.۷میلیارد دلار سهم محصولات پتروشیمی و ۶.۵میلیارد دلار سهم سایر کالاها بوده است.

  سهم بالای معدن در رشد صادرات

بررسی نشان می‌دهد در راستای تحقق اهداف صادراتی دولت در کارگروه توسعه صادرات تصمیمات و مشوق‌هایی مبنی بر «افزایش پوشش بیمه صادراتی»، «اصلاح نرخ تسهیلات»، «اصلاح هزینه حمل‌ونقل»، «افزایش مشوق‌های صادراتی از ۳۰۰ به ۴۰۰ میلیارد تومان» و «کاهش محدودیت ورود موقت برای صادرات» تدوین شده که رشد صادراتی در محصولات معدنی نشان می‌دهد این حوزه بیشترین بهره را از تصمیمات اتخاذ شده برده‌اند. در این رابطه آمار گویای افزایش صادرات در حوزه سنگ و کنسانتره آهن با ارزش ۴۱۳ میلیون دلار در ۵ ماهه ابتدای ۹۶ در مقایسه با ارزش ۲۹۱میلیون دلاری این محصول صادراتی در مدت مشابه سال قبل دارد اما نکته حایز اهمیت در کنسانتره سنگ‌آهن کاهش میزان وزنی صادرات با وجود افزایش ارزش دلاری آن است، در واقع تغییر سیاست‌های تولید فولاد در کشور چین افزایش نرخ مواد اولیه زنجیره فولاد را فراهم آورده که در سال جاری میزان وزنی صادرات محصولات سنگ‌آهن و کنسانتره را رقم زده است.

همچنین در شمش فولاد نیز رشد بیش از دو برابری صادرات در سال ۹۶ با ارزش ۸۵۸ میلیون دلاری در مقایسه با ارزش ۴۵۹ میلیون دلاری را نسبت به سال قبل شاهد هستیم که در بخش وزنی هم این میزان افزایش به چشم می‌خورد به‌طوری‌که صادرات شمش فولاد در سال جاری وزنی معادل ۲۷۰۵ تن داشته که در مقایسه با ۱۴۵۱ تن سال قبل افزایش چشمگیری را به خود اختصاص داده است.

در حوزه محصولات آلومینیوم باتوجه به برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در افزایش تولید با محوریت صادرات در سال ۹۶ شمش آلومینیوم نیز از لحاظ وزنی و ارزشی نیز افزایش قابل‌قبولی را تجربه کرده و این محصول با ارزش ۱۴۲ میلیون دلاری رشد ۱۵۷ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته است که این میزان در بخش وزنی نیز با رشد ۱۳۴ درصدی همراه بوده است.

در واقع جمع کل اقلام منتخب معدنی فلزی نشان این اقلام با ارزش ۲۳۹۷ میلیون دلار و وزن ۱۱۰۸۸ تن در ۵ ماهه ابتدای امسال توانسته‌اند رشد ۳۹درصدی را در بخش دلاری و ۷درصدی را در وزنی نسبت به سال قبل تجربه کنند.

  تغییرات اندک غیرفلزی‌ها

در بخش محصولات منتخب غیرفلزی نیز در سال جاری افزایش صادراتی را شاهد بوده، در حوزه محصولات غیرفلزی سنگ‌های تزیینی نیز با رشد همراه بوده و توانسته با ارزش ۱۳۸ میلیون دلاری نسبت به ۱۰۳ میلیون دلاری مدت مشابه سال ۹۵ رشد ۳۵ درصدی را در کارنامه خود ثبت کند که این روند تغییرات در حوزه وزنی نیز رشد ۴۰درصدی داشته است.

اما نکته حایز اهمیت در صادرات محصولات غیرفلزی تغییرات بسیار اندک سیمان و کلینکر در ۵ماهه ابتدای سال جاری است که این محصولات با ارزش ۱۷۷میلیون دلاری تنها توانسته ۳ میلیون دلار رشد را نسبت به سال گذشته تجربه کند که البته این رشد اندک باتوجه به افت ۶,۵درصدی وزنی حاکی از افزایش قیمت این محصولات در بازار هدف به‌ویژه عراق داشته که نتیجه آن کاهش تقاضای بازار بوده است.

در محصولات کاشی و سرامیک که دیر زمانی ایران رتبه نخست را به لحاظ میزان تولید و کیفیت یدک می‌کشید هم‌اکنون به واسطه فعالیت تعداد اندک کارخانجات که بازار صادراتی آنها تنها به چند کشور منطقه محدود می‌شود، میزان افزایش صادرات چندان چشمگیر نیست و در ابتدای سال جاری صادرات ۱۶۵ میلیون دلاری این محصولات تغییرات ۱۶درصدی را نسبت به ارزش ۱۴۲ میلیون دلاری سال قبل ثبت کرده که این میزان تغییرات در بخش وزنی محصولات نیز عینا تکرار شده است.

  افت چشمگیر صادرات فولاد تخت

از سوی دیگر در حوزه معدن و صنایع معدنی نیز پاشنه صادرات همواره بر رشد نچرخیده و در برخی محصولات نیز روند کاهشی را شاهد بوده‌ایم به‌طوری که در محصولات فروآلیاژی به‌دلیل آنچه اجبار تولیدکنندگان بر اجرای تعهدات فروش داخلی گفته می‌شود در ۵ ماهه ابتدای امسال صادرات با ارزش ۲۰میلیون دلاری نسبت به میزان ۲۸ میلیون دلاری مدت مشابه سال قبل افت ۳۰درصدی را در پی داشته که این میزان کاهش در بخش وزنی با تغییرات منفی ۳۸ درصدی همراه بوده است.

همچنین در محصولات فولادی تخت‌نورد شده نیز افت صادراتی بسیار چشمگیر بوده و این محصولات با ارزش ۷۸ میلیون دلاری به‌دلیل کاهش تولید شرکت فولاد مبارکه که عنوان بزرگ‌ترین تولید و صادرکننده کشور را یدک می‌کشد و همچنین اجبار این شرکت در تامین تعهدات داخلی صنایع به‌ویژه تولیدکنندگان لوله و پروفیل نسبت به صادرات

 ۵۴۵ میلیون دلاری سال ۹۵ تغییرات نزولی تا حدود ۵برابر را در کارنامه خود ثبت کرده که این روند در وزن محصولات نیز تکرار شده است.

از سوی دیگر در حوزه کاتد مس نیز روند تغییرات همچون فولاد تخت بالا بوده و این محصولات با ارزش ۷۲ میلیون دلاری در سال ۹۶ نسبت به صادرات ۳۲۸ میلیون دلاری سال قبل خود سقوط بالایی را در صادرات تجربه کرده هر چند که متولیان این بخش دلیل این سقوط صادراتی را کاهش تولید به جهت بازسازی کوره‌ها و همچنین الزام شرکت به انجام تعهدات داخلی خود عنوان می‌کنند.